Regie: Dave McKean | Cast: Stephanie Leonidas (Helena), Jason Berry (Valentine), Gina McKee (Joanne) e.a. | Speelduur: 101 minuten.

De fantastische film is van alle tijden. Dat bewijst wel Edison’s Frankenstein, een tot voor kort verloren gewaande film uit 1910 waarmee het tweeëntwintigste Amsterdam Fantastic Film Festival woensdagavond officieel opende. Dit twaalf minuten durende pareltje, geproduceerd door dezelfde Edison die de gloeilamp en de fonograaf uitvond, valt op door zijn ingenieuze camerastandpunten en special effects. En hoe krakkemikkig het er nu ook uit mag zien, de film weet zelfs honderd jaar na dato nog steeds te boeien. Hoe anders is het met de hoofdfilm van de openingsavond: MirrorMask, het geesteskind van illustrator Dave McKean en schrijver Neil Gaiman. Dit fraai staaltje eyecandy is een en al special effect, maar weet de kijker slechts bij vlagen te raken.

MirrorMask vertelt het verhaal van het dromerige meisje Helena, dat samen met haar vader en moeder in een circus werkt. Wanneer haar moeder plotseling ernstig ziek wordt, vlucht Helena weg in haar fantasiewereld, een surrealistisch sprookjesrijk vol vreemde wezens waar de wetten der logica niet lijken te gelden. Daar raakt ze al snel verwikkeld in een zoektocht naar een geheimzinnig masker – de Mirror Mask.

MirrorMask is visuele spierballerij van de bovenste plank. McKean vermengt live-action en animatie moeiteloos tot een droomachtig geheel waarin zijn duistere huisstijl duidelijk te herkennen is. Alles is mogelijk. Er zijn geen grenzen aan de fantasie. Maar het is juist dit gegeven dat de film uiteindelijk opbreekt. Gebeurtenissen lijken willekeurig. Het ene bizarre schepsel is nog niet verdwenen, of het volgende dient zich al weer aan. Het geeft de film, in al zijn originaliteit, een voortkabbelend karakter. En wat doet Helena? Zij reageert tamelijk lauw op alle gebeurtenissen. Natuurlijk, het is haar droom en in dromen kan alles. Maar voor een toeschouwer is een droom misschien minder interessant dan voor degene die de droom daadwerkelijk beleeft. Het is verdomd lastig identificeren op deze manier.

De mooie plaatjes ten spijt, weet MirrorMask de kijker uiteindelijk niet te raken. De film mist een behoorlijke spanningsboog, de motivaties van de personages blijven onopgehelderd en de duistere symboliek blijft ontoegankelijk. Voer voor psychoanalytici misschien, maar voor de gemiddelde bioscoopbezoeker is het allemaal iets te abstract en afstandelijk. Geïnteresseerd in het werk van McKean? Blader dan eens door zijn waanzinnige graphic novels.