Ufo's, de geheimzinnige 'unidentified flying objects', hebben altijd tot de verbeelding gesproken en worden nog steeds wereldwijd gespot. In Amerika, Rusland, Japan... en Nederland. Jazeker, ook ons nuchtere kikkerlandje is bezocht door de illustere objecten die al dan niet van een andere planeet of dimensie komen. In De UFO's van Soesterberg geeft Bram Roza een tipje van de sluier van misschien wel de meest bijzondere ufo-zaak van Nederlandse bodem.
Verschillende jonge militairen waren in de jaren zeventig getuige van vreemde verschijnselen en ervoeren als gevolg daarvan fysieke en mentale klachten. De officiële verklaring luidt luchtspiegelingen. Maar de getuigen vegen dat resoluut van tafel, van luchtspiegelingen was volgens hen absoluut geen sprake.
Wat waren die merkwaardige objecten dan wel? Niemand die het weet. Of bereid is om een deskundige analyse te geven, want geen van de ufo-experts had zin om aan deze documentaire mee te werken. Dat geeft de indruk van een mistige samenzwering, maar het kan net zo goed dat de zaak een nare smaak achterliet bij de betrokkenen.
Het is Roza dan ook niet te doen om alsnog een verklaring te vinden. Hij wil het onderwerp aankaarten en het publiek aanmoedigen om vooral een ufo-ervaring te melden. Op zich is dat best nobel, om zo een taboe te willen doorbreken. Dit betekent echter ook dat de documentaire blijft hangen in speculaties en nooit de diepgang opzoekt.
De getuigen geven ook niet heel veel prijs. Zij blijven pratende hoofden, figuren die verder zwijgen over de impact die de ervaring heeft gehad op hun leven. Misschien kozen ze daar zelf voor, uit angst voor repercussies? Of wilden ze gewoon hun hart luchten en verder niets? Maar voegt hun bijdrage dan wel iets toe aan de documentaire?
De UFO's van Soesterberg doet heel erg zijn best om ufo's bespreekbaar te maken en serieuze aandacht te geven aan een gevoelige zaak, maar blijft hangen in een soort persoonlijke therapie, bedoeld om dat ene pijnlijke en diepgewortelde trauma te erkennen. Was dit niet meer iets geweest voor de divan, achter de gesloten deuren van een praktijk?
Daarom is het, als Roza op het einde verwijst naar het ufo-meldpunt, toch nog maar de vraag of De UFO's van Soesterberg nou echt serieus aanspoort tot het gebruik daarvan. Of de gemiddelde Nederlander de buitenaardse objecten nu wel serieus zal nemen.
De UFO's van Soesterberg is te zien bij Picl.
