Regie: Boris Gerrets | Speelduur: 87 minuten | Jaar: 2013
Ruim tien jaar na de gewelddadige burgeroorlog ondervindt het West-Afrikaanse landje Sierra Leone nog steeds de naweeën ervan. Of de oorlog nou de directe aanleiding is geweest dat een groep vrienden is veroordeeld tot de straten van de hoofdstad Freetown, wordt niet helemaal duidelijk in de Nederlandse documentaire Shado'man. De groep, die zichzelf de geuzennaam The Freetown Streetboys heeft gegeven, worstelt niet alleen met het daklozenbestaan, maar ook met de mankementen van het menselijk lichaam. Ze zijn namelijk vrijwel allemaal gehandicapt. Tot slot vechten ze ook nog eens met elkaar, want de intriges zijn niet van de lucht.
Documentairemaker Boris Gerrets is van Bulgaars-Duitse afkomst en mocht heel wat plekken van de wereld tot zijn tijdelijke thuis rekenen. Sierra Leone is daar één van. Gerrets zoomt graag in op de lokale bevolking van een voor zijn publiek veelal vreemde wereld. Hij heeft gedurende lange tijd een band opgebouwd met de Freetown Streetboys, hetgeen heeft geleid tot persoonlijke ontboezemingen. Eén van de groepsleden richt zich in zijn voice-over zelfs een keer rechtstreeks tot de filmmaker. In Shado'man - de titel zegt het al - wordt geleefd in de schaduw van de maatschappij. Het is een complete subwereld, waar de 'normale' hardwerkende inwoner van Sierra Leone wellicht helemaal geen weet van heeft. In Gerrets' wereld is het altijd donker. In de onophoudelijke duisternis, die enkel wordt opgelicht door de lampen van de straten en de persoonlijkheden van de geportretteerden, lijkt er weinig uitzicht op hoop of verbetering.
Het grootste van de vele euvels waar deze documentaire mee kampt, is de complete afwezigheid van context. Dat is ongetwijfeld de juiste keuze in de filosofie van Gerrets, maar het wordt dan wel een verrekt lastige opgave om zijn kijkers mee te krijgen. Hij werpt meer vragen op dan hij redelijkerwijs kan beantwoorden. De globale recente geschiedenis van het West-Afrikaanse land zullen sommigen nog kennen van de krantenberichten en journaals van een decennium geleden, maar of dat de leefomstandigheden van de straatjongens heeft gedicteerd laat zich lastiger duiden. Amusant zijn de onderonsjes over het vinden van een vrouw of de soapachtige verwikkelingen rondom de enige zwangere vrouw van het gezelschap als er vermoedens zijn dat er vreemd is gegaan. En bij het vraagstuk van de menselijke waardigheid kunnen we ons ook nog wel iets voorstellen.
Naast gebrek aan context en subtekst, ontbeert Shado'man, dat vorig jaar tijdens het IDFA in première ging, ook de nodige samenhang. De fragmentarische aanpak, waarbij de amusante conversaties net zo snel weer teniet worden gedaan door nietszeggend gebrabbel, roept weinig emoties op. Dat is jammer, want Gerrets had er zoveel meer uit kunnen halen. De filmmaker bracht zijn tienerjaren door in Freetown en snapt de maatschappij van Sierra Leone heel goed. Zijn portret van een groep gehandicapte daklozen roept echter als voornaamste vraag op: waarom worden wij hier geen deelgenoot van gemaakt?
[rating 2]
Ruim tien jaar na de gewelddadige burgeroorlog ondervindt het West-Afrikaanse landje Sierra Leone nog steeds de naweeën ervan. Of de oorlog nou de directe aanleiding is geweest dat een groep vrienden is veroordeeld tot de straten van de hoofdstad Freetown, wordt niet helemaal duidelijk in de Nederlandse documentaire Shado'man. De groep, die zichzelf de geuzennaam The Freetown Streetboys heeft gegeven, worstelt niet alleen met het daklozenbestaan, maar ook met de mankementen van het menselijk lichaam. Ze zijn namelijk vrijwel allemaal gehandicapt. Tot slot vechten ze ook nog eens met elkaar, want de intriges zijn niet van de lucht.
Documentairemaker Boris Gerrets is van Bulgaars-Duitse afkomst en mocht heel wat plekken van de wereld tot zijn tijdelijke thuis rekenen. Sierra Leone is daar één van. Gerrets zoomt graag in op de lokale bevolking van een voor zijn publiek veelal vreemde wereld. Hij heeft gedurende lange tijd een band opgebouwd met de Freetown Streetboys, hetgeen heeft geleid tot persoonlijke ontboezemingen. Eén van de groepsleden richt zich in zijn voice-over zelfs een keer rechtstreeks tot de filmmaker. In Shado'man - de titel zegt het al - wordt geleefd in de schaduw van de maatschappij. Het is een complete subwereld, waar de 'normale' hardwerkende inwoner van Sierra Leone wellicht helemaal geen weet van heeft. In Gerrets' wereld is het altijd donker. In de onophoudelijke duisternis, die enkel wordt opgelicht door de lampen van de straten en de persoonlijkheden van de geportretteerden, lijkt er weinig uitzicht op hoop of verbetering.
Het grootste van de vele euvels waar deze documentaire mee kampt, is de complete afwezigheid van context. Dat is ongetwijfeld de juiste keuze in de filosofie van Gerrets, maar het wordt dan wel een verrekt lastige opgave om zijn kijkers mee te krijgen. Hij werpt meer vragen op dan hij redelijkerwijs kan beantwoorden. De globale recente geschiedenis van het West-Afrikaanse land zullen sommigen nog kennen van de krantenberichten en journaals van een decennium geleden, maar of dat de leefomstandigheden van de straatjongens heeft gedicteerd laat zich lastiger duiden. Amusant zijn de onderonsjes over het vinden van een vrouw of de soapachtige verwikkelingen rondom de enige zwangere vrouw van het gezelschap als er vermoedens zijn dat er vreemd is gegaan. En bij het vraagstuk van de menselijke waardigheid kunnen we ons ook nog wel iets voorstellen.
Naast gebrek aan context en subtekst, ontbeert Shado'man, dat vorig jaar tijdens het IDFA in première ging, ook de nodige samenhang. De fragmentarische aanpak, waarbij de amusante conversaties net zo snel weer teniet worden gedaan door nietszeggend gebrabbel, roept weinig emoties op. Dat is jammer, want Gerrets had er zoveel meer uit kunnen halen. De filmmaker bracht zijn tienerjaren door in Freetown en snapt de maatschappij van Sierra Leone heel goed. Zijn portret van een groep gehandicapte daklozen roept echter als voornaamste vraag op: waarom worden wij hier geen deelgenoot van gemaakt?
[rating 2]
