Porfirio
Recensie

Porfirio (2011)

Hyperrealistische mix van documentaire en reallifesoap. Soms wat saai en het wordt niet altijd duidelijk wat er in het hoofd van de hoofdpersoon omgaat.

in Recensies
Leestijd: 2 min 47 sec
Regie: Alejandro Landes | Cast: Porfirio Ramírez Aldana (Porfirio), Jarlinsson Ramírez Reinoso (Linssin), Yor Jasbleidy Santos Torre (Jasbleidy), e.a. | Speelduur: 101 minuten | Jaar: 2011

Een gehandicapte man, nauwelijks anderhalve meter groot, hield zes jaar geleden de Colombiaanse gemoederen behoorlijk bezig. Gekleed in een luier kaapte de toen eenenvijftigjarige Porfirio Ramírez Aldana een vliegtuig dat op weg was naar de Colombiaanse hoofdstad Bogotá. Porfirio is door een noodlottig ongeval in een rolstoel beland, waarvoor hij de officiële autoriteiten nog altijd verantwoordelijk houdt. Omdat de staat niet van plan is om ook maar een peso neer te leggen voor alle ongemakken waarmee Porfirio door het leven moet, besloot de opstandige man zelf maar zijn gram te halen.

Dit nieuwsbericht fascineerde Alejandro Landes. Deze voormalig documentaireschieter werd geboren in Brazilië met een Colombiaanse moeder en een Ecuadoriaanse vader. De echte Porfirio zit al jaren in huisarrest en Landes zocht de invalide man op om zijn eigen leven te herbeleven. De regisseur ging zelfs bij Porfirio in de buurt wonen. Ook Porfirio’s zoon en buurvrouw mochten zichzelf naspelen. Het resultaat is een aangrijpend drama dat het midden houdt tussen documentaire en uiterst sobere reallifesoap. Porfirio is hyperrealisme dat op papier wellicht niet heel aantrekkelijk lijkt, maar je gewoon moet ondergaan.

De beeldtaal die Landes hanteert is ingehouden en dienstbaar. Hij maakt aanvankelijk veel gebruik van statische totaalshots die enkel lijken te registreren wat er gebeurt. We zien onze hoofdpersoon dan ook in zijn dagelijkse handelingen. Ongegeneerd, ruw en echt. Zijn zoon Lissin veegt zijn vaders kont af als hij zijn behoefte heeft gedaan. Porfirio’s buurvrouw komt ook regelmatig voorbij en voorziet hem in zijn seksuele behoeftes. Zonder schaamte of schroom in beeld gebracht.

Deze ‘in your face’-benadering van Landes pakt uitermate effectief uit, waarbij vooral zijn ervaring in het veld van de documentaire zijn vruchten afwerpt. De gehandicapte man is een dwingeland die met gemak zijn omgeving naar zijn hand zet, maar tevens een gevecht tegen de bierkaai levert. Porfirio is het zoveelste voorbeeld van een uitwerking van een nieuwsbericht dat tot de verbeelding spreekt en ongeloof oproept. Landes laat het onderscheid tussen wat echt is en wat niet compleet vervagen en vangt de dagelijkse routine van de man. De wetenschap waar het allemaal op uit zal draaien en dat Porfirio feitelijk in gevangenschap zijn voorgeschiedenis uit de doeken doet, maakt het tot een spannende ervaring.

De concrete gebeurtenissen in Porfirio’s beperkte leventje spreken geregeld tot de verbeelding: het mobieltje dat dienstdoet als dorpstelefoon; de advocaat die nooit thuis geeft en voor de zoveelste keer moet worden opgespoord; Porfirio die zich (in tegenstelling tot in zijn thuissituatie) gedwee met een kluitje het riet in laat sturen. In deze routinematigheden schuilt echter ook de keerzijde van het hyperrealisme. De alledaagse beslommeringen zijn soms wat triviaal en saai. Landes weet dit nog ten dele te ondervangen door zijn camerawerk wat dynamischer te maken.

Wat er daadwerkelijk in de man omgaat, laat zich gemakkelijk raden, maar blijft onuitgesproken. De link naar de dramatische afloop in het vliegtuig wordt angstvallig vermeden. Landes neemt ons dan ook niet verder mee dan naar de deur van het vliegtuig waar Porfirio zijn dramatische wanhoopsdaad tot uitvoering zal brengen. Groot vertoon is overbodig in dit intieme portret van een strijdbaar slachtoffer dat niet is gezwicht voor zelfmedelijden en het heft in eigen handen heeft genomen.