Sets kunnen worden afgebroken, opgeblazen, gerecycled, hergebruikt of opnieuw ingezet, maar één episch project kreeg een bijna mythische status. Zo bevond de filmset van een bepaalde film zich in de woestijn en lag het bijna een eeuw lang begraven.
Twee delen
In 1923 kwam de religieuze film The Ten Commandments uit. Het werd geproduceerd en geregisseerd door Cecil B. DeMille, een pionier en grondlegger van de Amerikaanse cinema. Het script, geschreven door Jeanie MacPherson, verdeelt de film in twee delen: een proloog die het bijbelse verhaal van de Exodus naspeelt en een modern verhaal over twee broers en hun respectieve opvattingen over de Tien Geboden.
De cast van het eerste deel bestaat uit Theodore Roberts als Moses naast onder anderen Charles De Roche, Estelle Taylor, Julia Faye en James Neill. In het tweede deel zijn onder meer Edythe Chapman, Richard Dix, Rod La Rocque, Leatrice Joy en Nita Naldi te zien.
Duinen
The Ten Commandments was een kostbare onderneming gezien de Bijbelse setting. Hoewel de crew voor bepaalde scènes kamp opsloeg in San Francisco en Seal Beach, vond het grootste deel van de opnames (vooral de Exodus-scènes) plaats in de Guadalupe-Nipomo-duinen in het noorden van Santa Barbara County, Californië.
De locatie werd uitgekozen vanwege de gelijkenis met de Egyptische woestijn. De enorme sets van The Ten Commandments bestonden uit vier faraobeelden van 11 meter hoog, 21 sfinxen en poorten die een hoogte van 33,5 meter bereikten, gebouwd door een kleine legermacht van 1.600 arbeiders. Nadat de camera's waren gestopt en de decennia verstreken, ging de set deel uitmaken van Hollywoodfolklore.
Expedities
Geruchten beweerden dat de enorme set na afloop zou zijn opgeblazen en in het zand was begraven om te voorkomen dat hij opnieuw gebruikt zou worden. Degenen die de waarheid wilden achterhalen, organiseerden meerdere expedities om de verloren artefacten uit de filmgeschiedenis op te graven.
In 2012 groeven archeologen het hoofd op van een van de sfinx-rekwisieten, waarna een uitgebreidere opgraving twee jaar later aan het licht bracht wat velen voorgoed verloren waanden. Tijdens een bergingsactie in 2014 bleek dat het lichaam van die sfinx aanzienlijk was aangetast, maar er werd een tweede, beter bewaarde sfinx ontdekt en opgegraven.
The Lost City of DeMille
Bijgenaamd 'The Lost City of DeMille', werden meerdere sfinxen blootgelegd in wat een ware schatkamer bleek voor archeologen en filmhistorici. De beelden en sfinxen liggen ongeveer nog steeds op dezelfde plek als tijdens de opnames. De poging om de set op te sporen en op te graven was het onderwerp van een documentaire uit 2016, The Lost City of Cecil B. DeMille.
"Het is een soort locatie die je maar één keer in je leven tegenkomt", vertelde projectdirecteur M. Colleen Hamilton aan de LA Times. "Ik heb op locaties door het hele land gewerkt, en ik denk dat deze alleen in Californië zou kunnen bestaan."
Oude garde wist het
Om nog een raadselachtige laag aan de mystiek toe te voegen: de lokale bewoners leken volledig op de hoogte te zijn van wat er onder het oppervlak lag. Ze voelden alleen niet de behoefte om een stel buitenstaanders naar hun stad te laten komen om DeMilles uitbundige Egyptische rekwisieten op te graven.
Een lid van de plaatselijke historische vereniging gaf toe dat "de oude garde altijd al wist dat het daar lag", waarbij een van hen de spijkers die hij decennia eerder had gevonden, gebruikte om souvenirs te maken voor de dorpelingen die de lang vergeten band met The Ten Commandments vierden.
Kassucces
Weinig dingen blijven echter voor altijd begraven en meer dan 90 jaar na de release werd DeMilles Bijbelse verfilming opnieuw onderwerp van gesprek toen de mysteries rond het lot van de luxueuze sfinxen eindelijk werden opgelost.
Geprezen om zijn immense en majestueuze scènes, het gebruik van Technicolor-proces 2 en de splitsing-van-de-Rode-Zee-sequentie, bleek de dure film bij de release een kassucces. Het is de eerste film in DeMilles Bijbelse trilogie, gevolgd door The King of Kings (1927) en The Sign of the Cross (1932).
Kijken?
Wil je The Ten Commandments zien? De film is een van de vele werken uit 1923 die in 2019 in de Verenigde Staten tot het publieke domein zijn gaan behoren en dus is de film gratis via YouTube of het Internet Archive te vinden.