'Nice Ladies': mooi portret van lenige en volhardende vijftigplussers in oorlogstijd
Recensie

'Nice Ladies': mooi portret van lenige en volhardende vijftigplussers in oorlogstijd (2024)

Cheerleaders in Oekraïne laten zich niet klein krijgen door leeftijd of oorlog.

in Recensies
Leestijd: 3 min 36 sec
Update:
Regie: Mariia Ponomarova | Cast: Svetla (zichzelf), Nice Ladies (zichzelf) e.a. | Speelduur: 92 minuten | Jaar: 2024

Nice ladies is een inspirerend en aangrijpend portret van een groep cheerleaders die bestaat uit fitte vijftigplussers. De vrouwen zijn behoorlijk goed en steken zichzelf - geheel tegen de maatschappelijke conventies in - in strakke gympakken met pompoms en rode lippenstift. Ze doen mee aan nationale competities, vallen met gemak in de split en hebben een Instagramaccount.

De documentaire laat zien dat regisseur Mariia Ponomarova, geboren in 1991 te Kyiv, geïnteresseerd is geraakt door hun prestaties en een berichtje naar hun Instagram stuurde om in contact met ze te komen.

De vraag die ze in eerste instantie wilde onderzoeken is van feministische aard: waarom verdwijnen vrouwen vanaf een bepaalde leeftijd van de sociale radar? Zoals de dames zelf ook aangeven, moet je moed hebben om op die leeftijd nog zo in de spotlights te staan. De buitenwereld ziet de teamleden immers vooral als een stelletje oma's.

Mariia stapt het gedreven zusterschap binnen en ontdekt dat de Nice Ladies uit een hechte en gezellige groep vrouwen bestaat, die gedisciplineerd trainen en graag met elkaar bijkletsen. Ze proosten op het leven en hebben een vanzelfsprekend samenzijn ontwikkeld. Als je de kennismaking met het team achter de rug hebt en de ontspannen en bemoedigende sfeer van de groep hebt geproefd, verklaart de Russische dictator in februari 2022 de oorlog en staat alles op zijn kop.

De zelfrelativerende vrouwen, van wie sommigen al ruim in de zeventig zijn, moeten ter plekke overschakelen naar een overlevingsmodus en blijken een behoorlijke veerkracht te bezitten. De Russische invasie rukt het team uit elkaar en we volgen hun bevlogen coach Sveta, die met haar man, dochters en kleinzoon halsoverkop naar Nederland vlucht. Hier krijgen ze tijdelijke opvang in Amsterdam. Ze blijft trouw communiceren met het team, doet haar stretchoefeningen en zorgt voor haar kleinzoon.

De oorlog is vanaf dat moment vergroeid met het dagelijks leven van de vrouwen. Het neemt veel verschillende vormen aan, ook vormen waar je misschien niet meteen aan denkt bij een oorlog. Zo wil een van de teamleden absoluut geen schuilkelder in. Die zijn haar te beklemmend. Ze gaat 's nachts met haar mooiste kleding op bed liggen met een bel op haar nachtkastje (voor het geval ze bedolven wordt onder het puin van de bombardementen). Een ander teamlid vraagt vrolijk: "Wat vinden jullie van onze verbouwing?" nadat de ramen van haar appartement eruit zijn geblazen. Anderen vertellen dat hun katten holletjes maken van de dekens tegen de stervende kou, maar dat ze de eerste dagen vergingen van de bezorgdheid of ze de katten nog wel te eten konden geven.

Hoewel Sveta en haar familie aanvankelijk zo snel mogelijk weer terug willen naar Oekraïne, wordt al snel duidelijk dat geduld een schone zaak is. De dochter van Sveta vertelt dat een collega haar voorlopig heeft afgeraden om terug te gaan, omdat de straten volledig zijn uitgestorven. Het team is gescheiden in leden die naar de veiligheid zijn gevlucht en leden die thuis zijn gebleven. De Nice Ladies blijven trainen ondanks de raketaanvallen en blijven contact met elkaar houden ondanks de afstand. Ze blijven optimistisch ondanks het platbombarderen van hun stad Kharkiv.

Sveta raakt op van de zenuwen als er geen verbinding is en reflecteert grommend dat de Russische klootzakken hun leven hebben verwoest. Bij een weerzien in Letland geven haar teamleden haar ervan langs en zeggen dat ze niet weet waar ze het over heeft als ze hen een rustige dag wenst - maar Sveta houdt vol dat ze elkaar op een dag weer met een gerust hart goedemorgen zullen wensen.

Mariia Ponomarova, zelf afkomstig uit Oekraïne maar ruim voor de oorlog neergestreken in Amsterdam, heeft de insteek van haar documentaire aangepast en zich door de nieuwe situatie laten meevoeren. Zo is Nice Ladies, die qua toon liefdevol, laagdrempelig en luchtig begint, uiteindelijk gemaakt voor vrouwen die zich verzetten. Er ontstaat een intens en mooi portret van vriendinnen die zichzelf in een zeer ellendige, zenuwslopende en nagenoeg onmogelijke situatie staande weten te houden.

Nice Ladies is een goed gestroomlijnde documentaire vol medemenselijkheid die de constante spanning van een leven in oorlogstijd inzichtelijk maakt. Zoals we weten is de oorlog tegen Oekraïne nog steeds bezig. Op de dag dat Nice Ladies verschijnt, zitten we op dag achthonderdeenenveertig van de Russische invasie.