Dans la Maison
Recensie

Dans la Maison (2012)

Wat is echt? Regisseur Ozon weet continu zijn kijker op geraffineerde wijze op het verkeerde been te zetten.

in Recensies
Leestijd: 2 min 49 sec
Regie: François Ozon | Cast: Fabrice Luchini (Germain), Ernst Umhauer (Claude Garcia), Kristin Scott Thomas (Jeanne Germain), Emanuelle Seigner (Esther Artole), e.a. | Speelduur: 105 minuten | Jaar: 2012

In 2003 maakte François Ozon de thriller Swimming Pool, over een Britse schrijfster die het Franse buitenhuis van haar uitgever leent om inspiratie voor haar nieuwe verhaal op te doen. De locatie blijkt een uitstekende voedingsbodem voor haar boek, al helemaal wanneer een jonge vrouw (de dochter van de uitgever) ook plotseling het huis intrekt. Het leven van de nieuwe huisgenoot biedt prachtig materiaal voor een verhaal. Steeds onduidelijker wordt vervolgens de scheidslijn tussen fictie en realiteit. Een fascinerend schouwspel.

Hoewel Ozons nieuwste film gebaseerd is op een Spaans toneelstuk, vertoont hij opvallend veel gelijkenissen met de succesvolle psychologische thriller van negen jaar geleden. Ook hier zijn de twee hoofdpersonen een schrijver die zich graag door zijn omgeving laat inspireren en een buitenstaander die helpt om intrige aan het verhaal toe te voegen. De schrijver is in dit geval een jongen van zestien en de buitenstaander zijn leraar. En net als in Swimming Pool beginnen fantasie en werkelijkheid meer door elkaar te lopen naarmate de twee langer met elkaar omgaan. In het intrigerende Dans la Maison gaat het minder om de onderhuidse spanning, maar is het met name de creatieve kunstenaarsgeest die centraal staat.

We volgen een docent Frans die gebukt gaat onder inspiratieloze rotzooi. Zelf ambieerde Germain ooit het schrijversvak, maar slaagde daar net niet in, en moet sindsdien toezien hoe pupillen essays schrijven over pizza eten en hoe zijn vrouw een lachwekkend pretentieuze vertoning maakt van haar kunstexpositie. Echte kwaliteit verschijnt dan opeens voor zijn ogen als hij een werkstuk van een van zijn leerlingen nakijkt. De onopvallende Claude schrijft bijzonder levendige, haast obsessieve teksten over het gezinsleven van een schoolvriend, en met name diens knappe moeder. Germain ziet talent en geeft Claude schrijftips en bijlessen. Maar hoe meer hij hem leert over het interessanter en pakkender maken van zijn verhaal en personages, hoe curieuzer de zaak wordt. Beschikt Claude over een vitale verbeeldingskracht of is hij een perverse voyeur?

Ozon speelt in Dans la Maison opnieuw een prikkelend spel met zijn kijkers. Zijn twee hoofdpersonen hebben een duidelijk sterke liefde voor schrijven, maar ten koste van wat gaat dat? Is het gezin waar Claude zijn stukjes op baseert slachtoffer van een gluurder die zich in hun huis opdringt, of verdwalen leraar en leerling samen steeds dieper in een fictiewereld? Ozon laat het antwoord zo lang mogelijk in het midden. De jonge Ernst Umhauer, die als Claude zowel een onschuldige als een geslepen indruk weet te maken, is de perfecte vertolker van deze ambiguïteit.

Misschien is het antwoord op de vraag of we naar waan of werkelijkheid kijken hier niet eens het belangrijkst. Dans la Maison is vooral een charmant werk over de liefde voor verhalen vertellen. Over de schoonheid die een creatieve geest kan bieden én over de keerzijde daarvan. Met dat in het achterhoofd kun je je ook afvragen in hoeverre we hier eigenlijk zelf naar fictie kijken. Wie deze vertelling over voyeurisme en verhalen scheppen niet letterlijk neemt, ziet ook een film over film, en over de filmmaker als auteur. Wat dat betreft zal Ozon zijn nieuwste creatie ook best eens autobiografisch bedoeld kunnen hebben. Op zijn minst gedeeltelijk. Met Dans la Maison levert hij wederom vakwerk waar je nog lang over kunt nadenken.