Jack Reacher: Never Go Back
Recensie

Jack Reacher: Never Go Back (2016)

Het toppunt van middelmatigheid in het actiethrillergenre.

in Recensies
Leestijd: 3 min 8 sec
Regie: Edward Zwick | Cast: Tom Cruise (Jack Reacher), Cobie Smulders (Susan Turner), Robert Knepper (General Harkness), Danika Yarosh (Samantha Dayton), Aldis Hodge (Espin), Patrick Heusinger (The Hunter), e.a. | Speelduur: 118 minuten | Jaar: 2016

Na een vierjarige pauze negeren Tom Cruise en regisseur Edward Zwick de titel van het boek dat ze verfilmen: Never Go Back. Het altruïstische personage keert wel degelijk terug naar het filmdoek om een diepgeworteld complot te ontsluieren. Wederom tegen zijn zin in, nogmaals om zijn naam te zuiveren en alweer tegen de wil van de lokale politiemacht. Van alle herhaalde conventies is Jack Reachers persoonlijkheid de meest storende: die is even eendimensionaal als voorheen.

Het is bijna indrukwekkend. De kunst om Jack Reacher als personage zo vlak mogelijk te maken en elke vorm van emotie, karakterfouten of plotdrijvers naar bijpersonages te verhuizen. Zo dienen de rollen van Cobie Smulders en Danika Yarosh als emotionele klankborden en als magneten die Jack Reacher bij het verhaal betrekken. Zij zijn de drijfveer van de verhaalontwikkelingen, Jack Reacher is slechts aanwezig als een soort supercoole hybride van Holmes, Bond en Bourne. Hij is de kalmheid zelve, weet zich zonder kleerscheuren uit elke situatie te (bek)vechten en schudt voortdurend handige plotholes uit zijn mouwen om zich te redden, zonder een enkel zweetdruppeltje op zijn voorhoofd.

Holmes, Bond en Bourne compenseren hun ongeloofwaardige coolheidsfactor met een unieke tekortkoming. Arrogantie, sociale isolatie of innerlijke leegte. Jack Reacher mist zo'n belangrijk tegenwicht, waardoor het perfecte personage overkomt als de ultieme fantasie van een luie schrijver. De film uit 2012 worstelde ook al met deze problematiek. Men kon niet kiezen tussen grimmig realisme of entertainment met een alledaagse superheld. Die onvaste toon bleek onder andere uit de merkwaardige combinatie van een prachtig duistere en Hitchcockiaanse opening en een latere slapstickscène waarbij twee criminelen elkaar per ongeluk lens slaan tijdens een moordpoging op Reacher. Deze extremen zijn verdwenen, maar wat overblijft is een generieke actiethriller.

De actiescènes zijn het tegenoverstelde van memorabel, ondanks het charisma en stuntwerk van Cruise. Achtervolgingen zijn niet veel meer dan lange sprintmontages, met een knallende soundtrack die je voortdurend herinnert aan het feit dat het spannend moet zijn. Hoogtepunten uit het vorige deel zoals de autoachtervolging - waarbij Reacher nonchalant uit zijn geleende Camaro stopt tijdens het rijden en bij een bushalte gaat staan om stijlvol te ontsnappen - zijn in Never Go Back nergens te bespeuren. De Camaro is overigens ingewisseld voor elke denkbare vorm van openbaar vervoer, veelvuldig benut voor het rommelige springwerk over de Amerikaanse landkaart. De personages Susan en Samantha worden hierbij ingezet voor wat mooie secundaire verhaallijnen.

Never Go Back zoekt tevergeefs naar compensatie voor het gebrek aan persoonlijkheid van het hoofdpersonage. Het wordt niet gevonden in de recalcitrante aard van de mysterieuze Samantha of de setting van een Halloweenfeest in New Orleans. Ook de antagonisten geven niet thuis. Een van de belangrijkste is maar een zielige vertoning in vergelijking met de intimiderende Werner Herzog uit het vorige deel. Personages worden gemakzuchtig aan Jack Reacher verbonden en locaties worden slordig in plaats van stijlvol in beeld gebracht. Af en toe wordt de eenzaamheid van Reacher aangestipt, maar het zet hem niet neer als zelfopofferende held met inhoud, maar benadrukt juist hoe weinig hij te bieden heeft.

Met het schoolvoorbeeld van een 'Mary Sue' in de hoofdrol, een meanderend verhaal met militaire complotten en actiescènes waar je geheugencellen nee tegen zeggen, is Jack Reacher: Never Go Back het toppunt van middelmatigheid. Het enige wat de film nog enigszins kijkbaar maakt, is de kalme overtuiging waarmee Tom Cruise de aandacht opeist. Hij leent zich uitstekend voor een egocentrische actieheld met ongelooflijke vaardigheden. Maar zonder stijl en inhoud is zelfs zijn charisma onvoldoende om de lege huls die Jack Reacher heet te redden.