Samen, Alleen

Film van de Nederlandse regisseur Camiel Zwart over Oekraïense kinderen in opvanghuizen.

Op het Movies that Matter Festival worden niet alleen documentaires vertoond met grote onderwerpen waar de internationale politiek zich op stort. Er worden ook kleinere maar niet minder belangrijke onderwerpen aangesneden. Zoals de verslaglegging Samen, Alleen van Nederlandse regisseur Camiel Zwart (in 2006 aan de Nederlandse Film en Televisie Academie afgestudeerd) over Oekraïense kinderen in opvanghuizen.


Het openingsshot van de documentaire opent met een lachwekkend beeld – in het kille, grauwe landschap komt een man met paard en wagen voorbij trekken met als ‘lading’ een oude mintgroene auto zonder wielen die klaarblijkelijk betere dagen heeft gekend. Dit absurdistische beeld heeft veel weg van Emir Kusturica’s Life is a Miracle waarin alle personages zich op de meest vreemde manieren voortbewegen, zoals met een auto op spoorrails. Het grote verschil is echter dat Kusturica’s film fictie is en bol staat van symboliek. Zwart’s beeld is een opname uit het echte Oekraïense leven, hij maakt van deze tegenstelling tussen humor en werkelijkheid goed gebruik door meteen de feiten te geven: vijftig procent van de Oekraïense bevolking leeft onder de armoedegrens. Ouders kunnen niet meer voor hun kinderen zorgen waardoor velen op straat leven en als ze ‘geluk’ hebben op een sinister uitziende internaat als in Perechyn terechtkomen.

De twee personen die Zwart volgt zijn de viertienjarige Tetyana en de net nieuw aangekomen twaalfjarige Christian, wiens moeder in de gevangenis zit. Tetyana wordt overgeplaatst naar een nieuwe school gericht op jong volwassenen dat al net zo niet opbeurend is als het oude. Deze scholen opgetrokken uit kil gebarsten beton en zonder opsmuk, zien er verlaten uit met als enige verschil dat er tientallen kinderen en begeleiders rondlopen. Gezelligheid is wel het laatste woord dat in gedachten komt. Gezelligheid is dan ook niet aan de orde, de kinderen moeten eten, slapen, leren - en daar wordt voor gezorgd. Het zijn de kinderen zelf die door onderlinge vriendschappen een soort thuissituatie creëren bestaand uit surrogaat broers en zussen. Zwart geeft met Samen, Alleen een treurig maar objectief beeld van een Oekraïense opvanghuis. Je verlaat de documentaire met een gevoel van machteloosheid. Voor de kinderen lijkt de situatie te wennen, het wordt hun t(e)huis. Echter het gemis van de liefde van een vader en moeder is iets waar nooit aan te wennen valt en is dan ook hartverscheurend te moeten aanschouwen. Armoede is een moeilijke maar leefbare situatie. Gebrek aan liefde, zeker voor kinderen, is dat niet.

Samen, Alleen draait op 7 april 2009 17:15 uur - Filmhuis Den Haag zaal 4 en vindt plaats in aanwezigheid van regisseur Camiel Zwart, de twee hoofdpersonen uit de film, Christian Koshelya en Tetyana Medvid, die voor de gelegenheid helemaal uit Oekraïne zijn gekomen, en de zanger en gitarist uit de film, Sasha Turyanitsa. Natasja van den Berg (Llink) presenteert het programma.

NieuwsFilm

meest populair