Stervende paarden [column]

[header]Onlangs zag ik de film “Le Temps du Loup” van Michael Haneke. Er was één scène die in het bijzonder indruk maakte: bij een nog levend paard wordt op vakkundige en resolute wijze de hals doorgesneden...[/header]Onlangs zag ik de film “Le Temps du Loup” van Michael Haneke. Een indringend portret van een moeder en haar twee kinderen die in een soort postapocalyptische wereld proberen te overleven. Er was één scène die in het bijzonder indruk maakte: bij een nog levend paard wordt op vakkundige en resolute wijze de hals doorgesneden, waarna het bloed in dikke golven naar buiten gutst en het paard na enkele laatste stuiptrekkingen het leven laat. Geen alledaagse scène en het eerste dat me bij het zien van die beelden te binnen schoot was: ‘Allemachtig! Zou dat een echt paard zijn geweest?’. Ik weet nog steeds niet of het inderdaad een echt paard is geweest of dat ik heb gekeken naar een sterk staaltje van special effects en eerlijk gezegd hoef ik het ook niet te weten.

Stel dat het een echt paard was. Dan zou ik eigenlijk hevig verontwaardigd moeten zijn, want dieren doden voor een film is walgelijk schandalig en ronduit amoreel. Toch? Maar waarom maken we ons dan zo druk om dat ene paard en vinden we het kennelijk heel normaal dat er dagelijks duizenden dieren worden afgeslacht voor consumptie? ‘Ja maar,’ wordt er dan gezegd, ‘het doden van een dier voor de fun (zoals in een film dus) is ethisch veel verwerpelijker dan het doden van een dier om in onze voedselbehoefte te voorzien’. Dat klinkt aannemelijk, maar is eigenlijk pure onzin. Feit is dat een mens prima zonder vlees kan. Het getuigt enkel van een belachelijke barbaarsheid dat we in deze moderne tijd met onze huidige stand van technologie en civilisatie het nog altijd nodig vinden om onze aardgenoten stelselmatig vet te mesten, te slachten en op te vreten. En dat allemaal voor ons plezier, want het eten van vlees is in feite ook gewoon amusement, net als het kijken naar een film.

Mocht je nu denken dat hier een fanatiek vegetariër aan het woord is, dan heb je het mis. Ook ik ben zeer gesteld op mijn dagelijkse karbonaadje of bal gehakt en dat maakt het juist zo moeilijk: want hoe kan ik, als vleeseter, de filmmaker bekritiseren? Wat is erger: dieren doden om plezier te beleven aan het eten van hun vlees, of dieren doden om je film in artistiek opzicht zo perfect mogelijk maken? Wie zijn wij om de filmmaker, met de draadjes vlees nog tussen onze tanden, te veroordelen? We hebben het recht niet! We kunnen enkel de film negeren, net zoals we het vlees in de schappen van de supermarkt of bij de slager kunnen negeren.

Punt is dat we met z’n allen donders goed weten welke consequenties het eten van vlees heeft, maar we willen er niet mee geconfronteerd worden. Het anonieme lapje vlees op ons bord heeft geen gezicht. Voor zover wij weten worden biefstukjes en karbonaadjes in een fabriek gemaakt en dat er diep in de krochten van die fabriek dieren er een gruwelijke en roemloze dood voor zijn gestorven, vergeten we maar het liefst. Zo werkt het menselijke brein nu eenmaal. Nare gedachten worden verdrongen. Maar, als we dan toch plotseling worden geconfronteerd met de harde realiteit (zoals dat paard in de film), dan vinden we dat naar en voelen we ons genoodzaakt om dat te veroordelen. Zo is het altijd al geweest. We zijn er altijd als de kippen bij om met ons vingertje te wijzen, maar eigen verantwoording nemen is niet ons sterkste kant.

Nu ik er zo over nadenk, valt het alleen maar toe te juichen dat een regisseur zich niets aantrekt van misplaatste politieke correctheid. Dat hij zich niet door een twijfelachtige publieke opinie de wet laat voorschrijven of zich probeert in te dekken door concessies te doen aan deze ethische willekeur. Het is toch zeker niet zijn taak om onze gewetens te sussen?

Nee, mij zul je er niet meer over horen. Als het doden van dieren de film ten goede komt, moeten ze het maar doen. Dan blijf ik gewoon mijn stukje vlees eten...



Zelf een column schrijven? Neem contact met ons op. Meer columns vind je hier.



NieuwsFilm

meest populair