De oorlogsfilm van Steven Spielberg speelt zich af in 1944 in Normandië, Frankrijk, tijdens de Tweede Wereldoorlog. De hoofdrol wordt gespeeld door Tom Hanks, naast onder anderen Matt Damon, Edward Burns, Tom Sizemore, Vin Diesel, Barry Pepper, Giovanni Ribisi en Jeremy Davies.
Komische scène
Saving Private Ryan volgt een groep soldaten onder leiding van kapitein John Miller (Hanks) die op missie gaan om soldaat James Francis Ryan (Damon) te vinden en hem veilig thuis te brengen, nadat zijn drie broers zijn omgekomen in gevechten.
Aangezien Spielberg aan het roer stond, is het misschien niet zo moeilijk te geloven dat er oorspronkelijk een komische scène in de film zou zijn. Als er al iets aan te merken valt op zijn regiestijl, dan is het dat hij zijn films liever doordrenkt met sentimentaliteit dan de duisternis volledig omarmt.
Midden in de actie
Dat geldt echter niet voor Saving Private Ryan, dat het publiek midden in de actie dropt en geen moment verslapt. De filmmaker zette zijn hele filosofie op zijn kop om een rauw, bruut, improviserend, intens en meeslepend drama te maken; en die koerswijziging leverde hem een van zijn beste prestaties achter de camera op.
Hoewel er in Saving Private Ryan een paar luchtige momenten zitten die helpen om de personages te verankeren als gewone mensen in buitengewone omstandigheden, zou een visuele grap die rechtstreeks uit een sketchcomedy leek te komen, zonder twijfel de meest misplaatste en storende scène van de hele film zijn geweest.
Duitser
Ongeveer halverwege de film discussiëren John Miller en zijn team over de vraag of ze een Duitse krijgsgevangene moeten executeren of vrijlaten. Nadat ze hem zijn eigen graf laten graven - tegen de wens van verschillende soldaten in - besluiten ze de gevangene te blinddoeken en hem te zeggen dat hij duizend passen in de tegenovergestelde richting moet lopen voordat hij de blinddoek afdoet.
Natuurlijk komt dat besluit hen later duur te staan, wanneer diezelfde gevangene zijn herwonnen vrijheid gebruikt om Miller neer te schieten tijdens de climax van de film, waarna hij zelf wordt doodgeschoten door Upham (Davies), de enige die hem eerder had behandeld als een mens. Zo wordt die kleine verhaallijn symbolisch afgerond.
Interne memo
In een interne memo uit maart 1997, vier maanden voor de eerste draaidag, kwam echter naar voren dat Spielberg aanvankelijk neigde naar pure slapstick. "Steven gaf de voorkeur aan een warme, bijna komische toon in de scène waarin Miller's team de Duitser laat gaan", stond er, gevolgd door een beschrijving van zijn idee:
"Wanneer de troepen de Duitser vrijlaten, blinddoeken ze hem en zeggen ze dat hij honderd meter rechtdoor moet lopen. Ze vertrekken, maar draaien zich om en zien dat de Duitser door stom toeval recht op de enige boom in het hele veld afloopt! Ze wedden of hij ertegenaan zal lopen en kijken gespannen toe. De Duitser struikelt over een steen, draait zich om, en botst vervolgens vol tegen de boom."
Groot succes
Volgens de memo stond er: "Dit grappige, bijna vertederende moment staat in scherp contrast met de kille scène waarin de Duitser later blindelings Miller neerschiet." Iedereen zal het erover eens zijn dat Saving Private Ryan er zonder dat overbodige vleugje humor een stuk sterker was.
De film was dan ook een groot succes en wordt beschouwd als een van de beste oorlogsfilms aller tijden. Het kreeg lovende recensies en won talloze prijzen. De vraag is of dit ook het geval zou zijn met die komische scène erbij.
Kijken?
Wil je Saving Private Ryan zien? Je kunt de film huren en kopen op Pathé Thuis en Prime Video.