Regie: Kevin Smith | Scenario: Kevin Smith | Cast: Brian O'Halloran (Dante), Randal (Jeff Anderson), Jason Mewes (Jay), Kevin Smith (Silent Bob), Amy Sedaris (Doctor Ladenheim), Rosario Dawson (Becky) e.a. | Speelduur: minuten | Jaar: 2022

De geliefde stoners Dante en Randal zijn terug! De twee verveelde winkelmedewerkers maakten hun opwachting in 1994 in cultklassieker Clerks, het regiedebuut van Kevin Smith. Daarin werd volop geouwehoerd, verwezen naar popcultuur als Star Wars en Star Trek, hockey gespeeld, gevreeën, gevloekt, gedronken en geblowd. In deel 2 gebeurde meer van hetzelfde. In Clerks III gaan de personages onverminderd hun gang.

Gezien Smiths oeuvre de kwalitatieve consistentie heeft van een patiënt met een hartritmestoornis is de vraag: gaat Smith met Clerks III weer de mist in of maakt hij een niet te missen comeback? De eerste helft doet vrezen voor het ergste. Was het oeverloze gelul in de jaren negentig nog charmant en spitsvondig, nu is het erg vermoeiend.

De acteurs hebben er ook duidelijk wat jaartjes op zitten. Brian O'Halloran en Jeff Anderson zien er inmiddels niet meer uit als de recalcitrante en dolende dertigers die ze in de jaren negentig speelden. Ze zijn kerels van middelbare leeftijd die vastzitten in een tijdsvacuüm en krampachtig de gloriedagen willen herbeleven. Nog steeds hockeyen op het dak dus en discussies voeren over onder andere films.

Zou Smith soms op deze manier proberen om te teren op het succes uit de jaren negentig? Het maakt een treurige, ietwat pathetische indruk, om Randal en Dante zo te zien. Maar wat Clerks III pas echt in de weg zit zijn de slechte grappen. Het is verbijsterend, hoe de door Smiths bedachte geintjes hun doel missen. Net alsof je kijkt naar een komiek die dood wordt gezwegen door het publiek. Smith kan het echt wel, hij treedt nota bene zelf nog op het podium om met smeuïge anekdotes de lachers op zijn hand te krijgen. Waarom lukt het hier dan niet?

Net voordat Clerks III een langzame en pijnlijke filmdood lijkt te sterven, gebeurt er iets verrassends. Randal wil, nadat hij een hartaanval heeft overleefd, een film maken. Een film over zijn leven. In de videotheek. Waar hij niet veel meer doet dan de tijd wegkletsen met Dante. De fans voelen hem al aankomen, dit gaat over Clerks.. Dus eigenlijk is dit een soort making of van Smiths veelgeprezen debuut. En dan gaat het niveau van Clerks III zowaar iets omhoog.

Komt het omdat die fantastische scènes na worden gespeeld en de acteurs geen krampachtig in elkaar geschreven grapjes meer hoeven te maken? Gebruikt Smith stiekem nostalgie om weer iets van kwaliteit te leveren? Zeker is dat de acteurs ineens veel natuurlijker spelen - met als hoogtepunt de doorleefde monoloog van O'Halloran - en de film een stuk leuker wordt.

Smith wil wel de losse eindjes aan elkaar knopen en brengt Clerks III via een hobbelige weg naar een slot dat ruikt naar vals sentiment. De verstokte fans zullen het prachtig vinden en een traantje wegvegen. Alle anderen kunnen beter Clerks III over slaan en Clerks opnieuw of voor het eerst opzetten.

Clerks III is te zien bij Netflix.