Na de succesfilms Lola Rennt en Der Krieger und die Kaiserin besloot de Duitse regisseur Tom Tykwer zijn geluk te beproeven in het buitenland, wat resulteerde in films als Heaven, Perfume: The Story of a Murderer en The International. Met zijn nieuwste film Drei, die vanaf deze week in de Nederlandse bioscopen draait, keert Tykwer weer terug naar zijn geboorteland. Ter promotie van die film was de succesvolle regisseur voor een bliksembezoek in Amsterdam, waar wij hem even mochten spreken.

Drei is een relatiedrama over Hanna en Simon, die elkaar kennen sinds hun studententijd en nu al twintig jaar bij elkaar zijn. De twee zijn gelukkig en hebben een uitstekende relatie, maar vallen toch allebei voor een ander. Door een bizarre speling van het lot is die ander echter dezelfde persoon, de engelachtige Adam die zelf ook geen idee heeft dat hij een relatie heeft met twee personen die al twintig jaar bij elkaar zijn.

“De meeste relatiedrama’s die je tegenwoordig ziet zijn van die bloedserieuze, zware films over koppels die uit elkaar zijn gegroeid en elkaar haten”, vertelt Tykwer. “Zo’n film wilde ik juist niet maken. Ik wilde laten zien dat het ook mogelijk is om al twintig jaar bij elkaar te zijn en nog steeds ontzettend veel van elkaar te houden. Dat kan volgens mij ook heel interessant zijn om naar te kijken, zoals bijvoorbeeld in Another Year van Mike Leigh, een film die ik onlangs zag en echt fantastisch vond.”

Toch duurde het nog even voordat de losse ideeën zich daadwerkelijk ontwikkelden tot een scenario. “Ik had het idee voor het verhaal al een tijdje in mijn hoofd, maar het moment dat het echt een film werd, was toen ik een derde persoon toevoegde die de levens van mijn twee hoofdrolspelers op zijn kop zette. Waar ik echter voor wilde waken, was dat door hun liefde voor een ander, Hanna en Simon elkaar plotseling niet meer konden luchten of zien. Dat slaat natuurlijk nergens op, als je al twintig jaar gelukkig met elkaar bent.”

Gaandeweg het gesprek wordt duidelijk dat Tykwer weinig opheeft met de traditionele opvatting die voorschrijft dat als je verliefd wordt op een ander, je wordt gedwongen een keuze te maken. “Absloute onzin”, noemt Tykwer. “Het kan toch gebeuren dat je al vijf jaar een succesvolle relatie hebt met een persoon, met wie je heel veel gemeen hebt, maar dat je plotseling toe bent aan iets totaal anders? Dat hoeft toch niet te betekenen dat je zo’n lange relatie dan ineens moet verbreken? Die vraag vormt de basis van Drei, en ik heb geprobeerd om dat op zo’n luchtig mogelijke wijze te beantwoorden, omdat ik zin had een optimistische, grappige film te maken.”

Wat opvalt aan Drei zijn de vele visuele trucjes en ontelbaar vele thema’s die Tykwer in de film heeft willen proppen. De film is in feite een grote chaos en dat is voor de verandering eens een compliment. Die chaos heeft veel weg van de levensvisie van Tykwer zelf. “Het leven is onvoorspelbaar. Dingen gebeuren compleet willekeurig en plotseling, op het moment dat je het het minst verwacht. We proberen het leven wel te structureren om te ontsnappen aan die chaos, maar dat is gewoon onmogelijk.”

Met Drei probeert Tykwer recht te doen aan die chaos. “Ik vind het leuk dat die puinhoop die het leven is heel erg aanwezig is in de film. Daar bedoel ik mee dat de film soms heel erg afdwaalt, omdat er iets gebeurt in de levens van de personages dat al het andere even op het tweede plan zet. Bijvoorbeeld als de moeder van Simon overlijdt. Zijn leven stopt op dat moment, en zijn dagelijkse routine wordt plotseling doorbroken. Ik vind het mooi hoe de film op bepaalde momenten ook gewoon stopt en zich niets aantrekt van bestaande conventies.”

Het is duidelijk dat Tom Tykwer zin had een volstrekt originele film te maken met Drei. “Ik word zo moe van al die Amerikaanse films die een verhaal vertellen dat ik al tientallen keren op precies dezelfde manier heb gezien. Ik wil verrast worden in de bioscoop, en wil als filmmaker ook altijd iets nieuws uitproberen. Het zou voor mij heel onbevredigend zijn om twee jaar van mijn leven te besteden aan een film die helemaal niets nieuws uitprobeert.”

Als het einde van ons gesprek nadert en er dringend afgerond moet worden, moet de laatste vraag natuurlijk zijn wat er waar is van de plannen voor een verfilming van Cloud Atlas (Wolkenatlas), het majestueuze boek van David Mitchell, die Tykwer samen met de Wachowski’s zou regisseren. “Alles is waar”, zegt Tykwer met een grote grijns. “We zijn op dit moment samen bezig met het scenario en het is de bedoeling dat we de film ook echt samen regisseren. Wat voor een film dat gaat opleveren? Ik weet het niet, maar bijzonder zal het zeker worden”, sluit hij lachend af.

Lees ook de recensie van Drei.