Propaganda op het witte doek [column]

[header]Wie wilde vroeger nou niet zo cool zijn als Maverick uit Top Gun? Jagen op de bad guys, suizen door het uitgestrekte luchtruim, de meest halsbrekende toeren uithalen in jouw goedgeoliede straaljager.[/header]Wie wilde vroeger nou niet zo cool zijn als Maverick uit Top Gun? Jagen op de bad guys, suizen door het uitgestrekte luchtruim, de meest halsbrekende toeren uithalen in jouw goedgeoliede straaljager. Het leger leek nog nooit zo leuk, zo uitdagend, zo Hollywood.

Veel oorlogsfilms maken gebruik van een heel scala aan oorlogstuig. Het beeld is constant gevuld met vliegtuigen, jeeps, schepen, uniforms en ander materieel. De kosten om dit alles te kunnen betalen liggen enorm hoog, of liever, kunnen heel hoog liggen.
Er is namelijk een manier om al dit militair geweld tóch in beeld te toveren, zonder het budget schrikbarend op te hogen. Verkoop je ziel aan de duivel en al deze rijkdommen zullen je toekomen. Oftewel: laat het Amerikaanse leger je script aanpassen en je krijgt toegang tot al haar materiaal, basissen en expertise, voor weinig tot nul dollar.

In de film Top Gun wordt gebruik gemaakt van vele miljoenen kostende vliegtuigen, een vliegdekschip, en alle daarbij behorende bemanning en expertise. De kosten voor het gebruik van al dit materieel? Nog geen één miljoen dollar. Het script werd wel flink bijgeschaafd om zo een zo positief mogelijk beeld te tonen van het Amerikaanse leger. Maar ja, voor zo’n koopje wil je best wat aan artistieke vrijheid inleveren. En wat kreeg het leger ervoor terug? In en nabij de bioscopen waar de film draaide, werden rekruteringbalies neerzetten. Nog nooit zijn er zoveel mensen geworven voor de luchtmacht als tijdens de eerste week dat Top Gun draaide.

Al sinds de jaren dertig heeft de FBI een speciale afdeling die zich bezighoudt met film en later televisie. Ook de CIA en het Pentagon hebben een afdeling die ervoor zorgt dat Amerika goed voor de dag komt in film- en tv-producties. Films als Wings (eerste Oscar winnaar), Stripes, The Great Santini, The Sum of all Fears en Black Hawk Down, hebben gebruik gemaakt van militaire hulp. Het script werd bij deze films dan wel van te voren aangepast, tijdens het filmen hielden verschillende adviseurs en controleurs de boel in de gaten en zelfs in het eindproduct werden nog scènes aangescherpt.
Clint Eastwood met zijn film Heartbreak Ridge en Kevin Costner met Thirteen Days weigerden beiden bepaalde scènes te schrappen en kregen daardoor geen steun van het leger. De films werden als gevolg hiervan niet op legerbasissen getoond, iets wat aardig te merken was in de bezoekcijfers.
De lijst met onderwerpen die het Amerikaanse leger liever niet in films ziet, is enorm komisch: geen drugs, geen drank, geen misdaden tegen de lokale bevolking, geen homoseksualiteit, geen gokken, geen scheldwoorden, geen racisme, geen antisemitisme, geen (hoog)verraad en geen geweld onderling. Oh, en geen buitenaards leven.

Het volgende project staat alweer klaar om een Amerikaanse instelling van wat public relations te voorzien. Voor Mission Impossible 3 heeft Tom Cruise de hulp ingeroepen van de CIA om een zo positief en gedetailleerd mogelijk beeld te geven van hun doen en laten. Dit om het gedeukte imago van de CIA weer wat op te vijzelen na 9/11. Erg patriottisch van Tom.

De Amerikanen hebben de kunst van propaganda goed afgekeken van de Nazi’s, en waar mogelijk geperfectioneerd. Dagelijks krijgen miljoenen mensen wel iets uit de Amerikaanse propagandakeuken te zien in films, reclamespots, tekenfilms en televisieprogramma's, maar ook kranten, tijdschriften en op de radio. Niemand ontkomt eraan.


Bronnen : Operation Hollywood van David Robb, IMDB.com, Emma Young voor de FairfaxDigital.



Meer columns vind je [urlnoblank=http://www.filmtotaal.nl/module.php?section=columns]hier[/urlnoblank].



NieuwsFilm

meest populair