In 2013 hebben maar liefst driehonderdzestig films een landelijke bioscooprelease gekregen (exclusief heruitgaven zoals Jurassic Park en Finding Nemo). Dat zijn er bijna zeven per week! Lange tijd leek het een onmogelijke klus om daar de beste film van het jaar uit te selecteren, maar gelukkig werd op 3 oktober een film uitgebracht die ons wegblies: Gravity.

Het gebeurt niet vaak dat een eenvoudig en enigszins ongeloofwaardig plot voor lief wordt genomen omwille van de bioscoopervaring. Het is dan ook een goed teken dat er nog steeds films worden gemaakt die een fysieke reactie kunnen uitlokken door middel van beeld, geluid en ritme (en laten we Sandra Bullocks bijdrage niet vergeten). Gravity is het levende bewijs dat sommige films nog altijd om de bioscoop schreeuwen. Alfonso Cuarón wist 3D eindelijk weer eens in een goed daglicht te stellen en bracht de ruimte onnavolgbaar in beeld met adembenemend camerawerk en verbluffende visuele effecten. Vijfenveertig jaar na Stanley Kubricks 2001: A Space Odyssey is er dan eindelijk een nieuwe standaard voor de weergave van het oneindige. Het werd eens tijd. Eind februari weten we of Gravity standhoudt op een televisiescherm, maar het is haast niet voor te stellen dat hij dan dezelfde impact heeft. Een mooie overwinning voor de bioscoop dus.

Onze film van het jaar is tot stand gekomen door de medewerkers van FilmTotaal een top tien te laten samenstellen. De eindlijst is een optelsom van alle lijsten. De nummers één krijgen tien punten, de nummers twee negen punten, etc. Bij gelijke score telt het aantal vermeldingen. Om die reden staat Before Midnight (zeven keer genoemd) boven Django Unchained (zes keer) en heeft Spring Breakers (vijf keer genoemd) Le Passé (twee keer) uit de top tien gehouden. Is het aantal vermeldingen ook gelijk, dan wint de film met de hoogste notering. Dit was het geval bij Inside Llewyn Davis en Behind the Candelabra. Deze hadden hetzelfde puntenaantal en kwamen beide op drie lijstjes voor, maar de hoogste notering was een eerste plek voor Inside Llewyn Davis tegenover een tweede plek voor Behind the Candelabra.

Op de veertien lijstjes komen maar liefst tweeënzestig titels voor. Tweeëndertig daarvan worden minimaal twee keer vermeld. We kunnen dus concluderen dat het wederom een prima filmjaar is geweest. We hopen dat onze lijstjes een inspiratiebron kunnen zijn of je op zijn minst herinneren aan de films die je nog steeds moest zien. En mocht je binnenkort weer eens de vraag krijgen: "weet je nog een goede film?", denk dan nog eens terug aan dit artikel.

We tonen allereerst de eindlijst, daarna volgen de afzonderlijke lijstjes. Iedereen heeft flink zijn best gedaan op de toelichtingen, dus aan leesvoer geen gebrek. Scrollen schijnt gelukkig weer helemaal in te zijn.

DE BESTE FILM VAN HET JAAR 2013

1. Gravity (Alfonso Cuarón)

2. The Master (Paul Thomas Anderson)

3. Prisoners (Denis Villeneuve)

4. Before Midnight (Richard Linklater)

5. Django Unchained (Quentin Tarantino)

6. La Grande Bellezza (Paolo Sorrentino)

7. Captain Phillips (Paul Greengrass)

8. Inside Llewyn Davis (Ethan en Joel Coen)

9. Behind the Candelabra (Steven Soderbergh)

10. Spring Breakers (Harmony Korine)

Eerdere winnaars waren Shame (2012), Drive (2011), The Social Network (2010), Let the Right One In (2009), No Country for Old Men (2008), 4 Maanden, 3 Weken & 2 Dagen (2007) en Caché (2006).

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Thierry Verhoeven (recensent)


1. Prisoners

Toen tijdens de aftiteling van Prisoners de naam van cameraman Roger Deakins in beeld kwam, zei ik letterlijk: "Oh, natuurlijk." Want hoewel ik doorgaans meer oog heb voor plot en personages dan voor beelden, viel me geregeld op hoe waanzinnig sterk het camerawerk was. En wie anders dan de man die ondanks zijn veelgeprezen samenwerkingen met Sam Mendes en de Coens al jarenlang Oscarloos door het leven gaat, kan een doodnormale Amerikaanse buitenwijk zo prachtig grimmig in beeld brengen? Hier verandert de regen ineens in sneeuw en kunnen je dochters op klaarlichte dag worden ontvoerd. Maar Deakins' camerawerk is slechts een kers op de taart, aangezien Prisoners met zijn plot en acteerwerk al op grote hoogten opereert. Opvallend genoeg bleef de marteldiscussie waar mijn nummer acht voor zorgde ditmaal geheel achterwege; waarschijnlijk omdat bij betrokkenheid van kinderen ineens alles gerechtvaardigd zou zijn (zoals Jagten vorig jaar al treffend liet zien).

2. Gravity

Feitelijk bevat Gravity weinig dat ik nog niet in Apollo 13, Armageddon of zelfs Mission to Mars heb gezien, maar nooit eerder zag ik het met zoveel flair uitgevoerd als in deze nieuwste film van Alfonso Cuarón. Op verbluffende wijze sleurt hij je mee de ruimte in en laat je daar met ingehouden adem rondzweven naast een ongekend sterke Sandra Bullock (wie zei dat er geen uitdagende rollen zijn voor actrices van boven de veertig?). De opzet is weliswaar oersimpel, maar dat geldt voor tal van filmklassiekers. Wat telt is de uitwerking en die is subliem; alleen al het fascinerende gebruik van 3D-techniek is de prijs van je bioscoopkaartje volledig waard. Zodra het plot in de tweede helft wat meer vorm krijgt, openbaren zich net iets meer Hollywoodtrekjes dan ik had gehoopt, maar daar maakt alleen maar duidelijk dat de mainstreamfilmindustrie nog altijd tot interessant werk in staat is.

3. Captain Phillips

Waar Gravity zich voor de spanning beroept op allerlei Hollywoodtrucs, gooit Captain Phillips het over een heel andere boeg. Vooruit, in de titelrol herkennen we een groot Hollywoodacteur (Tom Hanks in een van zijn beste rollen in jaren), maar voor de rest lopen er louter onbekenden rond, is het camerawerk behoorlijk ongepolijst en krijgt de Somalische piraterij een zeer menselijk gezicht. Deze puzzelstukjes vallen direct op hun plek wanneer je bedenkt dat regisseur van dienst niemand minder dan Paul Greengrass is. En laat het maar aan hem over om een loeispannende film te maken met een verhaal waarvan de afloop al bekend is. Want hoewel niemand eraan twijfelt dat de underdogs (die nu eens niet de Hollywoodhelden zijn) geen schijn van kans maken, wordt goed duidelijk dat ze in ieder geval de zaken behoorlijk in de war kunnen schoppen. Het resultaat is echter een strijd zonder winnaars.

4. The World's End

Omdat voor deze lijst enkel films in aanmerking komen die in 2013 in de Nederlandse bioscopen hebben gedraaid, had het weinig gescheeld of de nieuwste samenwerking van Edgar Wright, Simon Pegg en Nick Frost had hier niet gestaan. Hoewel het begrijpelijk is dat distributeurs een commerciële afweging moeten maken over het al dan niet in de bioscoop uitbrengen van films, is het bijzonder prettig dat ze hierin niet doof blijken voor protest aantekenende filmliefhebbers. Of The World's End daadwerkelijk deel uitmaakt van een trilogie waarvan Shaun of the Dead en Hot Fuzz de overige delen zouden zijn, is een discussie voor een andere keer, maar het niveau van die twee films houden de heren zeker vast. Hun nieuwste zit opnieuw vol met trefzekere humor, slim geschreven dialogen en opwindende actie, maar bevat ook een opvallend scherp randje. Ik ben dan ook benieuwd wat Wright van de Marvel-productie Ant-Man zal maken.

5. Lincoln

De veelgehoorde kritiek dat Steven Spielberg sinds de eeuwwisseling niet meer opereert op het niveau dat hij daarvoor had, onderschrijf ik niet. Hij maakt namelijk nog steeds sterke films en uitglijders zijn er in zijn oeuvre altijd al geweest. Naar mijn idee is Spielbergs probleem van de laatste jaren eerder dat iedere goede film direct gevolgd wordt door een matige. Het omgekeerde is gelukkig ook waar, dus revancheerde hij zich dit jaar voor het knullige War Horse met het indrukwekkende Lincoln. Vreesde ik voorheen nog dat deze film zou dienen als het typische voetstuk waar Hollywood zich graag aan vergaloppeert, daar blijkt deze Honest Abe (een weergaloze Daniel Day-Lewis) best bereid vuile handen te maken als dat het bereiken van zijn nobele doelen dichterbij brengt. Voor sommigen misschien iets te droog, maar ik zie het juist als een teken van kwaliteit dat het politieke spel nu eens niet smeuïg wordt opgediend.

6. Star Trek Into Darkness

In mijn 2009-jaarlijst schreef ik dat J.J. Abrams' Star Trek mijn interesse had gewekt om ook de oude series en films uit deze franchise eens een kans te geven. Vier jaar later is dat nog altijd niet gebeurd en heb ik in plaats daarvan de reboot nog maar wat vaker bekeken. Dat heeft mijn beleving van het dit jaar uitgekomen vervolg daarop waarschijnlijk alleen maar geholpen. Als grotendeels ongeïnformeerde kijker hoefde ik me immers niet te storen aan alle hergebruikte verhaallijnen en dialogen uit eerdere films, maar zag ik vooral een opwindend actiespektakel dat netjes voortbouwt op zijn voorganger maar ook alvast enkele deurtjes openzet voor het volgende deel. Mijn enige kritiekpunt op Star Trek Into Darkness is dat de status quo tegen het einde wel erg makkelijk wordt hersteld. Maar goed, niet elke vervolgfilm hoeft The Empire Strikes Back of The Dark Knight te zijn.

7. Before Midnight

Ik heb dit jaar ontdekt dat een hele generatie mensen is opgegroeid met de romantische ontmoetingen van Jesse en Céline, getoond in Before Sunrise en Before Sunset, en hun leven aan dat van hen kan spiegelen. Ik behoor niet tot die generatie. Voor directe identificatie met de hoofdpersonen ben ik namelijk minstens tien jaar te jong en daarnaast zag ik deze films pas een paar jaar geleden voor de eerste keer. Dat neemt niet weg dat ik verheugd was Jesse en Céline opnieuw te zien, zij het ditmaal in een iets minder romantische situatie. Before Midnight houdt de formule van zijn twee voorgangers strak aan maar verkent wel nieuw territorium, resulterend in een zeer boeiende echtelijke ruzie. Ik ging er van tevoren vanuit dat dit derde deel de trilogie zou afsluiten, maar na het open einde zie ik over negen jaar graag nog een vierde film verschijnen.

8. Zero Dark Thirty

Hoewel The Hurt Locker heus geen slechte film is, zag ik destijds niet waarom dit nu de beste oorlogsfilm in jaren zou zijn en deze zo nodig met Oscars moest worden bekroond. Met het verschijnen van Zero Dark Thirty blijkt de Academy maar weer eens een regisseur een film te vroeg te hebben bekroond. Want in tegenstelling tot Kathryn Bigalows vorige film, die door zijn niet-specifieke plot gerust over elke Amerikaanse oorlog van de laatste honderd jaar had kunnen gaan, staat haar nieuwste met beide benen in het heden. De in alle details getoonde jacht op Osama Bin Laden blijkt een afdaling in een moreel moeras waarin het moeilijk vissen is en de weg terug onzichtbaar. De grenzen van de sympathie worden geregeld opgezocht, zoals elke goede film over de bestrijding van terrorisme zou moeten doen, maar gelukkig fungeert Jessica Chastain als het krachtige middelpunt in een sterk acteursensemble.

9. The Hobbit: The Desolation of Smaug

Als groot fan van The Lord of the Rings deed het me vorig jaar wel even pijn om The Hobbit: An Unexpected Journey niet in mijn jaarlijst op te nemen. Slecht vond ik deze film zeker niet, maar hij was simpelweg niet op het niveau van de trilogie die me in mijn tienertijd zo ontzettend fascineerde. Ook met het tweede avontuur blijkt The Hobbit duidelijk geen The Lord of the Rings te zijn, maar inmiddels heb ik wel door dat dat ook niet hoeft. Na hun iets te lange introductie in de vorige film worden de hoofdpersonages ditmaal direct in het diepe geworpen, wat erin resulteert dat passages waar Tolkien nog honderd pagina's aan wijdde nu in een vlot halfuur worden afgehandeld. Dat maakt dit avontuur vol aangename vondsten al zeer geslaagd nog voordat de meest indrukwekkende filmdraak ooit zijn intrede doet en de film van een passend hoogtepunt voorziet.

10. What Maisie Knew

Het was voor mij een grote verrassing te vernemen dat What Maisie Knew gebaseerd is op een boek van eind negentiende eeuw. Onbekend met dit boek kan ik geen vergelijking trekken, maar als een verfilming ervan zo sterk hedendaagse situaties weet te treffen, moet het oorspronkelijke verhaal toch wel verdraaid goed in elkaar zitten. What Maisie Knew laat overtuigend zien hoe het op de klippen lopen van een relatie de betrokken jongere generatie beïnvloedt. Wat daarin uiteraard niet helpt is dat de strijd om voogdij hier vooral wordt gevoerd om redenen die meer met bezit dan met liefde te maken hebben. Gelukkig voor zowel Maisie als de kijker zijn er behalve haar ouders nog andere mensen die zonder enige bedoelingen laten zien dat ouderschap niet iets is wat door verwekking en geboorte van een kind kan worden verkregen, maar simpelweg verdient moet worden in alle jaren die daarna komen.

Arjan Welles (recensent)


1. Gravity

Zo af en toe verschijnt er een film die je echt op groot doek moet aanschouwen en die je na afloop gelijk nogmaals wilt ondergaan. Er valt misschien een boel te zeggen over het plot van Cuarons ruimtethriller, maar mijn mond hing de volledige speelduur open van zowel bewondering als verbazing. Een technisch verbluffend en bloedstollend spannend meesterwerk.

2. Behind the Candelabra

Er loopt slechts een fijne lijn tussen parodie en geloofwaardigheid. Als je op YouTube de filmpjes van de echte Liberace bekijkt, zie je dat Michael Douglas een ongelooflijk knappe acteerprestatie neerzet. Hij weet de clowneske en theatrale kant van de flamboyante pianist al snel naar de achtergrond te verdringen en Liberace vooral als man met onzekerheden en behoeftes te portretteren.

3. The Master

Het werk van Paul Thomas Anderson, wiens Magnolia is opgenomen in mijn top tien van beste films aller tijden, wordt steeds abstracter en ongrijpbaarder. Zijn officieus op Scientology's Ron L. Hubbard geïnspireerde drama is een intellectuele en emotionele krachtmeting tussen twee mannen die elkaar zowel versterken als verzwakken.

4. Paradies: Liebe

Het werk van Oostenrijker Ulrich Seidl is ongemakkelijk, confronterend en rauw. Zijn Paradies-trilogie behandelt achtereenvolgens liefde, geloof en hoop, uitgebeeld door drie door wanhoop gedreven aan elkaar verwante vrouwen. Het openingsdeel Liebe, over een muts van middelbare leeftijd die valt voor de charmes van op geld beluste Afrikaanse mannen, is pijnlijk en wrang komisch tegelijk.

5. Les Misérables

Er worden tegenwoordig te weinig musicals op het grote doek uitgebracht en het loodzware maar wonderschone Les Misérables doet verlangen naar meer. Tom Hooper weet de tijdsgeest en parallelle verhaal- en karakterstructuur van het twee delen beslaande verhaal van Victor Hugo op weergaloze wijze te verbeelden. De live op de set ingezongen nummers, mét close-up in beeld snotterende Anne Hathaway, pakken uitermate krachtig uit.

6. Before Midnight

Derde en hopelijk niet laatste deel in de dramareeks van Richard Linklater. Het onbevangene en de glans van de relatie tussen de Franse wetenschapster en de Amerikaanse schrijver lijkt er onderhand wel een beetje van af. De twee tortelduifjes die elkaar ontmoetten in een trein naar Wenen kijken terug op twee decennia gedeelde geschiedenis. Vol prachtige reflecties en met als hoogtepunt een knallende ruzie.

7. Short Term 12

Aangrijpend drama over een bevlogen welzijnswerkster in de jeugdopvang die voor haar diepgewortelde idealen vecht en hierbij zichzelf tegenkomt. Filmmaker Destin Cretton bewerkte zijn eigen korte film tot een speelfilm. Hij manoeuvreert vakkundig om de vele clichés van het genre heen.

8. Borgman

Alex van Warmerdam is een eigengereid filmmaker die we moeten koesteren. Het is de merkwaardige mix van horror en humor die Borgman een heel eigenzinnig cachet geven. De onheilspellende en onbeduidende sfeer maken dit tot een heerlijk onnavolgbare zit. Jammer dat ze dat bij de Oscars niet snappen.

9. La Grande Bellezza

Het Italië in het Berlusconi-tijdperk wordt op spetterende wijze weergegeven door de regisseur van het introverte Le Conseguenze dell'Amore. Het eerste half uur is magische cinema en het iele plot deert niet. Regisseur Paolo Sorrentino is schatplichtig aan het werk van collega Fellini.

10. Flight

Het recente werk van Robert Zemeckis kan me niet altijd bekoren en hij moet vooral verre blijven van het geknutsel in zijn animatieschuurtje. Flight begroette ik dan ook met een gezonde dosis scepsis. Het blijkt echter een ijzersterk drama over een foute piloot die door de media wordt omarmd als een held, maar steeds meer moeite krijgt om zijn façade hoog te houden en zichzelf in de spiegel aan te kijken.

Jelle Fastenau (recensent)


1. The Master

Na vijf jaar van afwezigheid schaart Paul Thomas Anderson zich met opnieuw een voltreffer tussen de grootste filmmakers van deze generatie. Licht verteerbaar is The Master zeker niet. Anderson daagt zijn kijkers uit met een complexe psychologische karakterstudie, maar daar tegenover staat veel moois: het fenomenale spel tussen Hoffman en Phoenix; de beeldschone cinematografie; de wederom zo vervreemdende, sfeervolle muzikale begeleiding van Jonny Greenwood. Maar bovenal, een ijzersterk script waaruit iedere keer weer iets nieuws gehaald kan worden. The Master is het type film dat bij iedere kijkbeurt weet te groeien. De teller staat bij mij inmiddels op drie, maar daar zal het niet lang bij blijven.

2. Gravity

Gravity valt het best te beschrijven in twee woorden: ambitieus en adembenemend. Iets wat al meteen vanaf het indrukwekkende ruim tien minuten durende openingsshot duidelijk wordt. Een visueel verbluffende 'immersieve' ervaring, waarmee het regisseur Alfonso Cuaron eindelijk gelukt is om de moderne 3D-technieken op optimale wijze te benutten.

3. Stoker

De Amerikaanse versie van zijn hit Oldboy mag dan niet de bewerking gekregen hebben die het verdiende, maar Parks eigen debuut buiten Koreaanse grenzen mag er zijn. Stoker is een vreemd soort allegaartje van een psychologische thriller, familiedrama en een donker coming-of-ageverhaal ineen. Met een ontzagwekkend gevoel voor detail en compositie is haast ieder shot een klein kunstwerk dat bol staat van de symboliek. En wie had ooit gedacht dat dit alles uit een script van Prison Break-ster Wentworth Miller zou komen?

4. Prisoners

Een donkere en complexe thriller die weinig onderdoet voor genregenoten als Se7en of Zodiac. Hugh Jackman speelt de beste rol in zijn carrière tot nu toe als vader die tot het uiterste gedreven wordt om zijn dochter terug te krijgen. Ook kan het geen toeval zijn dat de naam van Roger Deakins regelmatig valt in dergelijke eindejaarslijstjes. Wanneer gaat deze man nu eindelijk eens met een Oscar bekroond worden?

5. Inside Llewyn Davis

De nieuwste Coen-film bevat vrijwel alles wat we van de broers gewend zijn: een sfeervolle aankleding, scherpe humor, markante personages en snedige dialogen, maar combineert dat deze keer met een sterkere emotionele doorvoeldheid en schitterende folkmuziek. Vanaf het moment dat Llewyn, noodgedwongen met de ontsnapte oranje kater van zijn vrienden, neerploft in de New Yorkse metro terwijl de prachtige cover van Dink's Song op de achtergrond begint te spelen was ik al snel verkocht. De Coens flikken het weer.

6. Spring Breakers

De film waarover de meningen dit jaar het sterkst verdeeld waren komt uit handen van Harmony Korine. Het vooruitzicht van hard feesten, veel drank en ex-Disneysterren in bikini's zal ongetwijfeld vele bezoekers getrokken hebben, maar Spring Breakers biedt veel meer dan zomaar een hersenloze feestfilm. Een verontrustende blik op de hedendaagse feestcultuur en de Amerikaanse droom, verpakt als een dromerige neongekleurde videoclip. Met als absolute hoogtepunt James Franco's gevoelige uitvoering van Britney Spears' 'Everytime' op piano.

7. Captain Phillips

Het was een goed jaar voor liefhebbers van vrachtschepen en gijzeldrama's, met eerst het beklemmende Kapringen en vervolgens het wellicht nog spannendere Captain Phillips. Hanks en Greengrass zijn in topvorm in de intense navertelling van de kaping van de Maersk Alabama. De zenuwslopende gebeurtenissen hielden mij op het puntje van mijn stoel tot aan de nagelbijtend spannende climax, maar tegelijkertijd richt Greengrass zich ook op de grootschaligere problematiek die hieraan te grondslag ligt.

8. Django Unchained

Na jarenlang met het genre geflirt te hebben komt Tarantino dan eindelijk met zijn eerste western op de proppen. Toegegeven, het resultaat is niet perfect te noemen: de film voelt hier en daar nog een tikkeltje ongepolijst aan en gaat mijns inziens net iets te lang door na de climax, maar de fantastische vertolkingen en aanstekelijke soundtrack maken een hoop goed. Een fikse dosis ouderwets entertainment.

9. The Place Beyond The Pines

Na het uitstekende Blue Valentine staat de combinatie Ryan Gosling en Derek Cianfrance wederom garant voor succes. Een krachtig drieluik over vaders en zonen met prima vertolkingen van de cast. Hoewel de eerste twee aktes beduidend sterker zijn dan de laatste, worden de verhaallijnen in de conclusie op fraaie wijze aan elkaar verbonden.

10. NO

Zoals Don Draper al ooit in Mad Men verkondigde, draait reclame slechts om het verkopen van één ding: geluk. Wellicht zijn de schrijvers van de serie op deze quote gekomen bij het zien van de Chileense NO-spotjes eind jaren tachtig. Tijdens het referendum waar het volk moet beslissen over het wel of niet aanblijven van dictator Pinochet, speelt Gael Garcia-Bernal een gehaaide reclamejongen die aan het roer staat van de campagne die de mensen op moet roepen om 'nee' te stemmen. Regisseur Pablo Larain weet de tijdsgeest goed te pakken door het archiefmateriaal naadloos in de scènes over te laten lopen en geeft tegelijkertijd een even intrigerende als hoopvolle geschiedenisles.

Bram de Groot (nieuwsposter)


1. Django Unchained

Na Django de eerste keer te hebben gezien, was ik gelijk weggeblazen. Het blijft toch verbazingwekkend hoe Tarantino elke keer weer met een verrassende film voor de dag komt. Ik heb geweldig genoten van de rollen van Leonardo Dicaprio, Christoph Waltz en natuurlijk Samuel L. Jackson, die eindelijk weer eens honderd procent overtuigde. Misschien nog wel beter was de muziekkeuze, wow! Na de tweede keer werd ik overigens nog een keer weggeblazen!!

2. Gravity

Als Django Unchained er niet in had gemogen, dan was Gravity zeker de nummer één. Ik vergeef het de film dat het richting het einde wat minder wordt; de opening was namelijk voortreffelijk! Kippenvel, ook van de rollen van Sandra Bullock en auto-pilot George Clooney. Laat de highdefinition-thuisversie maar komen.

3. Behind the Candelabra

Dit was acteren van topniveau. Prachtig om te zien dat Matt Damon en Michael Douglas deze rollen in de HBO-film wilden spelen en er ook vol voor zijn gegaan. De rol van Douglas als Liberace was veruit het hoogtepunt en eigenlijk verdient deze film veel meer aandacht dan hij heeft gekregen. Waarschijnlijk een gevalletje I Love You Phillip Morris. Griezelig overigens hoe Douglas' Liberace soms doet denken aan de Nederlandse glitternichten Gordon en Gerard Joling.

4. The Master

Wat ik na het zien van deze film raar vond was dat de critici toch wat verdeeld waren over de film van Paul Thomas Anderson. Het geheel is prachtig gefilmd en het is een dik twee uur 99% genieten; die ene procent minder is voor Amy Adams, zij is gewoon niet mijn favoriet. Joaquin Phoenix geeft er maar weer eens blijk van dat hij een van de beste acteurs is die we hebben. Net als Philip Seymour Hoffman by the way!

5. Mud

Deze film moet ik eigenlijk nog een keer kijken. Ik was namelijk zwaar onder de indruk van Matthew McConaughey. Ik genoot van hem in The Lincoln Lawyer, maar na het zien van Mud vergeef ik hem films als Ghosts of Girlfriends Past compleet. Ik was ook blij verrast dat Jeff Nichols na Take Shelter wederom kon overtuigen. Voortreffelijk!

6. Star Trek: Into Darkness

Dit jaar kon ik door allerlei zaken minder vaak naar de bioscoop, maar bij Star Trek: Into Darkness heb ik echt gruwelijk genoten. Ik zat in mijn uppie in de zaal en was dik tevreden over het vervolg op de sowieso al prima eerste Star Trek van J.J. Abrams. Alleen al het eind was super: enorm 'huge', maar het paste helemaal in de film. In 2016 hoop ik wederom op een lege zaal...

7. Pacific Rim

Bij Pacific Rim was het einde juist het magerst. Dit neemt niet weg dat Guillermo del Toro - toch een van mijn favoriete filmmakers - er echt alles uit heeft weten te halen en heeft laten zien wat Michael Bay - tsja, ik maak die vergelijking dan toch maar... - niet kon/kan met Transformers: grote robots hun ding laten doen, zonder enige flauwekul (oké, die baby-Kaiju was misschien wat minder en het Optimus Prime-zwaard kwam rijkelijk laat). Op naar deel twee! Sequel of prequel, wat maakt het uit. Al is het een reboot: dit is waarvoor we naar de bioscoop moeten!

8. Prisoners

Op FilmTotaal las ik in de reactie van Pete_027 op een nieuwsartikel dat Hugh Jackman in Prisoners veel bruter overkwam dan in alle Wolverine-films. En dat klopt! Jackman laat in deze film weer van zich spreken en het faaie slot galmde nog een paar dagen bij me na. Wat een fantastische film, die je eigenlijk niet ziet aankomen. Ook Jake Gyllenhaal en Terrence Howard waren prima op dreef.

9. The Place Beyond the Pines

Ik was de afgelopen jaren erg onder de indruk van verschillende rollen van Ryan Gosling. Dit jaar was het echter een stuk minder. Dit kan misschien door de films komen waarin hij speelde, maar hij loste het in ieder geval niet in dit jaar. In tegenstelling tot Nicolas Winding Refn (Drive en Only God Forgives) wist Derek Cianfrance (Blue Valentine) wel een prima opvolger met Gosling af te leveren. Dit kwam overigens mede door de prima rol van Bradley Cooper, die in 2013 meerdere keren schitterde. De film was ook compleet anders dan ik had verwacht.

10. This is the End

Veel mensen hebben al vraagtekens bij me gezet. This Is the End goed? Nee, natuurlijk is dit geen waanzinnig goede film. Maar ik heb wel van de eerste (Seth Rogen!) tot de laatste grap (Backstreet Boys) compleet dubbel gelegen. Iets vergelijkbaars had ik met Hansel & Gretel: Witch Hunters, die bruut was en waar ik eindelijk weer eens prima effecten en make-up zag i.p.v. een (over)dosis aan onnodige CGI. Oh ja, mag ik nog even een sneer plaatsen naar de tegenvallers van 2013: Elysium: in alles de grootste tegenvaller van 2013 (dan nog liever de vliegtuigscène uit Fast & Furious 6), Now You See Me: echt waar, kan iemand dit goed vinden? Bijna lachwekkend hoe slecht (dan nog liever de vliegtuigscène uit World War Z) en The Internship: wat een k*tfilm was dat... (dan nog liever de vliegtuigscène uit Iron Man 3.

Bart Snoek (recensent)


1. Gravity

Alfonso Cuaróns ruimteavontuur is een ware filmbeleving, één die het beste tot zijn recht komt op het grote doek. Met vloeiende camerabewegingen, eindeloze shots en verbluffende effecten brengt hij de ruimte zo realistisch in beeld dat het voelt alsof je zelf door het vacuüm zweeft. Een sterk staaltje technisch vakmanschap dus, maar door het goede werk van Sandra Bullock en George Clooney is ook het menselijke element niet vergeten. Vanaf het puntje van je stoel leefde ik mee met de twee astronauten, en wilde ik net als zij niets liever dan snel weer vaste grond onder de voeten hebben.

2. La Grande Bellezza

Zeker geen pretentieuze keuze, want pretenties zijn juist het eerste waar La Grande Bellezza korte metten mee maakt. Ronddolend in de high society van Rome, probeert journalist Jep vast te houden aan wat het leven ooit mooi maakte. Dat vindt hij niet in de opzichtige en elitaire discussies over kunst met zijn vrienden. Het is die worsteling die regisseur Sorrentino zo schitterend in beeld brengt. Zijn film is een dromerige overpeinzing, vol met symboliek waar elke kijker voor zichzelf iets van betekenis uit kan halen. Ook door zijn weelderige fotografie doet La Grande Bellezza zijn titel eer aan.

3. Prisoners

Het knappe aan Prisoners is hoe regisseur Denis Villeneuve de onzekerheid waarin de gezinnen van twee ontvoerde meisjes verkeren, voelbaar maakt. Het is een complexe zaak waarin niets zo zwart-wit is als het lijkt, en die de kijker net als de personages tot het einde in het ongewisse laat. Geplaatst in dezelfde onzekerheid als de gezinnen, rijst de onvermijdelijke vraag tot hoe ver je mee kunt gaan in hoe zij met hun situatie omgaan. Het is een vraag waar je nog lang na de afloop over na zal denken. Roger Deakins' druilerige cinematografie zet deze grimmige thema's extra kracht bij.

4. Frances Ha

De personages in de films van Noah Baumbach zijn niet altijd even sympathiek, en dat geldt ook voor de titelheldin van zijn laatste film. Frances is wispelturig, heeft overal een mening over en valt door haar gedrag steeds weer van de regen in de drup. Niet het makkelijkste personage dus, maar Baumbachs grootste troef is het energieke optreden van Greta Gerwig. Met haar naturelle uitstraling geeft ze mooi gestalte aan de zeventwintigjarige Frances, die ondanks haar grote mond onzeker is over de richting die haar leven opgaat. Een afwisselend grappige en herkenbare film over het vinden van je plekje in de wereld.

5. The Master

Net als het titelpersonage is Paul Thomas Andersons laatste kil en enigmatisch, maar juist daardoor zo interessant. Het minimale verhaal en langzame tempo maken The Master niet bepaald toegankelijk, maar doordat de film vol zit met existentialistische thema's is er genoeg om over na te denken. Net als de beeldschone cinematografie is het acteerwerk smetteloos. Phillip Seymour Hoffman en Joaquin Phoenix zetten ijzersterke rollen neer. Het is regelmatig vuurwerk tussen de twee, met name als de overheersende meester en opstandige leerling met elkaar in aanvaring komen.

6. La Vie d'Adèle

Met een speelduur van rond de drie uur een behoorlijke zit, maar wel één die de moeite meer dan waard is. Langzaam ontvouwt zich het verhaal van de Franse tiener Adèle, en haar (seksuele) ontwikkeling tot een volwassen jonge vrouw. De lange speelduur werkt hier juist in het voordeel. Het geeft de personages de tijd zich te ontwikkelen en geeft je het gevoel daadwerkelijk deel uit te maken van deze periode uit Adèles leven.

7. Mud

Nog een film over volwassen worden, maar dan gezien vanuit de meer naïeve optiek van een veertienjarige jongen uit het zuiden van de Verenigde Staten. Ondanks zijn plattelandse setting, nuchtere personages en bijpassende cinematografie, is Mud in de kern een drama over liefde, en alle verwachtingen en teleurstellingen die daar bij komen kijken. Matthew McConaughey lijkt de flauwe romantische komedies voorgoed afgezworen te hebben en laat in een doorleefde rol zien wat hij allemaal kan. Ook de jonge cast staat zijn mannetje.

8. Trance

De laatste van Danny Boyle kan na het Oscarwinnende van Slumdog Millionaire en het eveneens succesvolle 127 Hours de verwachtingen niet helemaal inlossen. Daarvoor neemt het script iets te vaak een loopje met de geloofwaardigheid. Maar door de vlotte regie en een cast die er zin in heeft, is Trance alsnog een fijne, trippy thriller, met voldoende verrassende wendingen om interessant te blijven.

9. Hitchcock

Een biografie volgens een boekje, en wel dat van Stephen Rebello, over de legendarische regisseur tijdens het maken van zijn meesterwerk Psycho. Als biografie dus niet erg diepgaand, maar wel erg interessant als blik achter de schermen van een klassieker en de filmindustrie van de jaren vijftig. Anthony Hopkins is op dreef in de titelrol en krijgt heerlijk tegenspel van Helen Mirren als zijn vrouw en partner in crime.

10. The Wolverine

In de finale vliegt het tweede soloavontuur van Wolverine lelijk uit de bocht, maar tot die tijd is The Wolverine een verrassend serieuze blik in het leven van de populaire mutant. Daarmee onderscheidt hij zich van genregenoten als het clowneske Iron Man 3, lompe Man of Steel en formulematige Thor: The Dark World. Het verhaal biedt eindelijk weer eens voldoende materiaal voor Hugh Jackman om zijn klauwen in te zetten en regisseur James Mangold dient een aantal opwindende actiescènes op. Ook de uitgebreide versie met meer actie, schuttingtaal én ninja's, is zeker de moeite waard.

Fabian Melchers (recensent)


1. La Vie d'Adèle

Liefde is nog nooit zo puur op film gezet. Adembenemend, dankzij een uiterst oprechte, niets verbloemende aanpak en fenomenaal acteerwerk.

2. The Master

Wellicht iets minder makkelijk te behappen dan Paul Thomas Andersons voorganger There Will Be Blood, maar desalniettemin een weerbarstig meesterwerk. Een complex, gelaagd drama waarin menselijke verhoudingen feilloos worden ontleed.

3. Le Passé

Sommigen zagen een overdaad aan verwikkelingen, maar het is meer dan dat. Bij iedere onthulling krijgen personages weer diepere lagen, waardoor dit briljant opgebouwde familiedrama steeds krachtiger wordt, om te eindigen met een shot dat in al zijn eenvoud de meest aangrijpende finale van het jaar opleverde.

4. Spring Breakers

Diep intrigerende film die heen en weer pendelt tussen kritiek en verheerlijking, nachtmerrie en droom, pulp en kunst, komische ironie en bittere ernst. Met zijn uitvergroting van welvaart laat regisseur Harmony Korine de kijker twijfelen aan wat hij ziet. Maatschappijkritiek, maar dan anders.

5. Before Midnight

Is dit het slot van een trilogie, of gaan we over negen jaar weer verder? Laten we hopen op het laatste, want de films in deze reeks worden steeds beter. La Vie d'Adèle is dan de meest realistische film over een ontluikende liefde, deze trilogie is de meest realistische over liefde door de jaren heen. Kijk de drie delen achter elkaar als het even kan, om te zien hoe levensecht de personages zich ontwikkelen.

6. La Grande Bellezza

Melancholisch stemmende film die impliciet de vraag stelt of je met het oog op een blij en onbezonnen verleden, überhaupt nog gelukkig kunt zijn. Droomachtig, dankzij de bloedmooie shots van Rome ondersteund door koorgezang.

7. Gravity

Je kunt je afvragen wat er van deze film overblijft als je hem straks op een televisiescherm ziet, maar in IMAX 3D waren de cameravoering en het gebruik van geluid overdonderend.

8. De Wederopstanding van een Klootzak

Een fraai gestileerde mix van gangsterfilm, sociodrama en licht surrealisme, met een uitmuntende hoofdrol van Yorick van Wageningen. Van debuterend regisseur Guido van Driel kunnen we nog veel verwachten.

9. Oh Boy

Net als Wederopstanding ook al zo'n mooi regiedebuut waarin ruimte wordt gelaten om zelf dingen in te vullen. Grote ontwikkelingen maakt de hoofdpersoon niet door, en toch weet je dat hij tegen het eind langzaam zijn weg begint te vinden. Een knap subtiel scenario dat vol zit met onuitgesproken, voelbaar drama.

10. Paradies: Liebe

Eerste deel uit de trilogie en veruit het beste. Een intrigerende, pijnlijke blik op sekstoerisme in Afrika, waarin verhoudingen tussen blank en zwart, arm en rijk, man en vrouw worden ontleed. Wie gebruikt nou eigenlijk wie?

Danitsa Linders (recensent)


1. The Master

The Master is geen gemakkelijke film, maar fascinerend van begin tot eind. Op het drama valt niets af te dingen en Joaquin Phoenix en Philip Seymour Hoffman zetten ijzersterke personages neer. Beeldvoering, spel, muziek, art direction, ritme en spanning: Anderson maakt van elk van zijn films een Gesamtkunstwerk. The Master is monumentaal zoals There Will Be Blood. Nog even en Paul Thomas Anderson streeft inspirator en 'master' Stanley Kubrick voorbij.

2. Kapringen

Kapringen is Deens voor kaping: de kijker weet wat er staat te gebeuren en toch zijn er weinig films zo ontwrichtend als deze. De film van Tobias Lindholm is een psychologische thriller en aangrijpend gijzelingsdrama ineen. Gooide de Deense regisseur-scenarist vorig jaar nog hoge ogen met het door hem geschreven Jagten, Kapringen verdient minstens zoveel kijkers. Elke seconde van Kapringen ademt een sfeer van ongenade en onontkoombaarheid.

3. Frances Ha

Na indiehit Greenberg slaan scenarioschrijver en regisseur Noah Baumbach en hoofdrolspeelster Greta Gerwig opnieuw de handen ineen en maken het sympathieke en sprankelende Frances Ha. Levensvragen, twijfel, mislukking: de Amerikaan legt de vinger op de zere plek, maar maakt er levensechte en charmante films mee. Alles aan Frances Ha schreeuwt Woody Allen (zwart-wit, sociale onhandigheid, veel wijn), maar Baumbach is de chroniqueur van de hedendaagse weltschmerz.

4. Silver Linings Playbook

David O. Russel is als geen ander in staat tot het scheppen van disfunctionele maar warme gezinnen waar je als kijker deel van wil uit maken. De Solitanos uit Silver Linings Playbook, de Wards uit The Fighter: het zijn prettig gestoorde gezelschappen waarvan je gaat houden. Hoewel iets minder gewichtig dan The Fighter, trakteert de Amerikaanse regisseur ons met Silver Linings Playbook opnieuw op scherpe dialogen en puike rollen - eindelijk ook weer eens van Robert De Niro. Tragikomedie op z'n best.

5. Gravity

Cinema op topniveau: duizelingwekkend, adembenemend en suspense van de bovenste plank. Het onbevattelijke dat de ruimte voor de mens is, is nooit eerder zo invoelbaar gemaakt. Soms is Gravity iets te melodramatisch in de tekst, maar omdat het inspeelt op oergevoelens en -angsten is het ook retespannend. De ultieme bioscoopervaring.

6. La Grande Bellezza

Vorig jaar eindigde Paolo Sorrentino bovenaan mijn eindlijst met This Must Be the Place en dit jaar verdient hij opnieuw een plaats in de top tien. La Grande Bellezza is een intrigerend portret van de stad Rome én een van haar inwoners: de decadente grijsaard Jep Gambardella die zich van feest naar feest sleept. Sorrentino intrigeert met scènes die in zichzelf een kunstwerk zijn en overrompelt met majestueuze beelden. Een feest om naar te kijken.

7. The Act of Killing

Een bizarre en onthutsende documentaire over de beulen van een doodseskader uit Indonesië die met liefde en trots hun slachtpartijen uit de jaren zestig voor het oog van de camera naspelen. Deze film is nergens mee te vergelijken en alleen al daarom is het onmogelijk hem tussen andere in een rangorde te plaatsen. Oude mannen die zich Al Pacino wanen wanneer ze een gleufhoed op het hoofd zetten, belabberd gemaquilleerde afgehakte hoofden, een obese dragqueen met een namaaklever in de mond: het zou grappig zijn als het niet zo verschrikkelijk was.

8. Borgman

Alex van Warmerdam keert terug naar zijn begindagen met de thematiek, mystiek en het decor uit De Noorderlingen. Uitgebeend als altijd, maar Borgman is ook ontdaan van praktisch alle lichtheid die het Warmerdamiaanse universum altijd die sublieme mix van tragedie en komedie geeft. Toch valt er meer dan genoeg te genieten in dit duistere verhaal. Venijnig, afgemeten en scherp.

9. Spring Breakers

Deze film van Harmony Korine over losgeslagen Amerikaanse tieners op voorjaarsvakantie naar Florida laat zich kijken als een lang uitgesponnen videoclip, laverend tussen verheerlijking en veroordeling. Het samenspel van dampende muziek, hypnotiserende montage, overrompelende extravaganza en een van kwaad-tot-ergerscenario maakt Spring Breakers tot een fascinerende film. Een verontrustende kijkervaring.

10. De Wederopstanding van een Klootzak

Fascinerend debuut van Guido van Driel die met De Wederopstanding van een Klootzak zijn eigen graphic novel naar het witte doek vertaalt. Die liefde voor het visuele is in elk shot terug te vinden, de kunst van het vertellen eveneens. De Nederlander treedt buiten de gebaande paden en maakt op die manier een zintuiglijke rolprent met veel memorabele momenten. Ondanks de buitensporige geweldsscènes en de excentrieke personages een poëtische en subtiele film.

Jim Pedd (nieuwsposter)


1. The Master

Paul Thomas Anderson maakte met deze film een waar meesterwerk. Neem de sublieme scènes van Joaquin Phoenix en Philip Seymour Hoffman. En de thematiek, die zoals zo kenmerkend van Paul Thomas Anderson tot denken aanzet. Waren maar meer films zo!

2. To the Wonder

Zo goed als The Tree of Life is deze film van regisseur Terrence Malick niet, maar toch liggen de twee ogenschijnlijk op één lijn. Ook dit is een prachtige film, met minieme aanwezigheid van een verhaal. Het is meer een film die je doet nadenken, laat meegaan in de zwierige camerabewegingen en vrijwel alles aan gedachten overlaat.

3. La Grande Bellezza

Schoonheid. Dat is waar deze film om draait. Van de camera die rustig door Rome lijkt te zweven, samen met hoofdpersoon Jep. Vanaf het moment dat hij in beeld te zien was, werd ik fan van deze man op zoek naar inspiratie. Rome is een schitterende stad en deze film doet haar meer dan eer aan.

4. Gravity

Toegegeven, een verhaal is er nauwelijks in deze film en Sandra Bullock heeft wel héél veel geluk. Telkens weet ze net op tijd, op het allerlaatste moment een hendel te grijpen om te voorkomen dat ze het oneindige in wordt geslingerd wordt. Desondanks is Gravity een geweldige film, die je meesleurt en geen seconde loslaat tot de aftiteling. En eindelijk weer eens een film waar 3D zowaar een toevoeging is, in plaats van een manier om meer geld te verdienen.

5. Django Unchained

Quentin Tarantino die een western regisseert. Eindelijk, na al die toespelingen op het genre, is hij er. Als je het einde van de film negeert (die overdreven lange, voor mijn gevoel onnodige schietpartij), is het een enorm amusante film. Met als hoogtepunt uiteraard het acteerwerk van Christoph Waltz.

6. Inside Llewyn Davis

Een serieuze film van Coen-brothers, en dan ook nog zonder verhaal. Toch wist deze film over het moeilijke leven van beginnend artiest Llewyn Davis me mee te slepen.

7. Behind the Candelabra

Steven Soderbergh schetst met deze film een mooi beeld van Liberace en zijn excentrieke leven. Het is jammer dat het Soderberghs laatste film is, maar gelukkig levert hij een knallend meesterwerk.

8. Lincoln

Iedere keer als ik een film met Daniel Day-Lewis zie, verbaas ik me over hoe goed hij kan acteren. Dan denk ik weer aan The Last of the Mohicans, een voor mij allesbehalve indrukwekkende film. Sindsdien slaagde hij er vrijwel altijd in om een geweldige rol neer te zetten, een mens van vlees en bloed. Dat alleen al maakt dat deze ietwat trage film in mijn top tien staat.

9. Zero Dark Thirty

Een film van Kathryn Bigelow die eerder al met The Hurt Locker wist te scoren en ook met deze film hoge ogen gooit. Vooral de centrale vraag komt uitzonderlijk goed uit de verf: hoe ver mag je gaan om iemand als Osama Bin Laden te vinden?

10. Night Train to Lisbon

Goed, de flashbacks zijn niet bepaald sterk geacteerd en een beetje ongeïnspireerd, maar toch heeft deze film iets. Jeremy Irons en de trage manier waarop het verhaal voortkabbelt: het is genoeg voor de laatste plaats in mijn top tien van 2013.

Kaj van Zoelen (recensent)


1. The Grandmaster

Wong Kar-Wai nam zes jaar de tijd om zijn elfde film te maken, en dankzij de prachtige cinematografie (met een gemodificeerde doch kenmerkende Wong stijl) en choreografie is het één van zijn mooiste geworden. Velen gingen hem voor en faalden, maar Wong slaagt er werkelijk in het spirituele aspect van de martial arts als manier van leven en denken in beelden uit drukken. Daarom vertelt hij het verhaal van Ip Man en de andere grootmeesters in de film ook evengoed door middel van de fantastisch gechoreografeerde gevechten (gecoördineerd door niemand minder dan Yuen Woo-ping) als met zijn script. Die actie is spectaculair en oogstrelend, en de jarenlange training van de acteurs in hun specifieke vechtstijl betaalt zich dubbel en dwars uit. De sfeervolle en indrukwekkend impressionistische visuele stijl past perfect bij de elliptische vertelstijl en de manier waarop Wong meer met beelden en beweging zegt dan met woorden.

2. Tabu

Miguel Gomes gebruikt de filmgeschiedenis en technieken van de zwijgende film om iets over het koloniale verleden van Portugal te zeggen. Een wederwerking tussen de onhoudbaarheid van kolonisatie en de onmogelijkheid van ware liefde. Op verfijnde wijze creëert Gomes met een rustig tempo, prachtige zwart-witbeelden, mooie (pop)muziek en een ingenieuze vertelstructuur een heerlijke melancholieke sfeer. Ondanks het (post)kolonialistische drama is Tabu geen zware film, maar wel een tikkeltje surrealistisch. Zo verandert in de proloog een man uit verlangen naar zijn overleden vrouw in een krokodil: net als de rest van Tabu is dat zowel humoristisch als ontroerend.

3. Gravity

Gravity is bovenal een ervaring die mij het gevoel gaf in de ruimte te zweven en me vervolgens deed wensen dat ik weer op aarde zou terugkeren. Nog enigszins wankel liep ik uiteindelijk de zaal uit, blij om op vaste grond te lopen. Om dat te bewerkstelligen wordt eigenlijk nu pas voor het eerst effectief en innovatief gebruik gemaakt van de 3D-techniek die de afgelopen jaren voornamelijk een overbodige opkloppen van de prijs van een kaartje was. Eindelijk de beloofde immersie, waarbij de misselijkheid die veroorzaakt wordt door een langdurig zwierende en altijd draaiende camera in 3D juist erbij hoort. Het is niet een film die ik thuis op de bank nog eens zal opzetten, maar als bioscoopervaring is Gravity onvergetelijk.

4. Post Tenebras Lux

Reygadas filmde als een expressionistisch of surrealistisch schilder zijn dromen, herinneringen, angsten, verlangens en diepste gevoelens. Dromerig is de sfeer die ontstaat, niet alleen door de vage, elliptische structuur, maar ook vooral dankzij het camerawerk en een bepaald terugkerend visueel effect waardoor de randen van het scherm net rimpelingen op het water lijken. Niet elke scène werkt, maar sommige zijn zo subliem dat dit niet deert. Zoals die waarin een storm zich aankondigt boven een veld en de koeien en honden aldaar onrustig loeien en janken, terwijl een klein meisje te midden van de beesten vrolijk er op los kirt, zich niet bewust van enig gevaar. Het klinkt op papier niet als veel, maar op het witte doek is het dat wel.

5. Passion

Het mag dan een remake van een recente Franse thriller zijn, Passionis een echte De Palma. In zijn uiterst capabele handen wordt een verhaal over verraad en vrouwen aan de top van de zakenwereld zoveel meer dan: een prachtig geschoten, ambigue film waarin dromen en realiteit in elkaar overvloeien, deels ingegeven door (al dan niet seksuele) obsessies, ambities en (zelf)decepties. Op lyrische wijze dompelde De Palma mij onder in zijn droomwerkelijkheid. Hij vertelt het verhaal visueel, waarbij de stand van de camera, het kleurgebruik en de montage eigenlijk belangrijker zijn dan de dialogen om Passion te doorgronden. Juist die manier waarop De Palma techniek inzet (en ondertussen ook tot onderwerp maakt) zorgt ervoor dat zijn film zo'n intens, gecompliceerd en gevoelsmatig plezier geeft. Een terugkeer naar het hoogste niveau van een meesterfilmer voor wie ik de hoop al bijna had opgegeven.

6. Gangs of Wasseypur

Een ander geluid uit Bollywood, dat dankzij de humor, het geweld en de misdaadsaga over meerdere generaties eigenlijk eerder doet denken aan westerse gangsterfilms als The Godfather, Goodfellas en het werk van Tarantino dan de musicals waar Bollywood bekend om staat. De film duurt vijf uur, maar die tijd vliegt dankzij het razende tempo zo voorbij. En ook zonder aparte dans- en zangnummers wordt de muziek op de soundtrack slim ingezet als commentaar op het verhaal en de personages. Een kleurrijk gangsterepos dat in twee delen naast spektakel ook een blik biedt op de geschiedenis van India en van Bollywood.

7. The Master

Paul Thomas Anderson kreeg zijn nieuwste film moeilijk van de grond, deels omdat het titelpersonage op L. Ron Hubbard is gebaseerd, de oprichter van de Scientology kerk. Het resultaat was het wachten waard, niet alleen vanwege het ietwat ongrijpbare verhaal over die meester en zijn volgeling of de prachtige cinematografie en muziek die een hypnotiserende werking hebben. Het is voor mij vooral ook de comeback van Joaquin Phoenix, een van de beste acteurs die op dit moment nog werkt en leeft, die vijf jaar lang geen echte rol meer speelde. Elke beweging, elke houding die hij aanneemt, hij lijkt met zijn hele wezen te acteren. Hij belichaamt de verwarde macho Freddie met zijn plotseling oudere en vermagerde gestalte, of hij nou stoer doet op het strand met andere soldaten, honderd keer in een vertrek heen en weer loopt in opdracht van de Master of intieme geheimen ontboezemt. Er zijn al heel wat acteurs 'de nieuwe Brando' genoemd, maar is er iemand anders sinds Brando die zo mooi fragiele masculiniteit speelt? Het is een genot om Phoenix weer echt aan het werk te zien.

8. Blue Jasmine

Dat een nieuwe film van Woody Allen zijn beste in jaren is, begint zo langzamerhand een cliché te worden. Toch is het (weer) zo. Of in ieder geval is Blue Jasmine zijn meest 'relevante' film in twintig jaar, eentje waarin hij voor de verandering weer eens uit zijn eigen filmische wereldje stapt en iets te zeggen heeft over het hier en nu. Allen breekt uit zijn regelmatig terugkerende nostalgie om zowel met de tekst als de subtekst een van de sterkere films over de financiële crisis van de afgelopen jaren te maken. De dialogen zijn nog altijd typisch Woody, maar het kritische venijn dat eronder zit en het gelaagde acteren van Cate Blanchett hebben we toch al een hele tijd niet meer in zijn werk gezien, en het is een welkome afwisseling.

9. Spring Breakers

Harmony Korine gooit de oppervlakkige, Amerikaanse cultuur terug in het gezicht van Amerika met platitudes die prachtig kleurrijk kitsch zijn. Daarmee viert hij dat oppervlakkige toch ook wel een beetje. Intelligente gelaagdheid verpakt in kleine bikini's op vakantie in Florida. Hij castte bewust onder meer Disney-prinsesjes Selena Gomez en Vanessa Hudgens als de 'spring breakers', jonge studentes die zich laven aan het excessieve hedonisme van het Amerikaanse 'spring break'. Want de dromen die aan de kust van Florida stranden, beginnen bij Disney en consorten. Ondertussen is James Franco onvergetelijk als de gangster die een liedje van Britney Spears zingt. Een heerlijk dubbelzinnig geheel met geweldig gekozen soundtrack.

10. Nymphomaniac (I)

Op de valreep van 2013 komt Lars von Trier nog even aankakken met wat misschien wel zijn magnum opus is. Of althans, met de eerste helft daarvan, doordat de film in tweeën is geknipt en de tweede helft pas begin januari in de bios verschijnt. Eigenlijk is het daarom vrij onzinnig om deel één apart te beoordelen, maar dat moet nu eenmaal om hem in deze lijst te kunnen zetten. Nymphomaniac is op en top Von Trier, waarbij de verrassing is hoe grappig dat kan zijn - iets wat ik vanwege zijn eerste twee films in de zogenaamde "Depressie trilogie" en zijn twee 'Amerikaanse' films daarvoor eigenlijk was vergeten. Von Trier neemt heel wat seksuele taboes op de hak, inclusief de moralisering en intellectualisering daarvan, waar hij met zijn film tegelijk aan bijdraagt. De Bach-sequentie is een huzarenstukje, maar de hilarisch hysterische confrontatie tussen hoofdpersoon Joe en de familie van één van haar vele minnaars doet daar nauwelijks voor onder.

Yara Plasman (recensent)


1. Gerhard Richter Painting

Deze documentaire biedt een blik in de studio van de introverte kunstenaar Gerhard Richter. De film zit net zo in elkaar als de werken van Richter. Belz gooit er een laagje op door soms vragen te stellen, laat Richter voorzichtig wat afschrapen van het mysterie, om het vervolgens weer te besmeren met de volgende laag door verder te gaan. De invulling van het abstracte ligt vervolgens bij de kijker, die aan het eind alleen nog maar om meer wenst.

2. Die Wand

Eenzame opsluiting achter een onzichtbare wand, terwijl de rest van de wereld lijkt stil te staan. Dit uitgangspunt biedt mogelijkheid tot het overdenken van grote filosofische kwesties als de zin van het bestaan of het begrip tijd. De stilte van de film is ontroerend overweldigend.

3. Prisoners

Verrassend en dan met name de harde kant die Hugh Jackman dit keer laat zien. Een film die je grijpt en niet meer loslaat, ook niet nadat hij allang is afgelopen.

4. Wolf

Rauwe zwart-witfilm over een jongen met de potentie om tot grote hoogte te stijgen, maar tegelijkertijd ook om keihard te falen. Tot op het laatste moment blijft spannend aan welke kant van de streep hij zal eindigen.

5. Before Midnight

Een film die groot weet te zijn door juist heel klein te durven blijven. Minimalistisch in beeld en plotontwikkeling, maar fijn diepgaand op tekstueel vlak.

6. Het Mannetje van de Maan

Een kleurrijke kinderanimatie met een mooie en duidelijke moraal, waar ook volwassenen van mee kunnen genieten dankzij de fijne jazzmuziek en prachtige plaatjes. De film doet soms even denken aan een zwijgende film van weleer, die door livemuziek werd begeleid. Of soms zelfs aan de 'cinema of attractions'.

7. Matterhorn

Een film die niet puur gaat over het loskomen van de religieuze beperkingen. Maar des te meer lijkt te gaan over de zoektocht naar jezelf in een wereld vol verwachtingen, verplichtingen en opgelegde regels. Ebbinge weet met zijn speelfilmdebuut te raken en geeft stof tot nadenken over welke beperkingen je jezelf laat opleggen in je eigen leven. Met als beloning een prachtig meeslepend, hartverwarmend einde.

8. Django Unchained

Prima Tarantino-film met wederom een meesterlijke Christoph Waltz. Ondanks de overduidelijk aanwezige Tarantin- stijl, toch ook nog steeds wel echt een western.

9. Pacific Rim

Typische blockbuster, maar visueel meer dan uitstekend, spannend en voorzien van bombastische actiescènes die begeleid worden door het perfecte geluid.

10. Mud

Ontroerend en meeslepend drama dat veel dieper en verder gaat dan het liefdesverhaal waar het in eerste instantie om lijkt te gaan. Knap is vooral de luchtigheid die op geen enkel moment afbreuk doet aan de ruwe randjes van het verhaal.

Zilko Tarici (nieuwsposter)


1. Gravity

Boven alle topfilms van dit jaar stak er één met kop en schouders uit: Gravity. Deze unieke film van wonderkind Alfonso Cuarón is een bioscoopervaring die zijn weerga niet kent. Met verstokte ademhaling heb ik toegekeken hoe Sandra Bullock de zwaartekracht tartte en bijna onmogelijke obstakels overkwam in de gevaarlijkst denkbare situaties. Gravity is audiovisueel veruit de sterkste film van het jaar, maar combineert ook een uiterst effectief (en indrukwekkend minimalistisch) plot met schitterende set-pieces. Bullock was nooit beter dan in de rol van dr. Ryan Stone, en bewijst eens te meer dat ook vrouwen een film van dit formaat kunnen dragen. Uiteindelijk draait Gravity om hoop, niet alleen wat betreft het plot van de film, maar ook als het aankomt op wat het enorme succes van de film bijdraagt aan de mentaliteit van grote studio's en hun toekomstige beslissingen.

2. The Place Beyond The Pines

The Place Beyond The Pines kwam al vroeg in het jaar uit, maar weinig andere films hebben eenzelfde impact op mij gehad als Derek Cianfrance' tweede(!) film. Na het ook al zo fantastische Blue Valentine probeert de regisseur het nu op grotere schaal. Een episch drama over vaders en zoons en de consequenties van onze beslissingen is het onvergetelijke resultaat. The Place Beyond the Pines lijkt qua filmtaal zo uit de jaren zeventig te zijn weggelopen, maar is in 2013 een welkome verademing tussen al het grote geweld dat onze multiplexen bevolkt. Naast Cianfrance' vastberaden visie als regisseur en het sterke script, zijn het de acteurs die het geheel compleet maken. Ryan Gosling bevestigt wederom de beste 'leading man' van zijn generatie te zijn met een acteerprestatie die nu al geplaatst mag worden in het rijtje 'cool, calm and collective'-rollen zoals alleen de heren Dean, Brando en De Niro die voorheen wisten neer te zetten. Bradley Cooper en Eva Mendes zijn ook op dreef, maar het zijn relatieve nieuwkomers Dane DeHaan en Emory Cohen die naast Gosling het meest uitblinken.

3. Django Unchained

Elk jaar dat er een film van Quentin Tarantino verschijnt, belandt deze steevast in mijn top 10. Zo ook in 2013. Django Unchained is één van Tarantino's beste films, en dat wil wat zeggen; de man heeft immers nog nooit een slechte film gemaakt. De regisseur neemt na Inglourious Basterds wederom een gruwelijk hoofdstuk uit de geschiedenis en maakt er een wraakfilm van. De slavernij van Afro-Amerikanen is een deel van de Amerikaanse geschiedenis dat men in de Verenigde Staten liever vergeet, maar de harde waarheid is dat de gevolgen ervan doorklinken tot op de dag van vandaag. Django Unchained gaan de confrontatie echter aan. Jamie Foxx was geboren voor de rol van de bevrijde slaaf Django, een stille krijger annex wraakengel die korte metten maakt met slavendrijvers in het diepe Zuiden. Leonardo DiCaprio speelt een van deze walgelijke persoonlijkheden met een intensiteit zoals alleen hij die kan brengen, maar Samuel L. Jackson overtreft hem zowaar als zijn rechterhand; een zwarte man die een hekel heeft aan zijn eigen ras. Elk van deze acteerprestaties zou normaal het hoogtepunt vormen van de gemiddelde film, maar Christoph Waltz doet er nog een schepje bovenop. Zijn personage, dokter King Schultz, is er een zoals alleen Waltz die kan spelen: dreigend, intelligent, sympathiek en bovenal 'funny as hell'. Dat laatste is ook van toepassing op Tarantino's film: een helse kwestie, maar ongemakkelijk hilarisch.

4. Before Midnight

Nu Before Midnight er eindelijk is, bestaat er geen twijfel dat Richard Linklater de beste serie romantische films ooit heeft gecreëerd. Ik ben normaal geen liefhebber van dit genre (omdat het realisme vaak ver te zoeken is), maar ook ik was niet opgewassen tegen de charme van Before Sunrise (1995) en Before Sunset (2004). Waar de personages van Ethan Hawke en Julie Delpy, Jesse en Celine, echter in de eerste twee delen elkaar leerden kennen en vervolgens hopeloos verliefd op elkaar werden, treffen we ze in Before Midnight op een totaal ander moment in hun leven aan. Ze lijken nog steeds gelukkig, zijn getrouwd, hebben een tweeling en zijn op vakantie in Griekenland. Toch broeit er onderhuids iets, wat naarmate de film vordert, uitmondt in een explosie van emoties. De kracht van de 'Before'-films rust in het feit dat ze niet aanvoelen als films. De gesprekken tussen Jesse en Celine lijken ter plekke geïmproviseerd en daardoor extreem realistisch, maar wanneer je weet dat er op geen moment van het geniale script (geschreven door Linklater, Hawke en Delpy) wordt afgeweken, is het resultaat des te knapper. Mijn hoop is dan ook dat we over ruim negen jaar wederom mogen genieten van een nieuw hoofdstuk uit Celine en Jesses leven.

5. Only God Forgives

Weinig films uit 2013 konden op een reactie rekenen die verdeelder was dan die op Nicolas Winding Refn's Only God Forgives. Je haat de film of je houdt ervan; voor een middenweg lijkt weinig ruimte. Ik val in de laatste categorie. De meeste kijkers verwachtten na het meesterlijke Drive een soortgelijke film van Refn en Ryan Gosling, maar de regisseur trok in reactie een lange neus naar het publiek. Waar Drive veruit Refns meest toegankelijke film is (maar voor velen nog steeds een opgave), keert hij terug naar de obscuriteit van werken zoals Valhalla Rising (2009). Door de minimale plot, nare sfeer, oneindige blikken en het spaarzame gebruik van dialoog is het begrijpelijk dat Only God Forgives niet ieders 'cup of tea' zal zijn. Tegenover dit alles staan echter de prachtige beelden, de ronduit fantastische muziek van Cliff Martinez, Ryan Goslings heldhaftige loser, Kristin Scott Thomas als koningin der bitches en de meest anticlimactische vechtscène uit de filmgeschiedenis.

6. Zero Dark Thirty

Zero Dark Thirty verscheen bijna een jaar geleden, maar komt nog regelmatig langs in mijn gedachten. De hype rondom de film over de jacht op Osama bin Laden was enorm, maar stierf een beetje af na beweringen dat veel details uit de film niet op waarheid berustten. Feit blijft dat Kathryn Bigelow na The Hurt Locker wederom een sterk staaltje regiewerk laat zien en opnieuw een militaire thriller van formaat neerzet. Jessica Chastain speelt een vrouw die vastberaden is om 's werelds meest beruchte terrorist te vangen, zelfs op momenten dat niemand naar haar luistert. Dat Chastain verloor van Jennifer Lawrence bij de Oscars dit jaar mag nog steeds een schande worden genoemd, want de actrice weet een van de sterkste vrouwelijke hoofdrollen in recente jaren neer te zetten. Ze weet haar personage Maya een hardvochtigheid en passie mee te geven zoals we die zelden krijgen te zien van actrices. Buiten Chastain maken alleen al de zenuwslopende laatste dertig minuten van Zero Dark Thirty de moeite waard. Gecombineerd met Alexandre Desplats muziek is de sequentie waarin Bin Laden wordt omgebracht een schoolvoorbeeld van hoe actiescènes eruit zouden moeten zien.

7. Blue Jasmine

We wisten natuurlijk al dat Cate Blanchett een extreem talentvolle actrice zonder angst is. In Blue Jasmine weet ze zichzelf echter te overtreffen. We hebben het hier over het niveau Daniel Day-Lewis in There Will Be Blood-goed. Het lijkt wel alsof regisseur Woody Allen Blanchett als de neurotische, egoïstische en naïeve Jasmine vrij spel heeft gegeven, en haar alle facetten van haar kunnen als acteur laat benutten. Charme, humor, droevenis; alles komt terug in dit volslagen gestoorde personage. De rest van de cast mag echter niet onvermeld blijven. Alec Baldwin, Sally Hawkins, Andrew Dice Clay en Bobby Cannavale acteren alsof hun levens ervan afhangen en geven de balletjes aan die Blanchett vervolgens keihard inkopt. Dit alles was natuurlijk niet mogelijk zonder Allen, de onuitputtelijke achtenzeventigjarige New Yorker die ondanks zijn schizofrene filmografie nog steeds klassiekers weet af te leveren. Eens zien wat hij in 2014 voor ons in petto heeft!

8. Oblivion

Het afgelopen filmjaar barstte van de blockbusters. De kwaliteit van de spektakelfilms was echter wisselvallig, maar er zaten ook dit jaar genoeg toppers tussen. De enige van deze grote producties die deze lijst heeft gehaald is vreemd genoeg Oblivion. De sciencefictionfilm van Joseph Kosinski (TRON: Legacy) met Tom Cruise kwam al in april uit, maar is voor mij persoonlijk nog steeds een van de hoogtepunten van filmjaar 2013. De film is audiovisueel overrompelend; het geluid, de muziek en de visuele effecten zijn 'next level', zeker op een IMAX-scherm. Er is iets aan het ontwerp van Oblivion dat me bij elke kijkbeurt weer kippenvel geeft. Denk eens aan de verwoeste maan aan de hemel, het 'huis in de wolken', het Bubble Ship, de enorme waterinstallaties en de mysterieuze TET. En dan is er de 'zwembadscène', misschien wel mijn favoriete filmmoment van het jaar. De samensmelting van de muziek van M83, de setting en de belichting (en natuurlijk Andrea Riseborough) zorgen voor cinematische perfectie.

9. Rush

Als er iets is dat ik haat, zijn het middelmatige films. Ron Howard is een regisseur die grossiert in dit type film. Afgezien van Apollo 13 hebben zijn producties weinig indruk op me gemaakt en rieken ze vaak naar 'Oscar bait'. Rush is een dikke uitzondering op de regel. De film over de rivaliteit tussen F1-coureurs James Hunt (Chris Hemsworth) en Niki Lauda (Daniel Brühl, in een van de beste rollen van het jaar) lijkt wel te zijn gemaakt door een compleet andere, hongerige regisseur. Misschien komt het door de samenwerking met cinematograaf Anthony Dod Mantle (Slumdog Millionaire) en het ijzersterke script van Peter Morgan, maar het is te hopen dat Howard deze koers voortzet.

10. La Vie d'Adèle

De strijd voor het tiende plekje op mijn lijst ging tussen deze prachtige Franse productie en Captain Phillips van Paul Greengrass. En hoewel Tom Hanks een van de beste acteerprestaties van het jaar geeft in laatstgenoemde film, kan zelfs hij niet op tegen het dubbelspel van actrices Adèle Exarchopoulos en Léa Seydoux. Het jonge talent Exarchopoulos speelt Adèle, een zeventienjarige meid die zichzelf en haar seksualiteit ontdekt. Als ze op een dag haar grote liefde (de oudere, blauwharige Emma) tegenkomt, neemt haar leven een nieuwe wending. Op zichzelf klinkt dit verhaal niet bijster bijzonder, ware het niet dat regisseur Abdellatif Kechiche de gelijknamige graphic novel op bijzonder intieme wijze in beeld brengt. Ik doel dan niet alleen op de expliciete scènes (die overigens smaakvol in beeld worden gebracht), maar ook de gewaagde hoeveelheid close-ups. De film leunt echter op de extreem getalenteerde Exarchopoulos; honderdtachtig minuten geeft ze zich letterlijk en figuurlijk bloot, en er is geen moment van schaamte te bespeuren. Meryl Streep, eat your heart out!

Lieuwe van Albada (recensent)


1. Short Term 12

Prachtige film over het wel en wee van de medewerkers en bewoners van een opvanghuis voor jongeren. De jongeren hebben allerlei problemen, maar ook jongerenwerker Grace draagt haar trauma's mee. Geweldig naturel geacteerd, realistisch en ontroerend.

2. Django Unchained

Tarantino flikt het weer. Django Unchained is een aaneenschakeling van onvergetelijke scènes, heerlijke dialogen, grof geweld, uitstekend acteerwerk en een perfecte soundtrack. Die honderdvijfenzestig minuten vliegen zó om.

3. Gravity

Dit technisch hoogstandje in de ruimte torent letterlijk en figuurlijk boven andere blockbusters uit. Visueel overweldigend, zenuwslopend spannend en razend knap gemaakt.

4. Stoker

Ik heb ademloos zitten kijken naar deze prachtig geschoten, gemonteerde en gestileerde hommage aan Shadow of a Doubt.

5. Only God Forgives

Een Freudiaanse wraakfilm? Een experimentele exercitie? Een stilistische staalkaart? Only God Forgives is in ieder geval een meer dan waardige opvolger van Drive.

6. Before Midnight

Na Before Sunrise en Before Sunset komen we Jesse en Céline voor de derde keer tegen. Before Midnight voelt als een weerzien met oude vrienden, en Linklater laat andermaal zien dat een echte praatfilm helemaal niet saai hoeft te zijn. Een verademing tussen al het blockbustergeweld.

7. Captain Phillips

Captain Phillips is méér dan alleen een spannende thriller. Het is een overweldigende filmervaring: spannend, intens en aangrijpend. Met één van Tom Hanks' beste performances uit zijn carrière.

8. Iron Man 3

Schrijver/regisseur Shane Black zorgt met een perfecte balans tussen actie en humor en een verrassende en grappige twist voor de leukste Iron Man-film tot nu toe.

9. You're Next

Op het eerste gezicht een doorsnee griezelwerkje, maar het slimme script, de hilarische dialogen en een badass 'final girl' maken dit één van de beste en leukste horrorfilms van het jaar.

10. Spring Breakers

Met een vlijmscherp mes fileert Korine de 'Jersey shore-generatie'. Spring Breakers is komisch, kunstzinnig en kitsch... op een goede manier.

Michelle Iwema (recensent)


1. Les Misérables

Veel mensen zijn het vast oneens met deze keuze voor beste film van het jaar. Daar valt zeker iets voor te zeggen, maar de film van het jaar is een persoonlijke keuze en ik heb gekozen voor de film die mij dit jaar het meest heeft geraakt en verrast. Ik had Les Mis nooit op het toneel gezien, dus ik was niet bekend met het verhaal of de nummers. Sterker nog, ik had een gloedhekel aan het enige nummer dat ik kende met dank aan Susan Boyle. Maar wat Anne Hathaway wist te doen met 'I Dreamed a Dream', was compleet anders, zo rauw en overrompelend. Een echte kijkervaring vol mooie acteurs, beelden en heel fijne muziek.

2. Le Passé

Ik heb een aantal van de films die ik in Cannes heb gezien gerecenseerd, waarbij ik Le Passé niet eens de hoogste normering heb gegeven. Maar het is welde film die mij verreweg het meest is bijgebleven. Er zit een scène in waar het Bérénice Bejo allemaal teveel wordt. Die ontlading van emoties was zo echt, dat het me werkelijk kippenvel bezorgde en je een speld kon horen vallen in de zaal. Een kleine, prachtige film, die verrast en ontroert.

3. The Act of Killing

The Act of Killing is een werkelijk bizarre documentaire, die je van begin tot eind boeit en schokt. Het moment dat de leiders van de doodseskaders uitbeelden hoe een slachtoffer ze vanuit de hemel bedankt voor de gruwelijke dood, was wel het toppunt.

4. Captain Phillips

Een verrassend spannende film, die het moet hebben van de goede karakterontwikkeling van de personages. Deze hoort thuis in het rijtje beste Tom Hanks-films, en dat zegt wel iets.

5. Rush

Ik ben absoluut geen liefhebber van Formule 1, maar Rush wist me op het puntje van mijn stoel te houden tijdens de races. Daarnaast geeft het een prachtig inzicht in de psyche van twee van de grootste coureurs die ooit hebben geleefd. Hemsworth en Brühl weten Hunt en Lauda fantastisch neer te zetten. Aan het einde wordt het zelfs onverwacht nog behoorlijk emotioneel, zonder dat het goedkoop aanvoelt.

6. Prisoners

Ik probeer altijd zo min mogelijk te weten over een film voor ik deze bekijk, dus ik had werkelijk geen idee waar Prisoners over zou gaan. Dat was de beste manier om deze film in te gaan, want het verhaal wist me daardoor des te meer te overrompelen. Zowel Jackman als Gyllenhaal zijn in topvorm, de muziek is prachtig en de sfeer is geweldig in beeld gebracht door Roger Deakins. Ik snap sommige dingen misschien nog steeds niet (met name over het labyrint), maar dat deed niets af aan het kijkplezier.

7. Silver Linings Playbook

Oké, Jennifer Lawrence is veel te jong voor deze rol, maar als je dat even vergeet, is dit een uiterst leuke, tragikomische film vol ontroerende en feelgoodmomenten. Ook al heb je niets gemeen met de hoofdpersonen, toch kun je je inleven in hoe zij zich voelen. Naast Lawrence speelt Bradley Cooper eveneens geweldig, en voor Robert De Niro betekent het eindelijk weer eens een dramatische rol in een productie die zijn talent waardig is.

8. Flight

Denzel Washington laat weer zien, waarom hij een van de beste acteurs van zijn generatie is met zijn rol in Flight. Alleen hij kan zo'n enorme spanning creëren rond het wel of niet nuchter blijven als alcoholist. Het moment dat hij toch weer naar de alcohol grijpt, voel je je als kijker geschokt en verraden tegelijk.

9. Blackfish

Voordat ik Blackfish zag, zou ik ongetwijfeld Seaworld hebben bezocht als ik op vakantie was geweest in Miami. Maar deze film heeft mijn kijk hierop compleet veranderd en mij doen nadenken over alle wilde dieren, die we voor ons eigen amusement in erbarmelijke omstandigheden opsluiten. Een film die ik iedereen kan aanraden om te zien.

10. Zero Dark Thirty

Deze film is uiterst spannend en intrigerend - ik heb hem zelfs twee keer bezocht - maar hij heeft zijn gebreken. Zo blijf ik Chastains personage te oppervlakkig vinden. Dankzij de geweldige spanning toch nog net een tiende plek.

Jan-Peter Rook (nieuwsposter)


1. Inside Llewyn Davis

De laatste film die ik zag dit jaar werd gelijk mijn favoriet. Het is prachtig om te zien hoe deze muzikant van dag tot dag leeft en worstelt met enerzijds zijn liefde voor muziek, en anderzijds het gegeven dat het zijn beroep is. Deze roadmovie zit bomvol grappige personages die thuis horen in het oeuvre van de Coens. Daarbij bezorgen de door Oscar Isaac gezongen folknummers je gegarandeerd kippenvel.

2. The Master

Drie woorden: Paul Thomas Anderson. En nog eens drie: Philip Seymour Hoffman. En nog twee hele belangrijke: Joaquin Phoenix (beroofd van een Oscar).

3. Warm Bodies

Deze film kon bij voorbaat al niet falen. Na The Wackness en 50/50 voegde Jonathan Levine zich snel bij mijn favoriete regisseurs. Als de beste man dan een zombieromkom gaat maken, dan heb je mij te pakken. Vooral als je de supersympathieke Nicholas Hoult, de superleuke Teresa Palmer en een uistekende soundtrack erbij haalt.

4. Gravity

Sandra Bullock in topvorm. George Clooney met een jetpack. Alfonso Cuarón neemt ons mee naar de ruimte. Heerlijk!

5. Before Midnight

De eerste twee Before-films behoren tot mijn absolute favorieten binnen het genre drama/romantiek. De verwachtingen voor deze afsluiter waren dan ook hoog. Dit kon alleen maar tegenvallen, maar niets is minder waar. Het codewoord is balans: goede keuze om het luchtige van de eerste film te verwisselen met de nadelige aspecten en wat zwaardere thema's.

6. Prisoners

In deze film vond ik één zaak zeer indrukwekkend: de beklemmende sfeer. Weinig grote verrassingen verder, maar Prisoners maakte een kunst van het onderhoudend zijn. Hij duurde vrij lang, maar vloog voorbij. En wat zijn die open eindes af en toe toch heerlijk.

7. Kill List

Deze stopte ik onlangs in de dvd-speler en mijn hart ging tien keer sneller kloppen. De film is de hele tijd spannend, vreemd en grappig. Het einde daarentegen is een van de ziekste dingen die ik dit jaar zag. Het ziet ernaar uit dat regisseur Ben Wheatley een heel grote gaat worden.

8. The Hunger Games: Catching Fire

Net als vorig jaar ga ik wederom voor The Hunger Games. Dit tweede deel is in elk opzicht beter dan de eerste en Catching Fire heeft er ook hoogstpersoonlijk voor gezorgd dat ik simpelweg niet kan wachten op Mockingjay. Misschien helpt het ook dat ik een zwak heb voor Jennifer Lawrence.

9. Wolf

Net als De Marathon vorig jaar kies ik nu weer een Nederlandse film. Ik ging hier zonder voorkennis en verwachtingen heen, maar heb me geen seconde verveeld. De eerste scène voor de etalage is een van de beste openingen van het jaar.

10. Oz the Great and Powerful

Ik ben een grote fan van Sam Raimi. Van de Spider-Man-trilogie tot de Evil Dead-films, de beste man drukt op alles zijn stempel. Zo ook deze aandoenlijk gemaakte prequel van The Wizard of Oz, waarin Raimi rustig weer een rolletje geeft aan zijn goede vriend Bruce Campbell.