The Sense of an Ending
Recensie

The Sense of an Ending (2017)

Verfilming van Julian Barnes' bestseller is een levensecht drama over herinneringen, familiegeheimen en verbroken liefdesrelaties.

in Recensies
Leestijd: 3 min 32 sec
Regie: Ritesh Batra | Cast: Jim Broadbent (Tony Webster), Charlotte Rampling (Veronica Ford), Emily Mortimer (Sarah Ford), Matthew Goode (Mr. Hunt), Michelle Dockery (Susie Webster), Joe Alwyn (Adrian Finn), e.a. | Speelduur: 108 minuten | Jaar: 2017

Met The Sense of an Ending toont acteur Jim Broadbent weer een nieuwe kant binnen zijn wijde acteerspectrum. De filmografie van de Engelsman puilt uit van de bijrollen, maar een waardige hoofdrol kreeg hij nog niet toebedeeld. Hij speelt nu eens niet een excentriek of wereldvreemd personage (zoals professor Horace Slughorn in de Harry Potter-films), maar een alledaags mens van vlees en bloed. Broadbent laat zien dat hij genoeg in zijn mars heeft om een film te kunnen dragen.

Tony Webster is de naam van dit personage. Een man die de pensioengerechtigde leeftijd heeft bereikt, maar nog altijd met lichte tegenzin fotoapparatuur verkoopt vanuit een kleine winkel in Londen. Hoewel hij gescheiden is, onderhoudt hij dagelijks een vriendschappelijk contact met zijn ex-vrouw. Privé is er vooral gezonde spanning, want zijn dochter is hoogzwanger en kan op elk moment bevallen. Nieuwe problemen komen ook al snel op zijn pad. Wanneer de postbode op een ochtend op de stoep staat met een aangetekende brief, blijkt dat Sarah Ford is overleden, de moeder van Tony's jeugdvriendinnetje Veronica Ford. Sarah heeft een dagboek aan Tony nagelaten, dat vroeger toebehoorde aan zijn beste vriend en studiegenoot van de universiteit.

Deze jongeman heette Adrian Finn en was geobsedeerd door klassieke literatuur waarin ideeën over zelfmoord werden beschreven. De meeste studenten vonden Adrian een tikkeltje vreemd, maar Veronica viel al gauw in katzwijm voor de nieuwkomer. Ze besloot de relatie met Tony te beëindigen, zodat ze een romance met zijn beste vriend kon beginnen. Tony, verward door woede en onbegrip, besloot dat hij haar op een venijnige manier zou terugpakken: hij schreef een haatbrief aan Veronica, waarin hij haar een bijzonder ongelukkige toekomst toewenste. Woorden die nu, op zijn oude dag, als een boemerang in zijn leven terugkeren, en het verleden in een heel nieuw perspectief plaatsen.

The Sense of an Ending is gebaseerd op de bestseller van Julian Barnes, een literair boek dat critici prezen vanwege het sterk uitgewerkte concept van (valse) herinneringen. Want zijn herinneringen wel zo betrouwbaar als we denken? En in hoeverre raken herinneringen in de loop van een mensenleven vervormd? Geen gemakkelijke opgave om van zo'n complex onderwerp een coherent verhaal te smeden. Misschien is het daarom extra verrassend dat de structuur van het boek helemaal overboord is gekieperd. De filmmakers scheiden heden en verleden niet in twee aparte segmenten zoals schrijver Julian Barnes deed, maar kiezen ervoor om het verhaal op strategische punten te doorsnijden met flashbacks.

Die aanpak werkt. Personages kunnen in het heden iets beweren, wat in het verleden nooit is gebeurd of wat door anderen totaal anders is beleefd. Dat verschil tussen waarneming en waarheid voorziet de film constant van een spanning, zij het op subtiele wijze. Hoofdzakelijk is het drama opgehangen aan één schokkende onthulling, maar in de aanloop naar deze bewuste scène (die overdag plaatsvindt in een buurtkroeg) gebeurt niet bijster veel. Antwoorden of hints die het tragische verleden van de familie Ford moeten verhelderen, blijven lange tijd achterwege. Dat heeft zowel een positieve als een negatieve kant. The Sense of an Ending voltrekt zich met name in de eerste helft in slakkentempo, waarmee de filmmakers sterk een beroep doen op het geduld van de kijker. Maar het gebrek aan snelheid draagt tevens bij aan het creëren van situaties die levensecht aanvoelen. In het echte leven zijn antwoorden op belangrijke vragen natuurlijk ook niet à la minuut voor handen.

De realistische insteek wordt verder versterkt door het ingetogen spel van de cast. De twee uitschieters in het gezelschap zijn de acteerveteranen Jim Broadbent en Charlotte Rampling. Broadbent (wederom met wijd opengesperde ogen, alsof hij constant verbaasd is) vindt voor zijn personage een fijne balans tussen naïviteit en vastberadenheid. Rampling heeft op haar beurt nauwelijks dialoog nodig om de indruk te wekken dat haar personage een moeizame levensgeschiedenis achter de rug heeft. Melancholische gevoelens overheersen op het moment dat ze in haar eentje staat te wachten, ergens op een brug boven rivier de Thames. Een weemoedig beeld, dat zeker thuishoort in een verhaal over familiegeheimen en verbroken liefdesrelaties.