Olrik "Het verhaal van 12 Angry Men is zeer eenvoudig. Een tiener wordt beschuldigd van de moord op zijn vader. De jury mag zich gaan beraden over de vraag of hij schuldig is of niet. Als hij schuldig wordt bevonden, wacht hem de doodstraf. Bij het besluit heeft elk jurylid zijn eigen redenen waar hij zijn oordeel op baseert. De een kijkt naar de feiten, de ander laat meer zijn gevoel spreken en weer een ander wil zo snel mogelijk naar huis om een honkbal wedstrijd te kijken. Door de verschillende meningen, wordt zo langzaam aan een kookpunt bereikt. Niet alleen is het een van de warmste dagen van het jaar, maar ook lopen de gemoederen nog hoger op wanneer één van de juryleden dieper op de materie in wil gaan. Dit jurylid nummer acht ( Henry Fonda ) is zich er volledig van bewust dat hier een mensenleven op het spel staat en wilt dat er goed nagedacht wordt over het oordeel. Hij heeft het gevoel dat er een luchtje zit aan de zaak en is vastberaden de andere elf juryleden daarvan te overtuigen. Aanvankelijk krijgt hij weinig bijval van de andere juryleden, maar naarmate de tijd verstrijkt lijken hun meningen erover te veranderen. Niet elk jurylid is echter even gemakkelijk te overtuigen.

De films van Sidney Lumet zitten altijd vol messcherpe dialogen. In tegendeel tot veel andere films, gaan de dialogen van Lumet ook nog eens ergens over. De in 1924 geboren Amerikaan deinst er namelijk niet voor terug om controversiële onderwerpen aan te snijden. Corruptie bij de politie ( Serpico, 1973 ) of de vreemde praktijken achter de schermen van televisiestation ( Network, 1977 ). Zijn lange carrière begon Lumet al gelijk zeer overtuigend met 12 Angry Men, een film waarin hij aantoont over een flinke dosis lef te beschikken. In een slechts anderhalf uur durend verbaal gevecht zet Lumet het Amerikaanse rechtssysteem in het voetlicht. Veel meer dan een broeierige kamer met daarin twaalf zeer boze mannen heeft hij daarvoor niet nodig. Het is erg knap dat Lumet deze nogal saaie setting ongelofelijk boeiend weet te maken!

12 Angry Men is een film over recht en onrecht. We zijn er tenslotte allemaal voor verantwoordelijk dat het recht uiteindelijk zegeviert. Dat het niet altijd even gemakkelijk is om je eigen gevoelens daarbij uit te schakelen, zien we terug in de verschillende juryleden. Hun namen kennen we niet en komen we ook nooit te weten, maar omdat ze hun meningen baseren op hun persoonlijke emoties, kom je toch meer over hen te weten dan je in eerste instantie zou denken. Vooral juryleden nummer drie ( Lee J. Cobb ) en tien ( Ed Begley ) houden zich strak vast aan hun eigen waarden. Zij zijn dan ook niet direct bereid om hun mening bij te stellen omdat jurylid nummer acht ( Henry Fonda ) dat van hen verlangt. Volgens Lumet is de kracht van het Amerikaanse rechtssysteem dat je met twaalf totaal verschillende mensen ( anno de Amerikaanse samenleving van 1957 ) tot een eerlijk oordeel kunt komen. Ook al heb je daar wel heel wat lef voor nodig en komt er soms heel wat gepraat bij kijken.

In een zeer kleine ruimte ( op de allereerste en de allerlaatste scène na speelt alles zich in één jurykamer af ) weet Lumet een boeiend schouwspel te creëren. Met slechts enkele stijlmiddelen, waaronder het gebruik van verschillende lenzen en met meerdere perspectieven, bouwt de regisseur de spanning zeer goed op. Wanneer de sfeer steeds grimmiger en beklemmender wordt, zijn dit ideale hulpmiddelen om de kijker mee te trekken in de gesprekken tussen de juryleden. Lumet weet tevens als geen ander het beste in zijn cast naar boven te halen. Henry Fonda en vooral Lee J. Cobb onderscheiden zich met hun acteerwerk. Ik heb respect voor het feit dat Fonda zijn hoofd koel kan houden met de intense Cobb tegenover zich, die een grote verbittering in zich meedraagt die naarmate de film vordert steeds een beetje meer bloot wordt gelegd.

12 Angry Men wordt terecht gezien als een van de beste films uit de filmgeschiedenis. Zoals deze film worden ze tegenwoordig niet meer gemaakt. Kijkend naar de overdaad aan special effects in de films van tegenwoordig, kan de genialiteit van deze debuutfilm van Sidney Lumet alleen maar nog groter worden. Met een groep ijzersterke acteurs, een overtuigende spanningsopbouw en eenvoudige regietrucjes is hij zeer ver gekomen met 12 Angry Men. Beslist een van mijn favoriete films van de jaren 50.

10 / 10"

Steadicam "Nee, de film is onderdeel van het 'See You in Court'-programma van het Filmmuseum.

Ik vond de film bij de tweede keer een beetje tegenvallen. De acteurs zijn niet al te best, hun personages zijn ongelooflijke karikaturen en de nieuwe bewijsmaterialen die tijdens het juryoverleg naar voren komen, worden wel heel toevallig steeds ter plekke ontdekt (de drukpunten van de bril, het mank lopen van de oude man, het uitlokken van de kreet I Gonna Kill You etc.). Bovendien is iets te duidelijk dat het oorspronkelijk een theaterstuk is. Sommige scènes werken simpelweg niet op film (zoals de scène waarin iedereen opstaat en doodstil voor het raam naar buiten gaat staan staren). In een theater zie je dat nog voor je, maar nu is het ongeloofwaardig en onecht."

Quistnix "Heeft het misschien te maken met de komende release van Before the Devil knows you're dead?"