Het Engelse woord meerkat betekent in het Nederlands stokstaartje. The Meerkats is een documentaire over de avonturen van een familie stokstaartjes die probeert te overleven in de Kalahariwoestijn. Het is ongeveer wat je mag verwachten van een moderne documentaire over exotische dieren: mooie plaatjes, een verhaal met personages en een bekende acteur die alles aan elkaar praat. Dat laatste is in dit geval het opmerkelijkste aan de film: niemand minder dan filmlegende Paul Newman is de verteller. Het maakt de film zelf uiteindelijk niet bijzonder.
Een echte rol is het misschien niet te noemen, maar toch is het de allerlaatste keer dat Newman in een nieuwe film te horen zal zijn, aangezien de acteur 26 september vorig jaar overleed aan de gevolgen van longkanker. De acteur stal al vanaf de jaren vijftig harten met zijn blauwe ogen en werd samen met o.a. James Dean en Marlon Brando een jeugdig icoon van de methode, lang voordat o.a. Robert de Niro en Dustin Hoffman dat naar een ander niveau tilden. Maar ook na de jaren vijftig bleef hij populair - zijn samenspel met Robert Redford in de jaren zestig en zeventig heeft misschien wel tot het bekendste werk uit zijn oeuvre geleid en in de jaren tachtig won hij nog een Oscar, nadat hij al een ere-Oscar voor datzelfde oeuvre kreeg. Deze Hollywoodlegende sluit zijn lange carrière af als vertelstem in een natuurdocumentaire. Ergens heeft dat iets bizars. Het maakt de film er wel nét iets interessanter op. Behalve natuurlijk als je de Nederlandstalige versie ziet, ingesproken door Jac. Goderie.
De film wordt gepromoot met de leus van de makers van Earth, maar geen van de crewleden werkte aan beide films mee. Deze valse marketing betekent niet dat er geen enkele overeenkomst tussen de films bestaat. Net als Earth is The Meerkats met geavanceerde apparatuur gemaakt en ziet er dientengevolge heel degelijk uit. De beelden van de Kalahari zijn over het algemeen heel mooi en doordat de film vooral uit close-ups bestaat, komen de details van zand, gras, stenen en bomen goed naar voren.
Dat de film zoveel close-ups kent, komt uiteraard door het onderwerp. De makers volgden een jaar lang een familie stokstaartjes, met als hoofdpersoon Kolo, die in één jaar van zwak jong verandert in beschermer van de volgende generatie. Na zijn geboorte blijkt hij een eigenzinnig stokstaartje te zijn, wat hem al snel in gevaar brengt. Terwijl zijn ouders op zoek naar voedsel gaan, moet zijn oudere broer hem beschermen tegen allerlei natuurlijke vijanden, waaronder arenden, slangen en leeuwen. Een scène waarin een slang op Kolo en zijn broertjes en zusjes jaagt is nog best spannend. Andere duidelijk enerverend bedoelde sequenties (waarom zou Newman zich anders zo opwinden?) zijn minder effectief.
Liefhebbers van mooie natuurbeelden en informatieve documentaires komen zeker aan hun trekken bij The Meerkats. Ondanks het verhaal is de film bovenal een documentaire over de leefwijze van de stokstaartjes. De manier waarop de beelden in een narratief zijn gegoten doet wel wat geforceerd aan. Mensen met een aversie van manipulatie kunnen de film misschien beter links laten liggen. Als natuurdocumentaire is de film niet bepaald vernieuwend of grensverleggend, maar als je hiervan houdt dan zal je niet teleurgesteld worden.
