Al in 1994 begon het werk aan Avatar. James Cameron schreef in dat jaar een tachtig pagina’s tellend scenario voor de film. Naar eigen zeggen was zijn inspiratie elk sciencefictionboek dat hij in zijn jeugd gelezen had. Hij wilde vooral de stijl van Edgar Rice Burroughs’ John Carter serie vernieuwen. Echter, het verhaal van de film is vooral gebaseerd op een kort verhaal, Call me Joe, van Poul anderson. Call me Joe kwam in 1957 uit en gaat over een geparalyseerde man, die vanaf een afstand een lichaam bestuurt.

Avatar heeft eenzelfde verhaal; het gaat namelijk over een ex-marinier, Jake Sully, die beperkt is tot een rolstoel. Als hij het aanbod krijgt om weer te lopen, slaat hij dat niet af. Hij wordt daarop overgebracht naar de maan Pandora, waar zich een nieuw soort mineraal bevindt. Het mineraal is maar liefst twintig miljoen dollar per kilo waard, en is dus reden genoeg voor de risicovolle onderneming op Pandora. Er is echter één probleem; bovenop de grootste afzetting van het mineraal bevindt zich een inheemse stam, de Na’vi. Om het werk in de giftige atmosfeer makkelijker te maken, maakt de mens gebruik van Avatars; mens-Na’vi hybrides die precies lijken op de Na’vi, het verschil zit hem erin dat de mens de Avatars van een afstand bestuurt.

In zijn nieuwe lichaam kan Jake weer lopen. Zijn missie is om te communiceren met de Na’vi, in de hoop hun hulp, of op z’n minst hun instemming bij het mijnproject te krijgen. Een mooie, vrouwelijke Na’vi, genaamd Neytiri, redt Jake’s leven, en hierdoor verdiept Jake’s respect voor de Na’vi. Het duurt niet lang of hij moet een keus maken tussen de twee kampen…

Dat klinkt allemaal vrij spannend, maar dat was in 1996 – toen Cameron zijn werk aan Titanic net had afgerond – niet genoeg reden om daadwerkelijk groen licht te geven voor de verfilming ervan. De hoofdreden daarvoor was het budget. In het begin schatte men dat het budget honderd miljoen dollar zou worden, maar al snel bleek dat Cameron zoveel eiste aan special effects dat het budget opgekrikt werd tot vierhonderd miljoen. Er verstreken een aantal jaren en in december 2005 maakte hij bekend dat hij nog een poging wilde wagen om Avatar te maken. Nu zou het ook goedkoper zijn om de film te maken, aangezien de technologie erg ver gevorderd was – denk maar aan digitale personages als Gollum en King Kong. Het budget werd er overigens niet lager op, schattingen lopen namelijk uiteen van tweehonderd miljoen, tot een half miljard dollar.

Dat hoge budget valt op allerlei manieren te verklaren. Een daarvan is het grote vertrouwen dat men heeft in James Cameron. Zijn Titanic is een van de meest winstgevende film ooit, en dat maakt het natuurlijk extra aantrekkelijk om in hem te investeren. Ter illustratie: met een budget van 200 miljoen dollar haalde Titanic ongeveer 1,8 miljard dollar op in de bioscopen. Het bedrijf achter Titanic, News Corp, was nooit zo succesvol geweest als Titanic dat niet was. Het vertrouwen dat zij hebben in Cameron blijkt dus nogmaals, maar vergeet niet dat er naast News Corp nog verschillende andere investeerders zijn. Het zou dus niet zo zijn dat, mocht Avatar floppen – wat vrij onwaarschijnlijk is, als je kijkt naar de gigantische hype omtrent de film – er bedrijven aan failliet gaan.

Het hoge budget was ook nodig vanwege de nieuwe technologieën die men gebruikte bij het maken van de film. Ongeveer zestig procent van de film moet bestaan uit CGI; de andere veertig procent zijn geschoten op de voor Cameron gebruikelijke manier, met het Fusion 3D-camera systeem. Dat systeem gebruikte hij al eerder bij het maken van Ghosts of the Abyss. Die technologie maakte 3D films, zoals Journey to the Center of the Earth ook mogelijk.



Om zijn CGI personages tot leven te wekken, moest Cameron de manier waarop werd gefilmd herdefiniëren. Acteurs droegen tijdens de opnames speciale pakken, met op hun hoofd een kleine camera, die voortdurend beelden van hun gezichten makte. De data werd meteen overgezet naar een andere camera, waardoor Cameron meteen kon zien hoe het shot eruit zag, met de digitale personages als het ware over de acteurs heen geplakt. Het voordeel van het systeem was dat hij ook daadwerkelijk de gezichtsuitdrukkingen van de digitale personages kon zien. Cameron had een camera – hij beschrijft het zelf meer als een monitor – ter beschikking, die hij op de acteurs kon richten, om ze dan meteen als hun digitale personages te zien. Ook nieuw was de Simulcam, die het proces nog meer vergemakkelijkte. Dankzij de Simulcam kon men niet alleen de digitale personages zien, maar ook in realtime de digitale sets. ‘We turned the set on the soundstage into a capture volume and turned the physical camera into a capture visual camera, so we were able to integrate CG characters and environments into our live action. We have people in flying vehicles, and I can see what is outside the window, fed in, in real time,’ zei Cameron.

Een andere van de nieuwe technieken is Facial Performance Replacement. Zoals de naam al suggereert zorgt de technologie ervoor dat achteraf de gezichtsuitdrukkingen van acteurs op realistischere wijze vervangen kunnen worden. Als er achteraf bijvoorbeeld een stuk dialoog verandert, hoeft de acteur zich niet speciaal voor dat stuk in het pak te hijsen om het opnieuw te spelen.

Omdat de nieuwe technologieën nieuwe poorten openden, moest het scenario natuurlijk herschreven worden. Dit deed Cameron samen met Paul Frommer (een linguïst, die voornamelijk verantwoordelijk was voor de taal en de cultuur van de Na’vi) van januari tot april 2006. In juli van dat jaar maakte hij bekend dat de film in de zomer van 2008 uit zou komen, maar die datum werd snel verplaatst.

Op 12 november 2007, toen de releasedatum nog op 22 mei 2009 stond, maakten we een deel van de cast bekend. Deze bestond op dat moment al uit onder andere Sam Worthington (Jake Sully), Zoe Saldana (Neytiri), Sigourney Weaver (Dr. Grace Augustine), Michelle Rodriguez (Trudy Chacon), Stephen Lang (Colonel Miles Quaritch) en Matt Gerald (Corporal Lyle Wainfleet).

De rol van Colonel Miles Quaritch zou oorspronkelijk vervuld worden door Michael Biehn, maar hij werd het niet omdat Cameron bang was dat mensen zouden denken dat Avatar een herhalingsoefening van Aliens zou worden, voornamelijk omdat Sigourney Weaver ook al een rol zou spelen in Avatar.

Het geruchtencircuit liep uiteindelijk flink op rolletjes, want in maart 2009 kwam er het verhaal dat een van de grootste scènes van de film in first-person gefilmd zou zijn. Er zouden wel wat problemen zijn met onscherpe beelden en een knippereffect, maar of het opgelost is, en de scène daadwerkelijk in de film komt, weten we niet.

In augustus was er Avatar Day. Dit was op 21 augustus, en dat was de dag waarop de eerste trailer uitkwam en er in bioscopen over de hele wereld twintig minuten van de film getoond werden. Niet lang na Avatar Day kwam het gerucht op gang dat Avatar een reboot zou zijn van de in 2008 geflopte film Delgo. Dit was niet het enige verhaal op het gebied van plagiaat omtrent Avatar, want rond diezelfde tijd berichtten we over het eerder vertelde verhaal van Call me Joe. In hoeverre dit klopt kunnen we vanaf 17 december ontdekken, want dan draait de film in de Nederlandse bioscopen.

Hoe het ook zij, benieuwd naar de film zullen de meesten van ons wel zijn. Waarschijnlijk slaagt men er wel in om het gigantische budget eruit te slepen, als niet uit de bioscoopopbrengst, dan wel uit de dvd-verkopen – of andere franchise onderdelen. Wat vast staat is dat Avatar een van de meest gehypte films tot nu toe is.


Bronnen
Wikipedia
Screenrant