Copie Conforme
Recensie

Copie Conforme (2010)

Juliette Binoche was nog nooit beter als in deze intellectuele verhandeling over origineel en kopie die wel iets te veel op het verstand en te weinig op het hart mikt.

in Recensies
Leestijd: 3 min 4 sec
Regie: Abbas Kiarostami | Cast: Juliette Binoche (She), William Shimell (James Miller) | Speelduur: 95 minuten | Jaar: 2010

Een man en een vrouw ontmoeten elkaar in een klein Toscaans dorpje en beginnen een gesprek. Zo bedrieglijk eenvoudig is de premisse van Copie Conforme, het nieuwste project van gelauwerd Iraanse regisseur Abbas Kiarostami. Eenvoudig is de film echter allerminst. Kiarostami speelt in zijn nieuwste film een filosofisch spel op hoog niveau en alhoewel dat de film soms meer tot een intellectuele exercitie dan een echte speelfilm maakt, blijft het geheel wel bijzonder interessant.

Kiarostami maakte tot nu nog geen enkele film buiten zijn vaderland Iran, maar daar komt met Copie Conforme, dat met de prachtige Toscaanse omgeving een sprookjesachtige locatie heeft, dus verandering in. De film begint in een klein achterafzaaltje in een onbenoemd Italiaans stadje waar de schrijver James Miller een persconferentie geeft over zijn nieuwe boek dat gaat over de waarde van het origineel in de kunst. In de zaal meldt zich na een tijdje vrouw die geïnteresseerd luistert naar de lezing.

Deze vrouw, die overigens geen naam krijgt in de film, is een galeriehoudster in Toscane en raakt na afloop van de lezing in gesprek met Miller. De twee besluiten nog een keer af te spreken en besluiten na een tijdje hun gesprek voort te zetten tijdens een autorit door Toscane. Daar neemt de film een interessante wending aangezien de relatie tussen de twee veel gecompliceerder is dan in eerste instantie lijkt.

Kiarostami, die in 1997 de Gouden Palm won voor Taste of Cherry, heeft met Copie Conforme een voor zijn doen toegankelijke film gemaakt. Hoewel de film nog steeds mikt op een buitengewoon kleine doelgroep, zorgt de aanwezigheid van actrice Juliette Binoche en de prettig ontspannen zomerse sfeer er voor dat meer mensen deze film zullen zien dan de hermetische vormexperimenten waar Kiarostami bekend om staat.

Toch past ook Copie Conforme naadloos in het oeuvre van Kiarostami door de voortdurende spelletjes die hij speelt met het verwachtingspatroon van de kijker en de vervaging tussen realiteit en fictie. Op het eerste oog lijkt de film gewoon op een toevallige ontmoeting tussen twee vreemdelingen die een gesprek aanknopen, maar dan al komt Kiorastami met allerlei aanwijzingen dat er toch iets meer aan de hand ligt. In de ellenlange gesprekken die de twee protagonisten met elkaar voeren komen thema's als de waarde van het kopie in vergelijking met het origineel al langs en begin je te vermoeden dat er iets vreemds aan de hand is.

Helemaal ingewikkeld wordt het wanneer een vrouw in Toscane het koppel aanziet voor een echtpaar in plaats van twee mensen die elkaar net hebben ontmoet. De twee beginnen zich naar aanleiding van dat misverstand plotseling ook te gedragen als een echtpaar met hun eigen problemen en gedeelde herinneringen, waardoor je als kijker wordt uitgedaagd mee te puzzelen aan de vraag wat nu echt is en wat als een perfect uitgevoerde kopie moet worden beschouwd.

Dit experiment is zeker interessant, maar het probleem is dat de film in het eerste deel, voor de plottwist, wel extreem ontoegankelijk is. Twee mensen die praten over ingewikkelde thema's, zonder dat er nu heel veel noemenswaardig gebeurt. De enige reden dat de toeschouwer ook in dit eerste stadium van de film geboeid blijft is actrice Juliette Binoche, voor deze rol bekroond in Cannes. Binoche was zelden beter dan in Copie Conforme doordat al haar gebaartjes en uitermate fysieke vorm van acteren perfect samenvallen met de complexe rol die ze hier speelt. Zij zorgt ervoor dat het publiek zich ook met de film kan identificeren en zijn best wil doen mee te gaan in de gedachtespinsels van een regisseur die weinig doet het voor de kijker gemakkelijk te maken.