Recensie

Cloverfield (2008)

Het kan dus toch nog, een originele rampenfilm.

in Recensies
Leestijd: 3 min 25 sec
Regie: Matt Reeves | Cast: Lizzy Caplan (Marlena Diamond), Jessica Lucas (Lily Ford), TJ Miller (Hud Platt), Michael Stahl-David (Rob Hawkins) | Speelduur: 85 minuten | Jaar: 2008

De teaser, die voor de allereerste keer werd vertoond voorafgaande aan Transformers, liet het bioscooppubliek én de critici al vol verwachting en onder de indruk achter. Een ogenschijnlijk gezellig feestje, een plotselinge aardschok, ontploffingen en het hoofd van het vrijheidsbeeld dat door de straat rolt. Beeld op zwart. De allereerste film sinds 11 september die het aandurft om metropool New York slachtoffer te maken van een aanval is volledig op video gedraaid en zuigt de kijker, nog meer dan de teaser, als een razende een bizarre wereld in.

Rob gaat voor een jaartje of wat naar Japan en zijn vrienden hebben een afscheidsfeestje voor hem georganiseerd. Broer Jason, schoonzus Lily en geheime liefde Beth spreken stuk voor stuk een afscheidsgroet voor hem in op video. Als Rob tijdens het feestje door zijn beste vriend Hud wordt gefilmd is er opeens een aardbeving, het licht gaat uit. De vrienden gaan het dakterras op. Nog een schok, ontploffingen, explosies. Niemand weet wat er aan de hand is, maar dat het ernstig is, dat staat vast. Een terroristische aanval? Godzilla? Een vreemde aardbeving? Wij, als toeschouwers, weten net zo veel als de verwarde en vluchtende jongeren. De beelden die we op het witte doek zien zijn namelijk dezelfde beelden als die uit Huds videocamera komen.

De eerste paar minuten van Cloverfield hoop je stiekem dat die schokkende beelden overgaan in het veel rustigere filmwerk dat we gewend zijn. Het eist nogal wat van de ogen en speelt bij sommigen zelfs op het evenwichtsorgaan. Dit is allemaal over als de aanval op New York eenmaal begonnen is en je voor 100% in het verhaal zit. De vlucht door New York, op zoek naar Beth die eerder naar huis is vertrokken en nu ergens vast schijnt te zitten, volgen we bijna letterlijk op de schouders van de personages. Over die personages gesproken; de vrij onbekende namen die gecast zijn dragen, naast de videobeelden, voor een groot deel mee aan de geloofwaardigheid van de film. Grote namen in een dergelijke rol (Will Smith in Independance Day, Matthew Broderick in Godzilla) zouden waarschijnlijk een stuk minder medeleven teweegbrengen.

Nog een groot verschil met andere rampenfilms is het feit dat we in Cloverfield amper iets te weten komen over 'het iets’ wat het op de stad gemunt heeft. Geen scènes met druk overleggende militairen waar de hoofdrolspelers niets van weten, geen smoezende gemeenteambtenaren, geen achtergrondinfo van de oorzaak. Jammer, zeg je? Nee, juist niet! Het biedt ons de mogelijkheid om zelf een verhaal eromheen te verzinnen, de fantasie de vrije loop te laten en net als de personages in totale verwarring te raken over het hoe en wat van de hele kwestie. Je blijft met een hele berg vragen zitten, en dat is wel zo verfrissend in een Hollywood dat de neiging heeft om elk klein mysterie tot op het bot uit te leggen. Een steengoede postproductie (ook qua geluid, door de soundafdeling van George Lucas' bedrijf Lucasfilm) en een strakke spanningsboog doen de rest. Met 85 minuten is de film behoorlijk aan de korte kant, zeker voor een rampenfilm, maar het is precies genoeg om een stevige indruk achter te laten.

In Amerika is veel kritiek op de film, omdat het not done zou zijn om New York na 2001 op een dergelijke manier (virtueel) toe te takelen. In Europa ligt dit een stuk minder gevoelig, maar het is te hopen dat de Amerikanen na het zien van Cloverfield in kunnen zien dat deze productie, naast een ontzettend originele aanpak, geenszins een positieve blik geeft op terrorisme, integendeel. Andere zogenaamde minpunten (zou een 'gewone' jongen nou echt tijdens de ondergang van de aardbol blijven filmen, wat er ook gebeurt?) is eigenlijk gewoon zeuren. Als je geen evenwichtsstoornis hebt moet je Cloverfield gewoon gaan zien. Al was het maar omdat het een wonderlijke prestatie is om een prestigieus project als dit zolang geheim te houden en het dan nog tot een fatsoenlijk einde te brengen ook. Het kan dus toch nog, een originele rampenfilm.