Stel je voor: het is 1948 en je moet vluchten uit je eigen land. Sindsdien ben je er nooit meer geweest, simpelweg omdat het nog steeds niet kan. Je verlangt hevig naar je thuisland, ook al heb je er geen goed beeld van omdat je op zo'n jonge leeftijd moest vertrekken. Dat is het verhaal van Jamal Mandawi, die op zoek gaat naar zijn jas, in een film die uitmondt in een bijzondere allegorie over het decennialange geweld tegen de Palestijnen en hun land.
De jas die Mandawi zoekt, is niet zomaar een kledingstuk. Het is een belangrijk rekwisiet in een toneelstuk waarvoor hij repeteert in vluchtelingenkamp Shatila in Beiroet waar hij woont. De zwarte jas is versierd met stukken stof in alle kleuren van de regenboog. Mandawi vertelt hoe de jas Palestina voorstelt: "Iedereen heeft zijn eigen kleur en elk stuk stof is als een vingerafdruk van buitenaf op Palestina." De jas is Mandawi daarom erg dierbaar en het verlies ervan is catastrofaal.
Zijn zoektocht brengt hem in contact met verschillende bewoners van het kamp. Iedereen heeft zijn eigen achtergrond, zoals Syrische vluchtelingen die in de bouw werken. Allemaal willen ze Mandawi graag helpen, wat een gevoel van een hechte gemeenschap geeft. Daarmee is The Jacket niet alleen een portret van Mandawi, maar ook van Shatila en de dagelijkse overlevingsstrijd van haar inwoners.
Regisseur Lars Poppe legt dit vakkundig vast in slechts eenenzeventig minuten. Die korte speelduur werkt de film echter ook tegen. Het einde komt heel abrupt en de thema's zijn onvoldoende uitgewerkt. De film springt van het ene onderwerp naar het andere, waardoor hij meer aanvoelt als een reeks losse momenten dan als een samenhangende vertelling. De boodschap blijft daardoor diffuus.
Feiten en fictie lopen door elkaar, maar de wisselingen zijn te gehaast. Daardoor voelen de fictieve scènes soms gekunsteld en mengen ze zich moeizaam met de documentairebeelden. Het resultaat is af en toe rommelig en onevenwichtig.
De prachtige momenten die de film rijk is, gaan hierdoor wat verloren. De documentaire komt pas echt tot leven in de gesprekken tussen Mandawi en zijn vrienden. Ze praten over het toneelstuk, hun visie op Palestina en hun bestaan als vluchteling. Ze mijmeren over het verleden, hun toekomst en die van hun land. In deze scènes leer je Mandawi en zijn omgeving echt kennen. De fictieve zoektocht naar de jas leidt soms wat af.
Toch is die symboliek krachtig en emotioneel. Net als Palestina blijft de jas steeds buiten bereik. Telkens als hij denkt hem gevonden te hebben, doemt een nieuw obstakel op. Zo blijft Mandawi gevangen in zijn eindeloze zoektocht.
The Jacket bestaat uit twee delen die niet naadloos in elkaar overvloeien: het documentaireluik, dat het leven in Shatila toont, en het fictieve deel, een mooie allegorie over Palestina. Beide blijven hierdoor aan de oppervlakte steken, maar toch is dit een krachtig en belangrijk werk. De verhalen van Palestijnen verdienen een podium. The Jacket doet dat op ietwat rommelige, maar impactvolle manier.
