Toen de Australische filmmaker Andrew Dominik sprak over de eerste film die voortkwam uit Pitts productiebedrijf Plan B, gaf hij aan dat de acteur het bedrijf specifiek had opgericht omdat hij "gemengde gevoelens heeft over de films die hem beroemd maakten".
Geen grote kaskrakers
Een snelle blik op de films die Plan B produceerde en waarin Pitt zelf besloot te spelen, bevestigt Dominiks bewering perfect. Zo heb je Terrence Malicks elegische The Tree of Life, Bennett Millers ingetogen sportdrama Moneyball, Steve McQueens vlijmscherpe 12 Years a Slave en James Gray's sombere sciencefictiondrama Ad Astra.
Het waren meestal geen grote kaskrakers voor Pitt, maar ze gelden onmiskenbaar als enkele van zijn beste films. Volgens de acteur zelf blijft de eerste film die hij met Dominik maakte misschien wel zijn favoriete rol ooit, ondanks dat The Assassination of Jesse James by the Coward Robert Ford ook een van zijn grootste commerciële flops was.
Jesse James
The Assassination of Jesse James by the Coward Robert Ford is gebaseerd op de gelijknamige roman uit 1983 van Ron Hansen en dramatiseert de relatie tussen Jesse James en Robert Ford, met de nadruk op de gebeurtenissen die leiden tot de moord die in de titel wordt genoemd.
Pitt vertolkt James en Casey Affleck speelt Ford, met Sam Shepard, Mary-Louise Parker, Paul Schneider, Jeremy Renner, Zooey Deschanel en Sam Rockwell in bijrollen. Om de gewenste visuele stijl voor de film te bereiken, liet Dominik zich inspireren door vele bronnen, waaronder fotografen, afbeeldingen uit tijdschriften, stills uit de film Days of Heaven (1978) en zelfs Polaroids.
Bijna drie uur
De oorspronkelijke montage van de film was door Dominik bedoeld als "een donkere, contemplatieve studie van roem en beruchtheid" en duurde meer dan drie uur. De studio verzette zich daar echter tegen en de film werd herhaaldelijk ingekort en opnieuw gemonteerd.
De bijna drie uur durende western (2 uur en 40 minuten) kreeg uiteindelijk positieve recensies van critici en ontving twee Oscarnominaties, maar was een commerciële flop. Het haalde slechts 3,9 miljoen dollar op in de VS en wereldwijd amper 11 miljoen dollar. Dat totaal van $15 miljoen was slechts de helft van wat Warner Bros. betaalde om de film te maken, nog los van de miljoenen die extra in marketing waren gestoken.
Cultstatus
Het was een pijnlijk resultaat, al gaf Dominik later toe dat iedereen al wist dat de trage, poëtische en plot-arme film moeilijk te verkopen zou zijn, of zoals hij het zelf verwoordde: "We wisten dat dit ding keihard zou floppen."
Door de jaren heen ontwikkelde Jesse James een cultstatus en wordt het nu gezien als een van Pitts beste films, maar destijds betreurde hij dat de film werd "bestempeld als een flop". Hij begreep overigens wel waarom een studio dat zou denken: "Ze hebben $40 miljoen in die film gestoken en ze kregen er niets voor terug, dus ik begrijp hun afkeer."
Sad Brad-film
Toch veranderde dat niets aan zijn gevoel: "Ik hou van die film", zei Pitt tegen Entertainment Weekly. "Ik vind hem lyrisch, poëtisch en onderhuids." In feite is The Assassination of Jesse James by the Coward Robert Ford (een lange titel waarvan Pitt in zijn contract had vastgelegd dat de studio hem niet mocht inkorten) de ultieme 'Sad Brad'-film.
Alles waar Warner bang voor was - het trage tempo, de droevige toon, de sombere cinematografie en de moreel dubbelzinnige ontknoping - was precies wat Pitt zo waardeerde. Uiteindelijk kreeg hij de film exact zoals hij hem wilde en zelfs toen Dominik jarenlang geen werk meer kon krijgen door de slechte reputatie, bleef Pitt hem steunen.
Goede wijn-film
Hij zette zich ook in voor Dominiks volgende project, Killing Them Softly (2012), waarin Pitt een van zijn sterkste rollen speelde als de filosofische huurmoordenaar Jackie Cogan. Bovendien bleef hij Dominik eraan herinneren hoe hoog hij Jesse James inschatte: "Dat is een goede wijn-film. Die wordt alleen maar beter met de jaren."
Wil je Pitt zien in The Assassination of Jesse James by the Coward Robert Ford? Je kunt de film huren en kopen op Pathé Thuis en Prime Video.