Het levert een aanbod op van wereldcinema en van wereldse cinema, verdeeld over meerdere programma's en competities. Belangrijk dit jaar is niet enkel de ernst, maar ook de manier waarop de ernst benaderd wordt. Het programma Absolutely Ridiculous! bijvoorbeeld wordt gekenmerkt door tragikomische films die de mensenrechten niet altijd serieus onder de aandacht brengen, al is hun boodschap wel oprecht. Verder verhalen de films op het festival fictief en non-fictief over allerhande schendingen, uiteenlopend van onderdrukkende regimes, immigratie en integratie tot vrouwenbesnijdenis.
Het belangrijkste competitieprogramma is ook dit jaar A Matter Of ACT, waarin tien documentaires zijn geselecteerd die invloedrijke activisten volgen. Omdat zij soms met gevaar voor eigen leven strijden voor de belangen van anderen worden er binnen deze competitie twee prijzen (Gouden Vlinders) toegekend. Niet alleen voor de beste film, maar ook voor de beste mensenrechtenverdediger. De meeste activisten zijn daarom aanwezig in Den Haag om de documentaire over hun bestaan nog levendiger te maken en in het geval van de Birmese Aung San Suu Kyi wordt er een videoverbinding tot stand gebracht. Zij mag vanwege haar geweldloze verzet tegen het militaire regime in Birma (het huidige Myanmar) haar huis nog steeds niet verlaten.
Dichter des Vaderlands Ramsey Nasr reisde op verzoek van het festival naar dat land en interviewde de verzetsstrijdster aldaar. Dat gesprek wordt tweemaal in Den Haag vertoond, na de voorstelling van de documentaire Aung San Suu Kyi: Lady of No Fear van Anne Gyrithe Bonne. De film zelf gaat in op het leven van Aung San Suu Kyi, de reden waarom ze haar huisarrest verkiest boven samenzijn met haar kinderen in Engeland en over haar vader, die in 1947 werd vermoord toen hij zich hard maakte voor de onafhankelijkheid van zijn land. Aan de hand van eerdere interviews met haar (waaronder door Sonja Barend), maar ook aan de hand van gesprekken met vrienden, familie en naasten krijgt de kijker een beeld van wie deze eigenzinnige winnaar van de Nobelprijs voor de Vrede nu eigenlijk is.
Een ander thema binnen dit programma is het milieu. Dat wordt in dit geval gepersonifieerd door priester Marco Arana die ook aanwezig zal zijn in Den Haag. Hij maakt zich hard voor Peruaanse boeren in het Andesgebergte die door de Amerikaanse mijnmaatschappij Newmont bedreigd en geïntimideerd worden. Het bedrijf wil goud winnen in een heilige berg, maar de lokale bevolking komt daar tegen in opstand. De priester leidt hun verzet, maar er wordt een vuil spelletje gespeeld door de corporatie. Deze vervuilt onder andere het water van de boeren en uiteindelijk wordt er zelfs een moord gepleegd. Stephanie Boyd maakte er de documentaire The Devil Operation over die lijkt op een politieke thriller en de misstanden toont van een groot bedrijf dat letterlijk over lijken gaat om winst te kunnen maken.
Camera Justitia en Student's Choice
Het tweede hoofdprogramma, Camera Justitia, wordt morgenmiddag geopend door hoofdaanklager van het Internationaal Strafhof Luis Moreno-Ocampo. Hij zit een gratis bij te wonen masterclass voor waarin hij met studenten discussieert over de taken die het Strafhof op zich neemt. Aansluitend is de documentaire Prosecutor te bezichtigen. Deze film van Barry Stevens volgt het werk van Moreno-Ocampo en de kritiek die hem ten deel valt. "Bekijk mijn werk als een voetbalwedstrijd", is zijn antwoord daarop, "de scheidsrechter heeft ook geen fans."
Andere films uit deze competitie hebben allemaal recht of gerechtigheid als onderwerp. Kafka Au Congo verhaalt over Kafkaëske toestanden binnen het Congolese rechtssysteem. Mensen worden er van het kastje naar de muur gestuurd en weer terug, maar blijven een speelbal van politieke spelletjes of corruptie. In Justice For Sergei wordt letterlijk naar gerechtigheid voor de titelfiguur gezocht. De Russische advocaat Sergei Magnitsky werd nadat hij corruptie aan het licht wilde brengen onder verdachte omstandigheden dood terug gevonden in de cel waarin hij zat. De waarheid achter zijn dood kwam nooit boven tafel (zelfs niet na een overheidsonderzoek), waardoor het voorval weinig anders lijkt dan een doofpotaffaire. De films binnen Camera Justitia dingen mee naar de Zilveren Vlinder.
In het programma Student's Choice draaien vervolgens drie films die voor studenten op vertoning van hun studentenkaart vrij te bezoeken zijn. De meest notabele is waarschijnlijk The Green Wave. Terwijl in Egypte na hevig protest een regering moest opstappen bleek eenzelfde revolutie twee jaar geleden een stuk minder succesvol. Aan de hand van geanimeerde blogs en berichten op Twitter en Facebook toont de film waarheden achter de presidentiële verkiezingsdag van Iran in 2009. Heersend president Ahmadinejad pleegde stemfraude, hij legde zijn tegenstander huisarrest op en sloeg de opstand die hierna volgde bloederig neer. Het protest werd veelal door studenten gevoerd en zij komen in de documentaire dan ook aan het woord. Ze vertellen over hoe ze gearresteerd en in elkaar geslagen werden, maar later toch weer op straat gegooid werden om zonder inspraak opnieuw gebukt te gaan onder een 'nieuwe' regeerperiode van Ahmadinejad.
Overige programma's
Ten slotte zijn er politici aanwezig om voor en na vertoningen te discussiëren over mensenrechten en aanverwante thema's en kent het festival een bijzondere slotfilm: The Great Dictator van Charlie Chaplin uit 1940. Deze parodie op het begin van de Tweede Wereldoorlog en Adolf Hitler in het bijzonder was treffender dan de regisseur en acteur ooit had verwacht. Met veel humor en een bijzondere gelijkenis tot de echte Hitler toont Chaplin hoe wrang de waarheid kan zijn. Een unieke kans om deze film op groot scherm te zien. Het festival duurt van 24 tot en met 30 maart. Voor meer informatie kun je terecht op de festivalsite.
