Mjólk
Recensie

Mjólk (2019)

De IJslandse Inga heeft na haar mans dood niets meer te verliezen. Ze bindt de strijd aan met de machtige melkcoöperatie.

in Recensies
Leestijd: 2 min 46 sec
Regie: Grímur Hákonarson | Cast: Arndís Hrönn Egilsdóttir (Inga), Sigurður Sigurjónsson (Eyjólfur), Hinrik Ólafsson (Reynir), e.a.| Speelduur: 92 minuten | Jaar: 2019

Het lijkt een gevecht tegen de bierkaai, maar we weten allemaal dat David ook de strijd tegen Goliath won. Er zijn talloze voorbeelden van films waarbij de ogenschijnlijk zwakkere het wint van een almachtige tegenstander, of het nu Erin Brokovich tegen een energiemaatschappij is of een klokkenluider en journalistenteam tegen de almachtige tabaksindustrie. Wie niet sterk is moet slim zijn en dat is precies de strategie van de IJslandse weduwe Inga.

De melkboerin gaat een zware tijd tegemoet als haar echtgenoot Reynir door een noodlottig auto-ongeval om het leven komt. De omstandigheden waaronder dat gebeurde doen het ergste vrezen. Het blijkt dat de almachtige zuivelcoöperatie Inga's man onder druk zette om boeren in de omgeving die hun boekje te buiten gingen erbij te lappen. De coöperatie is dan ook onverbiddelijk als duidelijk wordt dat hun boeren zaken doen met andere partijen. Het hele IJslandse boerenleven gaat gebukt onder het juk van de vereniging die er zo voor kan zorgen dat je bedrijf kopje onder gaat.

Het lichtvoetige IJslandse drama Mjólk, dat in andere landen ook bekend is onder The County behandelt het welhaast klassieke thema van een ongelijke strijd die met veel creativiteit en lef moet worden beslecht. Het rauwe IJslandse landschap en de al even stugge bewoners werpen een ontnuchterende blik op de zaak. In de scènes waarin Inga nog gehuwd en tamelijk gelukkig door het leven gaat is al duidelijk dat hun complete werkende en privéleven wordt gedomineerd door een machtige club die hen de wet voorschrijft. Filmmaker Grímur Hákonarson is thuis in de plattelandse stugge materie, getuige zijn eerdere werken Rams, over twee broers die naast elkaar wonen maar al veertig jaar niet met elkaar hebben gesproken.

Het verloop van Mjólk laat zich gemakkelijk voorspellen. Het juk van corruptie waaronder het echtpaar gebukt gaat is pijnlijk duidelijk wanneer Inga en haar man elke avond uitgeblust het bed induiken, geplaagd door beslommeringen en zorgen. Alle boeren in de omgeving zitten onder de plak van de coöperatie en kunnen Inga en haar rebelse acties maar moeilijk waarderen. Juist doordat de anarchie bij de vrouw is ontstoken door persoonlijk leed en niet zozeer door zakelijke motieven heeft ze niets meer te verliezen en alleen maar te winnen. Ze weet op slimme manier de media te bespelen en sociale media in te schakelen om zo haar collega melkboeren te laten inzien dat er andere manieren zijn om hun melk aan de man te brengen.

Hákonarson toont ons ook een onvervalst staaltje girlpower. Hoogtepunt is het moment waarop Inga besluit op de vergaderende mannen en vrouwen van de coöperatie op hardhandige wijze een lesje te leren. Het zorgt voor een gratuite maar filmische scène die overeind blijft omdat het de onverschrokken en onconventionele aard van de boerin toont. Het personage doet denken aan de vrouwelijke hoofdpersoon in een ander recent IJslands drama, Woman at War die vecht tegen milieuvervuiling.

Vooral hoofdrolspeelster Arndís Hrönn Egilsdóttir maakt indruk als een onverschrokken vrouw die de gevestigde orde op haar grondvesten laat schudden. De weg ernaartoe verdient niet de originaliteitsprijs, maar is door de haast luchtige toon uitermate amusant.