“Ah, Natalie Portman. Wat was je toch geweldig in Closer. Maar och jee. Kind, daar zijn je tietjes echt te klein voor.” De Oscaruitreiking is een vat vol tegenstrijdigheden en kijken ernaar misschien wel de ultieme vorm van stiekem genieten. Als de stoet limousines met het opgedofte Hollywood-vee arriveert op de beroemde ‘red carpet’ is de ontgoocheling altijd het grootst. Na weken van speculeren, wedjes leggen, het opdreunen van de nominatielijst en opscheppen over je Oscarkennis tegenover filmvrienden (spannend hè, in 2000 ging het ook al tussen Hilary Swank en Annette Bening!) is het moment eindelijk daar en de deceptie weer enorm. Presentator Chris Rock zei het al (en dat werd hem niet in dank afgenomen): de Oscars is een vulgaire mode-optocht van reusachtige ego’s die het heerlijk vinden met zichzelf te pronken. Rock heeft natuurlijk gelijk. Als de zoveelste ‘verslaggever’ die nog nooit van Vera Drake of Sideways heeft gehoord, vraagt aan Imelda Staunton “You look lovely, what are you wearing?” schud je al demonstratief je hoofd. Als diezelfde reporter dan ook nog eens snel op een blaadje spiekt en met een gemaakte glimlach zegt “You are of course nominated for, uhh…Vera Drake. Congratulations, I just love that film” wil je het wel uitschreeuwen. ‘Waar kijk ik in godsnaam naar om drie uur ’s nachts!’

De Oscars is stiekem genieten van al dat sentiment, die hypocrisie en dat ‘We are the world’ toontje. Het is een gevoel van opwinding en schaamte tegelijk. Je hoopt in eerste instantie dat je favoriete films in de prijzen vallen, maar kijkt vaak met rechtopstaande nekharen naar de manier waarop daar cinema gevierd wordt. Een schepje minder suiker zou wel mogen. Maar als je dan weer terugdenkt aan de doodse BAFTA-uitreiking (de Engelse variant op de Academy Awards) waar ze van de uitspraak glitter en glamour überhaupt nooit gehoord lijken te hebben, smacht je haast naar wat meer showgevoel. Het gevoel van gêne was bij Pathé de Munt in Amsterdam tijdens de nacht van afgelopen zondag op maandag in ieder geval minder groot. Een heuse bioscoopzaal vulde zich daar met Oscarfetisjisten die bereid waren een nachtje slapen over te slaan. Het hele weekend kon je daar dankzij een initiatief van het Parool met een passe-partout al de complete dag naar Academy-gerelateerde films kijken en de mensen die er al vijf achter de rug hadden pikte je er met gemak uit. Uitlachen, waar het kijken naar de Oscaruitreiking voor een groot deel uit bestaat, kon je er heerlijk met z’n allen doen. En na een lange dag vol euthanasie (Mar Adentro), flessen met wijn (Sideways), bolletjesslikkers (Maria Full of Grace) en sekstherapie (Kinsey) was iedereen daar wel aan toe.

De lichten in een overigens slechts voor driekwart gevulde zaal bleven aan en hardop praten werd voor de verandering eens gewoon getolereerd. Regelmatig werd dan ook luidkeels commentaar gegeven op de zoveelste excentrieke jurk of met siliconen opgespoten lippen. Daarnaast werd driftig met voorspellingslijstjes gewapperd (“wie heb jij voor make up?”). Chris Rock was verrassend grappig en wist het een paar uur vol te houden zonder zijn favoriete stopwoordje, ‘fuck’. Althans, tegen het eind kon hij het toch niet laten. “Let’s now meet two old Fockers: Barbra Streisand and Dustin Hoffman.” Rock kreeg onbedoeld komische assistentie van een jonge dame die voor Cinenova de reclameblokken (en dat zijn er nogal wat) mocht vol babbelen. Zodra ze in beeld verscheen werd er al smakelijk gelachen. Wat gaat deze griet die waarschijnlijk niet eens weet hoe een bioscoop er van binnen uitziet nu weer zeggen. “Ja jongens, wie weet krijgt Jamie Foxx dan toch zijn welverdiende nominatie.” Zelfs René Mioch, die zo nu en dan ook zijn kop liet zien voor wat ‘scherpe analyses’, kon zijn gezicht maar moeilijk in de plooi houden. Haar staat waarschijnlijk een glansrijke carrière als belspelletjes-presentatrice te wachten.

Even was Pathé de Munt een voetbalstadion. Vooraan ontstond een soort Aviator-kamp (aan het gejuich te horen) en Million Dollar Baby-supporters leken zich ook te groeperen. Jamie Foxx kreeg vanuit de zaal het grootste collectieve applaus. De reacties waren na afloop verdeeld. “Wat een saaie bedoening, er zat geen enkele verrassing in”, was de reactie van een zichtbaar vermoeide Oscarsupporter. Zou hij dan nooit een uitreiking hebben gevolgd? Natuurlijk zijn er geen verrassingen bij de Oscars, niet als iedere seconde van de show staat onder een strakke regie. Prop je dankspeech in dertig seconden, want anders zakt de microfoon demonstratief de grond in. En oh wee als je iets controversieels durft te roepen. Sean Penn kon het weer niet laten Oscarhost Rock een uitbrander te geven voor zijn grap dat Jude Law een acteur is die je als ‘casting director’ automatisch altijd op een tweede plaats hebt staan (poeh, gewaagd hoor). “Jude Law is one of our finest actors.” Dank je Penn. ‘Wat doe ik hier in godsnaam om drie uur ’s nachts.’ De brave kitsch behoort de show de das om te doen. Waarom geniet je dan zo van al die onechtheid? Misschien bezit de beroemdste prijsuitreiking van deze aardbol wel die Mary Poppins-charme. Een sprookjeswereld met bordkartonnen decors en verzonnen personages waar je zo graag eens een kijkje wilt nemen. En draait het daar bij film niet juist om; even die korte ontsnapping uit de alledaagse realiteit? Als iets je dat kan bieden zijn het die verdomde Oscars wel. Heerlijk, kan niet wachten tot volgend jaar.