Dancer
Recensie

Dancer (2016)

De 'bad boy of ballet' worstelt in Dancer met zijn eigen demonen rond het dansen.

in Recensies
Leestijd: 4 min 9 sec
Regie: Steven Cantor | Cast: Sergei Polunin, e.a.| Speelduur: 85 minuten | Jaar: 2016

Sergei Polunin is zonder twijfel een van de beste balletdansers van zijn generatie, volgens sommigen van hetzelfde kaliber als Noerejev. Niet voor niets was hij de jongste solodanser ooit van de Royal Ballet Company in Londen. Maar zijn partylevensstijl en divagedrag maakten hem bekender als de bad boy of ballet dan vanwege zijn enorme talent. In Dancer wordt onderzocht wie Polunin eigenlijk is en waarom hij besloot om op zijn vierentwintigste de balletwereld vaarwel te zeggen.

De documentaire schetst aan de hand van homevideo's en interviews een beeld van zijn jeugd. De Oekraïense Polunin begint als klein kind met turnen waarna hij overstapt naar ballet. Juist zijn atletische aanleg gecombineerd met een natuurlijke sierlijkheid zorgt ervoor dat hij opvalt als groot talent. Zijn moeder ziet hierin een kans voor een beter leven voor Sergei en de rest van de familie. Zij besluit alles op alles te zetten om van hem een ster te maken. Moeder, vader en oma gaan allemaal in verschillende landen werken om de beste balletschool in Kiev en daarna Londen te kunnen betalen. Het rukt de familie letterlijk uiteen en legt een enorme druk op de schouders van de jonge Sergei. Hij danst met een doel: de beste worden zodat hij genoeg geld kan verdienen zodat zijn familie weer een eenheid kan vormen.

Maar op zijn vijftiende gaan zijn ouders scheiden en stort de wereld van Polunin in elkaar. Hij danste met een doel, vertelt hij, en nu heeft hij dat niet meer. Alles wat hij in de jaren daarna weet te bereiken, voelt voor hem leeg. Op zijn negentiende wordt hij de jongste 'principal' ooit van de Royal Ballet Company en danst hij in de ene na de andere productie van het gezelschap. Maar achter de schermen is Polunin meer bezig met afzetten. In interviews vertelt hij beter te dansen na het gebruiken van cocaïne en zijn attitude is verre van gewenst. En dan besluit hij ineens zijn spullen te pakken en Londen te verlaten. Hij zegt de uitdaging te missen en iets nieuws te willen proberen. Dus vertrekt hij naar Rusland waar hij onderdeel wordt van het Stanislavsky balletgezelschap. Een paar jaar lang vindt Polunin hier de vervulling die hij zocht. Tot hij ook Moskou saai begint te vinden. Hij slaat repetities over, mist voorstellingen en zegt helemaal te willen stoppen met dansen.

Dancer heeft toegang tot een hoop mensen die dichtbij Polunin staan en de man zelf. Hierdoor krijg je een goed beeld van wie hij is als mens, wat aangevuld wordt door de video's die je langs ziet komen. Maar de focus van Dancer blijft altijd op het dansen. We zien hoe hij zich als danser ontwikkelt en later hoe dit geweldige talent zich ontpopt als primo. Deze scènes zorgen ervoor dat je betoverd raakt door dit personage. Want de kracht van zijn sprongen, intensiteit en de manier waarop hij vertraagd door de lucht lijkt te vliegen, is werkelijk prachtig. Geen wonder dat mensen vinden dat hij dit talent niet mag weggooien.

Regisseur Steven Cantor gaat in de film niet te veel in op de controverse rond Polunin. Deze zaken komen even voorbij aan de hand van nieuwsitems of een verzameling krantenkoppen. Zijn liefdesleven wordt zelfs compleet overgeslagen. Polunin praat over depressieve gevoelens die ten grondslag lagen aan veel van zijn abrupte beslissingen, maar er wordt niet uitgediept waar deze vandaan komen op de scheiding van zijn ouders na. Het zal wel het compromis zijn dat Polunin heeft gemaakt om mee te werken aan een documentaire, waarin hij verder wel zijn ziel blootlegt. Want ook al kom je het fijne rond zijn badboyreputatie niet te weten, Polunin laat wel veel los over zijn achtergrond en familie. Waar veel films ingaan op de tol van ballet op het lichaam, krijgt dit van Cantor geen centrale rol. Het gaat hierin juist om de tol op het persoonlijke leven.

Cantor zal zijn film hebben willen afsluiten met Polunins afscheidsdans, een video gemaakt door David LaChapelle waarin hij danst op het nummer Take me to Church. Maar hiermee eindigt de docu niet. De video ging namelijk de wereld over en maakte Polunin nog bekender. In de laatste scènes zien we hoe hij het dansen langzaam weer op lijkt te pakken. Na het maken van de film werd hij verliefd op Natalia Osipova, een prima ballerina bij frappant genoeg het Royal Ballet in Londen. Door haar heeft hij de liefde voor het dansen weer ontdekt en probeert hij zijn beruchte verleden achter zich te laten. Eigenlijk is het jammer dat de camera's van Dancer dus niet nog ietsje langer door zijn blijven draaien. Nu eindigt het een beetje rommelig zonder een echte conclusie, natuurlijk omdat Polunin er zelf toen ook nog niet uit was wat hij wilde. Toch blijft het interessant en krijg je een goed beeld van waar hij zich toen als mens bevond en vooral hoe speciaal hij als danser eigenlijk is.