Flashback Friday: 'La Bête humaine'

Verfilming van Emile Zola roman van Jean Renoir uit 1938.

Een van de meest invloedrijke regisseurs van de vorige eeuw was Jean Renoir. Zijn gebruik van deep-focus en camerabewegingen in La Grande Illusion waren van grote invloed op het werk van onder andere Orson Welles. De film kreeg in 1937 een Oscarnominatie voor beste film (zelfs nu nog bijzonder voor een niet-Engelstalige film) en was een grote hit in Frankrijk en de rest van de wereld. Maar het jaar erna maakte Renoir een film, die minder bekend is geworden, maar tot mijn eigen favorieten behoort. Dat is La Bête humaine.

De film vertelt het verhaal van Jacques Lantier, een machinist die wanneer hij intiem dreigt te worden met een vrouw de intense behoefte krijgt om haar te vermoorden. Op een dag is hij getuige van een moord in een trein die voorbij raast. Daders zijn Roubaud en zijn vrouw Séverine. Zij vermoorden samen haar peetvader, omdat Roubaud erachter is gekomen dat Séverine met hem naar bed gaat. Als ze horen dat er een getuige was, proberen ze bevriend te raken met Lantier. De vonk slaat echter over tussen Séverine en Lantier.

De verfilming van Renoir is uiterst trouw aan het boek van Zola en bouwt langzaam de spanning op tot de onvermijdelijke romance tussen Séverine en Lantier. Zoals vaker bij werk van Zola speelt het thema schuldgevoel en de menselijke aard een grote rol. In veel van zijn boeken doen mensen iets slechts met het idee daar beter van te worden, om erachter te komen dat ze het bijbehorende schuldgevoel of hun noodlot (vaak door hun eigen stomme schuld) niet kunnen ontlopen. De film zit vol onvergetelijke scènes, met name van de treinen die een essentieel onderdeel van het plot vormen. Renoir weet het allemaal prachtig in beeld te brengen met gebruik van licht, schaduw en de treinen als een metafoor die de spanning en ontlading weergeven, maar ook een vrij contrast vormen met de mentale gevangenis waar de hoofdpersonen zich in bevinden.

Jean Gabin en Simone Simon zijn perfect gecast als Lantier en Séverine. Met name de rol van Simone Simon is interessant, omdat zij hiermee eigenlijk het prototype neerzet van de femme fatale in de film noir. Het ene moment is ze kinderlijk, dan weer verleidelijk, maar ze is altijd gevaarlijk en weet de aandacht vast te houden. Later zou Simon de overstap maken naar Hollywood met de Cat People- films. Deze waren populair, maar haar carrière kwam aan de andere kant van de oceaan (gek genoeg) niet van de grond. De keuze voor Jean Gabin was niet opmerkelijk aangezien hij ook in La Grande Illusion met Renoir had gewerkt. Daarbij was de rol van een rustige man met krachtige uitstraling, die aan de rand staat van de maatschappij op zijn lijf geschreven.

De film heeft echter ook minpuntjes. Zo is het duidelijk een film gemaakt niet lang na de stille film. Geluid is soms iets te bombastisch en dialogen zijn schaars of niet goed te horen boven het omgevingsgeluid. Gelukkig had Renoir wel zo' n mooie manier van filmen en zulke prachtige expressieve acteurs in de hoofdrollen, dat het de filmervaring niet stoort. Wie graag de klassieke Franse cinema wil ontdekken of houdt van film noir en hier een invloedrijke voorloper van wil zien, is La Bête humaine een echte aanrader.



NieuwsFilm

meest populair