Rendition
Recensie

Rendition (2007)

Een Egyptenaar in Amerika wordt ontvoerd en gemarteld door de CIA omdat hij telefoontjes van een terrorist ontvangen zou hebben.

in Recensies
Leestijd: 2 min 52 sec
Regie: Gavin Hood | Cast: Reese Witherspoon (Isabella El-Ibrahimi), Jake Gyllenhaal (Douglas Freeman), Peter Sarsgaard (Alan Smith), Meryl Streep (Corrine Whitman), Alan Arkin (Senator Hawkins) e.a. | Speelduur: 120 minuten | Jaar: 2007

’Extraordinary rendition’, ofwel ‘buitengewone uitlevering’, is een procedure waarbij de CIA iemand die verdacht wordt van terroristische praktijken, hoe summier dan ook, zonder proces mag oppakken en afvoeren naar een gevangenis buiten de Verenigde Staten. Daar kan de verdachte dan jarenlang vastgehouden en gemarteld worden zonder in staat van beschuldiging gesteld te worden. Op die manier wordt de Amerikaanse wetgeving omzeild en mensenrechten zonder scrupules geschonden. Informatie is het enige wat telt en sinds 11 september 2001 nemen de Amerikaanse geheime en veiligheidsdiensten geen enkel risico meer; alles is geoorloofd. Geen enkele vorm van bewijs is nodig, familie zijn van de verkeerde persoon kan al genoeg zijn.

Rendition is een film waarmee scriptschrijver Kelley Sane en regisseur Gavin Hood (Tsotsi) deze praktijken aan de kaak stellen. Dat doen ze op overvloedige wijze met aan de basis de verdwijning van een Egyptenaar die door de CIA ten onrechte wordt ‘uitgeleverd’. Verder is er aandacht voor zijn Amerikaanse vrouw en een hele rits andere personages: de rechterhand van een senator die haar naar haar man helpt zoeken, een CIA-analist met wroeging, een CIA-afdelingshoofd zonder wroeging, het hoofd van de geheime Egyptische gevangenis waar de martelingen plaatsvinden, diens dochter en haar fundamentalistische vriendje.

Zo worden alle facetten van de zaak belicht, aangestipt en afgehandeld. Voor meer dan aanstippen is echter geen tijd. De hoeveelheid perspectieven en standpunten voorkomt dat één of enkele echt worden uitgediept. De Hollywood thrillerconventies waarin alle verhaallijnen zijn gegoten helpen daarbij niet. De vele personages blijven bijna allemaal eendimensionaal en worden zelden meer dan het probleem dat ze vertegenwoordigen. Meer dan een oppervlakkige thriller met flinke pretenties wordt Rendition daardoor nooit. En zo enorm spannend is de film nu ook weer niet.

De acteurs doen hun best maar slagen er niet echt in om de onderwerpen en stereotypes die ze representeren van een werkelijke persoonlijkheid te voorzien. Reese Witherspoons Isabella wil alleen maar haar man terug, maar ondanks Witherspoons overtuigende emoties is ze verder niets. Peter Sarsgaard en Jake Gyllenhaal moeten de dilemma’s aan Amerikaanse zijde vormgeven, respectievelijk in de vorm van de assistent van een senator die Isabella probeert te helpen en een onervaren CIA-analist die geconfronteerd met het clandestiene geweld dat hij mogelijk maakt. Beiden hebben echter net te weinig om goed mee te kunnen werken. Gyllenhaal is een van de weinigen die zélf nog wat spanning weet te creëren.

De meeste diepgang is nog te vinden bij Fatima Fatwal, de opstandige dochter van het gevangenishoofd, en haar vriend die bij een fundamentalistische Islamitische organisatie zit. Hun subplot staat echter nogal los van het geheel, voegt daardoor niet zo heel veel toe en belemmert regelmatig de vaart en de spanning. Achteraf blijkt het een totale sof te zijn.

De poging van de makers om alle stemmen rondom terrorisme en antiterrorisme een spreekbuis te geven en daar weer een enerverende thriller van te maken is goedbedoeld. Daarbij zijn echter bijna alle nuances uit het oog verloren, is diepgang ver te zoeken en missen de personages een identiteit. En zonder personages om je mee te slepen geen spanning of werkelijk conflict. De plot en situatie zelf zorgen nog wel voor enige spanning omdat het nu eenmaal moeilijk is om geen emotionele reactie te hebben op zulke extreme wandaden, maar dat maakt nog geen solide film.