Bukowski "Schaamteloze Amerikaanse propaganda anno 1939. Ik heb meestal geboeid zitten kijken, vooral naar het einde toe, maar op sommige momenten werd het moralistische patriottisme me in bepaalde scènes echt een beetje te veel.

Mr. Smith is een simpele ziel met een onwaarschijnlijk grote dosis vaderlandsliefde. Hij wordt naar voren geschoven om als stroman in de senaat te dienen maar in plaats van naar de pijpen van de invloedrijke magnaat Taylor te dansen, gaat Smith de strijd aan met de corrupte elite in de senaat.

Mr. Smith wordt prima gespeeld door James Stewart die er samen met de charmante Jean Arthur voor zorgt dat het geheel ondanks de wapperende stars and stripes en de verheerlijking van het Amerikaanse democratische systeem kijkbaar blijft."

voiceover "Ik ben het niet met je eens. De film staat juist bekend als een schitterende satire op het politieke reilen en zeilen in Washington. Capra laat duidelijk zien dat het in Washington een grote corrupte bende is, dus hoe je dit als een propaganda film kunt zien, is me eerlijk gezegd een raadsel.

Capra's protagonist is inderdaad een naïeve 'elkerlyck' (vandaar de naam 'Smith'), die door de politieke haaien in de mangel wordt genomen en als enige wapen zijn eenvoud en oprechte eerlijkheid heeft. Het is geen pattriotisme zoals we dat nu kennen van de VS, maar een patriottisme dat nog vooroorlogs was en nog een geloof in de eenvoudige normen en waarden herbergde, voordat die door het Amerikaanse imperialisme tot een cynische grap werden.
Capra's geloof hierin is tegen beter weten in, een gevecht tegen de bierkaai, wat hij ook laat zien in Smith's prachtig heroïsch gevecht in de senaat, wanneer hij aan het woord tracht te blijven. Natuurlijk zou je zo'n film tegenwoordig niet meer kunnen maken (ook al heeft een onverlaat zojuist een remake gemaakt), daarvoor zijn we al lang te zeer wakker geschud, wijs en cynisch geworden ten aanzien van de schrijnende dispariteit tussen de Amerikaanse droom en de Amerikaanse werkelijkheid. In die tijd lag dat anders, ook al maakt Capra ons al duidelijk dat dat volk in Washington voor geen goud te vertrouwen is en alleen maar werkt voor big business lobbyisten. In die kritiek was hij zijn tijd vooruit en is deze film eerder een aanklacht tegen het politieke establishment.

John Smith zelf mag dan een vaandeldrager zijn, maar zelfs hij is op het einde van de film in de confrontatie met de harde werkelijkheid wakker geworden. Capra laat hem een slag in de strijd tegen het verval winnen, maar de oorlog? Ik denk het niet"

Bukowski "Satire…? Mmm, ik ben de film onbevangen in gegaan, had hem slechts op basis van de IMDB-notering opgenomen, maar ik moet zeggen dat ik het niet als satire heb ervaren. Natuurlijk is er kritiek op mensen als Taylor en de corrupte White Night, maar ik kreeg de indruk dat die slechts als doel hadden om aan te tonen dat zelfs deze uitwassen de fantastische Amerikaanse democratie niet kunnen laten wankelen. De shots van alle bekende (nationalistische) monumenten in Washington die symbool staan voor Amerika, de Amerikaanse vlag ondersteund door patriottische muziek, de begrijpende voorzitter van de senaat; de hoeder van de democratie: ik kan toch niks anders dan zeggen dat het een reclamefilm voor het Amerikaanse gedachtegoed is.

Dat gevoel wordt nog versterkt door de lofzang die Mr. Smith met regelmaat afsteekt op de Amerikaanse staatsvorm. Akkoord, hij wordt teleurgesteld maar hij laat zich door niets of niemand uit het veld slaan en zijn rotsvast vertrouwen in Amerika, in haar idealen en instituten blijft fier overeind. Hij is de fatsoenlijke en rechtschapen All American Hero die vastberaden tot het einde vecht voor gerechtigheid en daar natuurlijk in slaagt want het systeem functioneert: Hoera!!"

voiceover "Ik zie dat anders. De monumenten, lofzangen etc. vinden in een periode plaats dat John Smith nog groen in Washington is en hij alleen nog maar bevestiging ziet in de bouwwerken van wat hem van huis uit was ingeprent aan normen en waarden en het geloof aan het goede in de mens. De film laat nu juist zo schitterend hem het contrast ervaren van de mooie idealen en de rauwe werkelijkheid die bijna zijn ondergang wordt. De voorzitter, "hoeder", van de senaat is een mooi voorbeeld. Het is een oude man in de nadagen van zijn carriëre, die John Smith, het groentje, met meewarige sympathie tegemoet treedt, een soort herinnering aan een passie die hij wellicht ooit zelf bezat, maar door ervaring rijper geworden. niet echt meer serieus neemt. Nadat het menens wordt en men Smith eruit wil werken, is hij machteloos, behalve dat ene keuzemoment waarop hij hem het woord kan geven. Zijn rol is echter die van de machteloosheid.

Het vooroorlogs pattriotisme moet je toch anders zien als daarna. Het was zowiezo niet naar buiten gericht als " wij zijn de beste en beter dan alle anderen etc.", maar meer het uitspreken van liefde voor het land en het hooghouden van idealen als gelijkheid, vrijheid etc. In Capra's visie is er niets mis met deze dromen en idealen zoals bijvoorbeeld ooit verwoord door Lincoln (denk aan bezoek aan monument begin). Zijn kritiek is nu net dat deze in de praktijk in gevaar zijn, dan wel al niets meer van over, gecorrumpeerd door machtswellust en de geldlust van de big business.

Zoals John Smith iedereen kan zijn, is hij ook niemand; een geïdealiseerde Amerikaan die in Capra's visie duidelijk met uitsterven bedreigd is. Helaas, is die angst post-WO II uitgekomen en was deze de definitieve doodssteek van de Amerikaanse onschuld. Een mooi companion piece bij deze film is Capra's " Mr. Deeds goes to town"."