De tempelcomplexen van Laos, bevolkt door boeddhistische monniken in veloranje gewaden, spreken tot de verbeelding. Regisseur Lois Patiño gebruikt deze omgeving als weelderig canvas voor zijn meditatieve zoektocht naar een antwoord op die eeuwenoude vraag: wat volgt na het leven?
Geschoten op wollige 16mm-film laat Patiño als een kabbelende rivier het alledaagse aan ons voorbijtrekken. Het rijke geluidsdesign is perfect afgestemd op het ritme van zijn bij vlagen documentaire observaties. Zonder in etnografische valkuilen te trappen, opent Patiño de deuren tot het onbekende en het universele.
Weinig films deze winter verdienen het meer om vanuit een bioscoopstoel gezien te worden dan Samsara. Niet vanwege baanbrekende special effects of overdadige sets en kostuums, maar om wat Patiño iets minder dan een uur in de film van zijn publiek vraagt. Middels een simpele titelkaart word je verzocht om je ogen te sluiten en deze het daaropvolgende kwartier niet meer te openen. Wie vreest voor pretentieuze slow cinema doet het immersieve werk van de regisseur uit Galicië sterk tekort.
Geef je over aan Patiño's trukendoos en je wordt getrakteerd op een eigenzinnig, existentieel vormexperiment. Reizend door bardo, een overgangsstadium tussen dood en wedergeboorte, dompelt hij je onder in een andere dimensie gevuld met aanzwellende esoterische klanken, oerwoudgeluiden en white noise, terwijl hij gekleurde lichtflitsen op je afvuurt. Vergeet niet af en toe tussen je wimpers door een blik in de zaal te werpen, want het beeld van medetoeschouwers met gesloten ogen op het witte doek gericht, levert een unieke gedeelde bioscoopervaring op.
Als herboren betreden we de hagelwitte stranden en azuurblauwe zee van het Tanzaniaanse eiland Zanzibar, waar we geleid door de jonge Juwairiya en haar lam onze spirituele droomtocht vervolgen. Twee werelden mijlenver uit elkaar, Laos en Tanzania, boeddhisme en islam, mens en natuur, worden harmonieus samengebracht door diep rijkende geluiden, in elkaar overvloeiende beelden en een poëtische interpretatie van reïncarnatie. Het uitgesproken kleurpalet is als een nieuw geopende doos waskrijt. Oranje, geel, roze en blauw spatten veelvuldig van het scherm.
De dromerige textuur van Patiño's vakkundig gearticuleerde visie maakt Samsara haast tot een liefdesbaby van Claire Denis en Apichatpong Weerasethakul. Sereen, tijdloos, buitenaards en bij vlagen op het sensuele af. Patiño benut het medium ten volle en buigt zo onze angst voor de dood om in verwondering en ontzag. Hij neemt je mee op een transformerende reis zonder uitgekauwde bestemming, die dicht raakt aan een psychedelische ervaring met Patiño als tripsitter.
