In 1955 verraste de film Rebel Without a Cause van Nicholas Ray vriend en vijand. Nog nooit eerder werd de Amerikaanse jeugd zo 'gewelddadig, wreed en verontrustend' neergezet op het grote doek. Hoofdrolspeler James Dean raakte zelfs meermaals gewond op set bij onder andere het stiletto-duel, omdat er gebruik werd gemaakt van echte messen.

De film was een poging om het morele verval van de Amerikaanse jeugd in beeld te brengen, de ouderlijke stijl te bekritiseren en de verschillen en conflicten tussen generaties te onderzoeken.

Plot
Jim Stark is de nieuwe jongen in de stad. Hij heeft elders in de problemen gezeten; daarom heeft zijn familie al eerder moeten verhuizen. Hier hoopt hij de liefde te vinden die hij niet krijgt van zijn middenklassefamilie.

Hoewel hij iets hiervan terugvindt in zijn relatie met Judy, en een vorm ervan in zowel Plato's bewondering als Ray's echte zorg voor hem, moet Jim zichzelf nog steeds bewijzen tegenover zijn collega's in mesgevechten en 'chickie'-spellen.

Klassiek/cult
Rebel Without a Cause wordt gezien als één van de grote klassiekers van de vorige eeuw.


In bijna zeventig jaar is de titel daarnaast uitgeroeid tot een cultfilm.

Dood
James Dean heeft spijtig genoeg niet veel van het succes van de film mee kunnen krijgen. Hij overleed op 30 september 1955 bij een auto-ongeluk; een maand voor de première van Rebel Without a Cause.


Net als in de 'chicken game'-scène in de film, reed Dean ook in het echte leven vaak te hard; de fatale frontale botsing die hij maakte is hoogstwaarschijnlijk dan ook hieraan te danken. Deans zeer korte carrière, levensstijl en de omstandigheden waaronder hij op zijn vierentwintigste overleed, zorgden ervoor dat hij uitgroeide tot een cultfiguur.