Julieta
Recensie

Julieta (2016)

De twintigste film van Pedro Almodóvar is opvallend ingetogen en staat met beide voeten op de grond. Een nieuwe richting voor de Spanjaard.

in Recensies
Leestijd: 3 min 33 sec
Regie: Pedro Almodóvar | Cast: Emma Suárez (oude Julieta), Adriana Ugarte (jonge Julieta), Daniel Grao (Xoan), Michelle Jenner (Beatriz), Rossy de Palma (Marian), Darío Grandinetti (Lorenzo), e.a. Speelduur: 99 minuten | Jaar: 2016

In het werk van Pedro Almodóvar draait het voornamelijk om de vrouw. De vrouwen die in zijn films voorbijkomen zijn kwetsbaar in hun kracht en krachtig in hun kwetsbaarheid. Deze ambiguïteit wordt verder doorgevoerd in hun interacties met andere vrouwen. De dames van Almodóvar kunnen het doorgaans prima in hun eentje rooien, zoeken elkaar op voor emotionele steun, maar ook voor het aangaan van het conflict. Het overgrote deel van het oeuvre van de Spaanse cineast schurkt dikwijls aan tegen het soapgenre, maar blijft door het fijnzinnige schrijfwerk en de doorleefde vertolkingen doorgaans veilig weg van die grens. Net zoals een Portugese fado nooit een ordinair sentimentele smartlap wordt.

Bij Almodóvar worden de lijdende voorwerpen vaak geconfronteerd met een ingrijpende gebeurtenis, zoals een overlijden of ongeval, waardoor het leven een onverwachte en drastische wending neemt. Zo ook bij Julieta, een weduwe die op het punt staat om met haar nieuwe vriend Lorenzo naar Portugal te verkassen. De verhuisdozen zijn al ingepakt en de vijftigster hoeft bij wijze van spreken alleen nog maar deur achter zich dicht te trekken. Ze maakt nog even een ommetje en komt een jeugdvriendin van haar dochter Antía tegen. Julieta moet van haar vernemen dat haar dochter in Zwitserland woont en drie kinderen heeft. Ze heeft namelijk al twaalf jaar contact meer gehad met Antía en omdat oude, maar nooit geheelde wonden zijn opengereten besluit ze af te zien van haar verhuizing. Julieta neemt haar intrek in haar oude appartementencomplex, omdat dit het laatste adres is dat Antía van haar had.

Wat volgt is een lange flashback, waarmee Almodóvars twintigste wapenfeit in feite een grote raamvertelling is. Hierin zien we hoe de aanstaande moeder een immens schuldgevoel opbouwt als een man in de trein waarin ze zit zelfmoord pleegt. En zoals wel vaker in het leven wordt deze traumatische gebeurtenis gecombineerd met iets moois. Julieta ontmoet in diezelfde trein namelijk ook de vader van Antía.

De filmmaker baseerde zich voor iJulieta op een drietal korte verhalen van de Canadese schrijfster Anne Munro. De voornaamste thema’s in deze samengebalde verhalen zijn toevallige ontmoetingen die leiden tot zowel groot leed als grote vreugde en het in het reine komen met jezelf en je vele fouten. Almodóvar houdt opvallend lang een zeer positieve toon aan en sluit hierbij aan op de roze wolk waarop Julieta zich lange tijd bevindt. De man met wie ze een romance begint heeft afscheid van zijn eigen vrouw moeten nemen nadat ze na een jarenlange coma is gestorven. Het is een elegante manier om het clichébeeld te verbeelden dat voor elke deur die sluit er altijd wel weer een opengaat.

De titelrol wordt gedeeld door twee actrices die perfect op elkaar aansluiten. Ze maken duidelijk dat verleden en heden elkaar voortdurend beïnvloeden. Julieta besluit nu eens niet om het verleden achter zich te laten, maar is op zoek naar duidelijkheid en genoegdoening. Die antwoorden hopen we met haar te vinden. Ze is hierbij afhankelijk van de medewerking van anderen. Almodóvar is voor zijn twintigste speelfilm opvallend ingetogen en niet meer zo uitbundig als in zijn vroegere werk. De emoties die hij voorbij laat komen zijn niet groots maar juist opvallend complex in al hun eenvoud. Iedereen kan zich wel wat voorstellen bij het leed dat Julieta met zich meedraagt, maar hoe het precies zo gekomen is en vooral waarom ze zo blijft rondlopen met haar schuldgevoelens laat zich veel lastiger duiden. De vraag wat er precies met Antía is gebeurd blijft hierbij wat te veel boven de materie zweven. Het leidt dan ook af van hetgeen Julieta doormaakt, omdat er een natuurlijk zucht naar uitleg bij komt kijken.

Julieta mist de meeslependheid van eerder werk als Hable Con Ella, Todo Sobre Mi Madre en Volver die je zo bij je strot greep. Maar de Spaanse filmmaker is een ouder en wijzer man geworden en de (zelf)reflectie die hij zijn hoofdpersoon laat doormaken is misschien even wennen, maar vormt tevens een nieuwe dimensie en richting als regisseur en scenarist.