Krampus
Recensie

Krampus (2015)

Kerstmonsterfilm met mooie praktische effecten van Weta. Enigszins uit balans voor ervaren kijkers maar onverwacht gruwelijk voor jong publiek.

in Recensies
Leestijd: 3 min 39 sec
Regie: Michael Dougherty | Cast: Adam Scott (Tom), Toni Collette (Sarah), David Koechner (Howard), Allison Tolman (Linda), Conchata Ferrell (Aunt Dorothy), Emjay Anthony (Max), Krista Stadler (Omi) | Speelduur: 98 minuten | Jaar: 2015

Bijkomend van de vermoeiende Pietendiscussies en al opwarmend voor het consumptiefeest dat Kerstmis heet, is het misschien eens tijd om een van de mythes in te duiken waar het allemaal mee begon. Althans, als het aan de Oostenrijkers ligt, want zij beweren dat Krampus degene is waar zowel de Kerstman als Sinterklaas hun oorsprong vinden. Waar de bolle Noordpoolbewoner en de goedheiligman vrolijke elfjes en Pieten hebben en een frisse baard bijhouden, is Krampus een duister wezen dat niet komt om te belonen, maar om te straffen. Een beest met grote hoorns, hoeven en gemaskerde wezens om zich heen die je komen halen. Niet om je naar Spanje te verschepen, maar om je een enkele reis richting de onderwereld cadeau te doen.

De Weihnachthorrorfilm heeft een duidelijk thema van saamhorigheid – of gebrek daaraan – en begint dan ook met vele voorbeelden van mensen die de kerstgedachte geheel verloren zijn. Van agressieve shoppers tot ondankbare kinderen en asociale familieleden. Gepaard met deze ongezellige praktijken gaat een totaal ongeloof in de mythe van Sint-Nicolaas, de Kerstman of elke andere entiteit die tijdens de feestdagen rondzwerft. De enige twee personen die nog een beetje geloven, zijn een Duits sprekende oma en een knulletje met warrig haar, die vecht met eenieder die hem eraan herinnert dat het allemaal onzin is. De personages om hem heen zijn bijzonder moeilijk om empathie voor op te wekken gezien hun haatdragende acties; ze vragen overduidelijk om een corrigerende tik.

Sommige bioscoopgangers hebben kritiek op het feit dat die personages er zo om vragen, toch is het ergens juist de kracht van de film. Het hele idee van een kerstmonster dat wordt losgelaten zodra de mensheid gecorrumpeerd is en de gezelligheid en saamhorigheid compleet zijn vergeten, geeft Krampus een mythische draagkracht. Zeker omdat het geen verzonnen excuus voor een horrorfilm is maar een bestaand en honderden jaren oud verhaal uit het alpengebied. Zodra dat knullige jochie gaat twijfelen aan zijn kerstgevoel, gaat de film los en komt Krampus' imponerende gedaante om de hoek kijken.

Met name de visuele en speciale effecten zijn vanaf dat punt best puik te noemen. Er is optimaal gebruik gemaakt van praktische sets en kostuums. Enkel de onmogelijke shots worden uitbesteed aan vlijtige computers. Zelfs een scheurende schoorsteen, grootse en slepende gedaantes door de sneeuw en een mensverslindend monstercadeau zijn zoveel mogelijk zonder digitale opsmuk in beeld gebracht door het altijd hardwerkende Weta Workshop. Die enkele keren dat de computer wel wordt opgestart, is het tevens nog best overtuigend; de productiewaarden zijn behoorlijk sterk voor zo’n budgettair gelimiteerde film.

Regisseur Michael Dougherty maakte eerder al een kleine culthit Trick ‘r Treat, een humoristische horrorfilm rondom Halloweenfenomeen. Hij pakt Krampus met een soortgelijke mix van horror en humor in, al werkt het niet overal even goed. Terwijl de film ijzersterke fundamenten heeft met het mythische monster en af en toe best gruwelijk durft te zijn, raakt er een flinke lading potentie verloren door de leeftijdsclassificatie van 'twaalf jaar en ouder'. Het lijkt eigenlijk alsof de producenten de beste bedoelingen hadden om een werkelijk akelige horrorervaring neer te zetten, maar halverwege het proces besloten toch maar Gremlins na te apen.

Sommige beelden zijn zo huiveringwekkend dat zelfs de volwassen kijkers met herinneringen aan It eventjes zullen rillen. Deze onverwacht enge scènes zullen zeker een leger kinderzieltjes traumatiseren, maar worden dan weer afgewisseld met een vadsig knaapje dat met een komisch slapstickgeluid tegen een schoorsteen botst. Ook een moederfiguur dat haar beschermende instincten activeert en hard terugvecht, houdt haar gescheld op onnatuurlijke wijze in. Een mix van horror en humor is natuurlijk prima mogelijk en het sfeertje doet af en toe denken aan duistere kinderfilms als Jumanji of Gremlins, maar het merendeel komt over als de verdeelde intenties van de filmmakers.
Toch moet gezegd worden dat de film trouw blijft aan de folklore, gevuld is met ouderwets goede praktische effecten en het aandurft om soms net te ver te gaan voor de jongere horrorkijkers. Het is heel goed mogelijk dat deze film een kweekvijver wordt voor een hoop toekomstige horrorjunks. Er is dus genoeg goeds te vinden in deze verademende en wrede kerstfilm, maar als horrorkomedie is ie te onevenwichtig om zich te kunnen meten met de klassiekers.