Daniele Luchetti is een van de meest toonaangevende Italiaanse filmmakers van het moment. Hij timmert al twee decennia met succes aan de weg en kende een aantal jaren terug een groot filmhuissucces met Mio Fratello e Figlio Unico. Zijn laatste film, La Nostra Vita, draaide in competitie op het Filmfestival van Cannes waar acteur Elio Germano werd bekroond als beste acteur (ex aequo met Javier Bardem). Ter promotie van La Nostra Vita was Luchetti te gast tijdens het Rotterdams Filmfestival, waar wij hem spraken.
Bouwvakker Claudio is na jaren nog steeds tot over zijn oren verliefd op zijn vrouw Elena. Het jonge stel heeft twee zoontjes, een derde kind is onderweg. Maar na een onbezorgd familieweekend slaat het noodlot hard toe. Onderweg terug naar huis krijgt de zwangere Elena weeën. Hals over kop rijdt Claudio met zijn hele gezin naar het ziekenhuis, maar Elena overleeft de bevalling niet. Hoewel zijn leven verwoest is, kan Claudio het zich niet permitteren bij de pakken neer te gaan zitten. Hij moet door, alleen al omdat hij op zijn werk een grote, nieuwe klus accepteert die veel obstakels met zich meebrengt.
Hoe kwam u op het idee van La Nostra Vita?
Ik was bezig met een documentaire over sociale woningbouw in Ostia, een kleine havenstad onder Rome, en daarvoor sprak ik dus met veel mensen die daar in die huizen woonden. Wat me toen opviel was dat het hele andere mensen waren die je normaal in Italiaanse films ziet. Als in dergelijke films al eens arbeiders worden getoond, is het niet realistisch en vaak zelfs wat denigrerend. Met La Nostra Vita wilde ik echt in dat milieu duiken en laten zien hoe die mensen leven, zonder bijbedoelingen.
Veel van de Italiaanse films die hier de bioscopen halen, zijn bezig met het verleden, maar La Nostra Vista is een erg actuele film. Waarom wilde u juist zon actueel verhaal vertellen?
In mijn vorige film, Mio Fratello e Figlio Unico, ging het ook veel over het verleden en over de politieke strijd in mijn land, maar in La Nostra Vita wilde ik de politiek zo veel mogelijk vermijden en me echt concentreren op de personages. De enige ideologie in La Nostra Vita is de ideologie van het geld.
Dat geld speelt inderdaad een belangrijke rol in de film; het is bijna een obsessie voor Claudio. Is dit iets dat in Italie nog sterker is dan in andere Europese landen?
Dat weet ik niet, maar feit is natuurlijk wel dat ideologie in Italië bijna niet meer bestaat. In het verleden was er een langdurige strijd tussen het fascisme en het communisme, wat ik in mijn vorige film ook heb proberen weer te geven, maar ons hele politieke systeem ontplofte op een gegeven moment door alle schandalen en corruptie. Daardoor heeft de staat in de Italiaanse samenleving geen sterke positie meer, en draait het voor de gewone Italiaan allemaal om de familie. Dat is de basis van het Italiaanse leven.
De dood van Elena is een belangrijk punt in de film, maar in tegenstelling tot andere films over rouwverwerking, geeft u weinig aandacht aan het rouwproces in de film. Waarom deze keuze?
Claudio weet niet goed hoe hij zijn verdriet moet verwerken; hij heeft dat nooit geleerd, en een belangrijke reden daarvoor is dat we in Italië zo weinig mogelijk over de dood proberen te praten. Daardoor zoekt hij een andere manier om zijn verdriet te kanaliseren, en dat is door middel van zijn werk.
Een van de mooiste scènes in de film is de begrafenis van Elena als Claudio tegelijk aan het huilen is en meezingt met het liedje van hem en zijn vrouw. Vooral de intensiteit van die scene valt op, hoe bent u daarbij te werk gegaan?
Het was inderdaad even zoeken naar de juiste toon voor die scene. In eerste instantie vroeg ik aan Elio om alleen te huilen, maar later kreeg ik het idee om hem tegelijkertijd ook te laten meeschreeuwen met Anima Fragile, het liedje dat echt van hem en zijn vrouw was. Ik was bang dat het misschien iets te over the top zou worden, maar de eerste take was zo goed dat we die gelijk in de film hebben gezet. We hebben later nog wel geprobeerd dat effect nogmaals te bereiken in andere takes, maar het was de rauwheid van dat moment die de scene zijn intensiteit meegeeft.
Dat liedje speelt sowieso een belangrijke rol in de film en is ook erg toepasselijk bij het milieu dat in La Nostra Vita geschetst wordt. Hoe kwam u bij dit nummer?
Het is een liedje van Vasco Rossi, een populaire volkszanger in Italie die vooral heel erg geliefd is bij het volk en de arbeidersklasse. Daardoor vond ik het enorm toepasselijk bij de personages in La Nostra Vita, die tenslotte tot dat milieu behoren.
