Balibo
Recensie

Balibo (2009)

Een gemis aan grote sterren is het grootste probleem van deze idealistische film, die een vergeten pagina uit de geschiedenis bekender wil maken.

in Recensies
Leestijd: 2 min 31 sec
Regie: Robert Connolly | Cast: Anthony LaPaglia (Roger East), Oscar Isaac (José-Ramos Horta), e.a.| Speelduur: 111 minuten | Jaar: 2009

Oost-Timor is een land waar maar weinig westerlingen veel vanaf weten. Het land verkreeg na een bloederige geschiedenis, waarin onder andere Nederland en Portugal het land koloniseerden, in 1974 eindelijk onafhankelijkheid. Dat was echter van korte duur aangezien buurland Indonesië Oost-Timor al snel binnenviel, een annexatie die vele slachtoffers eiste. Oost-Timor zou vervolgens tot 2002 ingelijfd blijven bij Indonesië voordat het eindelijk weer onafhankelijk werd.

Met Balibo, naar de gelijknamige stad in Oost-Timor, probeert regisseur Robert Connolly deze vergeten pagina uit de geschiedenis weer in het nieuws te krijgen. De film wordt verteld vanuit het oogpunt van de journalist Roger East, een uitgebluste Australische journalist die door de minister van Buitenlandse Zaken van Oost-Timor (latere Nobelprijswinnaar Jose-Ramos Horta) gevraagd wordt het persbureau van zijn land te komen leiden. East heeft daar in eerste instantie weinig zin in, maar dit verandert als hij hoort van ‘The Balibo Five’, vijf Australische journalisten die een reportage over de Indonesische inval in Oost-Timor maakten, maar van wie nadien niets meer werd vernomen.

Balibo kiest, in de traditie van films als Hotel Rwanda en John Rabe, een westers perspectief om de gruwelijke massaslachting in Oost-Timor aan de kaak te stellen. Zoals Jose-Ramos Horta het in de film zelf al zegt: “om veertigduizend bruine doden geeft u niets, maar als vijf blanke journalisten sterven, moet het recht opeens zegevieren”. Dit klopt natuurlijk als een bus, en met deze uitspraak lijkt regisseur Connolly zich ook indirect te verontschuldigen voor de door hem gekozen aanpak. Als hij zich namelijk puur op het leed van de slachtoffers had geconcentreerd en de westerlingen geen hoofdrol had gegeven, zoals het Chinese City of Life and Death dat eerder dit jaar wel deed, zouden maar heel weinig mensen deze film gaan zien.

Maar als je eenmaal van plan bent een zo groot mogelijk publiek aan te boren, is het niet bepaald handig als je grotendeels onbekende acteurs in de arm neemt. Anthony LaPaglia, bekend van de serie Without a Trace, zet weliswaar een mooie rol neer als Roger East, maar zijn naam op het affiche zal weinig mensen naar de bioscoop lokken. En dat is jammer, want Balibo herbergt voldoende kwaliteiten.

De film komt wat traag op gang, met name door het politiek complexe en weinig bekende onderwerp, maar als East eenmaal besloten heeft af te reizen naar Oost-Timor en daar met eigen ogen ziet wat er aan de hand is, wint de film aan urgentie. Connolly doorsnijdt het verhaal van Roger East met gefabriceerde archiefbeelden van ‘The Balibo Five’ en maakt langzaam duidelijk wat er met de vijf idealistische journalisten is gebeurd. Hoewel hun lot schokkend is om te aanschouwen en voor de meeste slikmomenten zorgt, mag echter niet vergeten worden dat de wereld, met de Verenigde Naties voorop, wegkeek op het moment dat een land om hulp schreeuwde. Balibo geeft de honderdtachtigduizend slachtoffers die vielen bij de Indonesische inval een stem en verdient het alleen daarom al gezien te worden.