Agnès Varda was een Frans visionair filmmaakster en Varda by Agnès zal haar laatste productie zijn. Het kan ook niet anders, Varda is eerder dit jaar overleden. Bekend geworden met een stijl die balanceerde op de grens tussen speelfilm en documentaire, is dit sluitstuk toch duidelijk de laatste van die twee. Het is niet verwonderlijk dat iemand die altijd heeft geloofd dat cinema een spel is tussen filmmaker en publiek, haar carrière en haar leven afsluit met een hoofdrol voor dat wat in al haar andere films minstens een bijrol had: zijzelf, de cineaste, en haar motivatie.
Het is lastig de carrière van Agnès Varda samen te vatten. Ze was iemand die zocht naar de balans tussen de kunst en de realiteit, of het nu met film was, met fotografie of met kunstinstallaties. Bovenal liet ze zich daarbij niet beïnvloeden door conventies of kunststromingen, sterker nog, ze ging er vaak vol overgave tegenin. Of het nou ongevraagd mensen bij de bakker filmen is of een camerashot de andere kant op laten gaan dan intuïtief, als het een beetje schuurde was Agnès Varda op haar best.
We zien een inmiddels hoogbejaarde Agnès Varda in verschillende zalen een presentatie geven over deze Agnès Varda en haar vele verschijningsvormen door de jaren heen. Of de zaal nu gevuld is met filmacademiestudenten of doordeweeks theaterpubliek, ze is zelfs zittend in een stoel immer kwiek en enthousiast. Aan de hand van beelden en gebeurtenissen vertelt ze nog altijd vol vuur en passie over waarom ze haar tekenende, en op dat moment vaak spraakmakende, onorthodoxe keuzes maakte. Keuzes die niet alleen haarzelf roem bezorgden als uniek cineaste, maar haar ook een inspiratie maakten voor generaties Franse filmmakers.
Juist die tegenwoordigheid van geest is wat het verhaal van Varda nog zo de moeite maakt. Ze weet zich door de vertelling heen moeiteloos en eindeloos de kleinste details voor de geest te halen. Tegelijkertijd weet ze ook waarom ze deze film nog maakt. Wanneer in een zaal vol filmstudenten slechts een paar handen omhooggaan van mensen die haar bekendste film hebben gezien, valt haar dat mee. Cléo de 5 à 7 is immers een film uit 1962, wie kan van een stel tieners een halve eeuw later nog verwachten dat ze dit gezien hebben? Mocht dezelfde vraag een week na haar presentatie nogmaals gesteld worden, dan zal haar enthousiasme een veelvoud aan opgestoken handen hebben opgeleverd.
Voor mensen die niet bekend zijn met haar werk zal Varda by Agnès dan ook een laagdrempelige introductie tot haar oeuvre zijn, een hartelijke uitnodiging het internet af te struinen naar deze antieke films. Maar ook liefhebbers die haar werk in de afgelopen decennia al tegen zijn gekomen zullen evenzeer geboeid raken van haar perspectief op het maken van films en op het leven dat zij geleid heeft. Het is dan ook een passend sluitstuk op zowel haar glansrijke carrière als haar kleurrijke leven, die ze beide tot op het laatst heeft geleefd met een rebelse knipoog.
