American Pastoral
Recensie

American Pastoral (2016)

Het regiedebuut van Ewan McGregor omhelst de verfilming van het boek van Philip Roth. Sterke hoofdrollen in een wat gekunstelde verpakking.

in Recensies
Leestijd: 3 min 30 sec
Regie: Ewan McGregor | Cast: Ewan McGregor (Seymour Levov), Jennifer Connelly (Dawn Levov), Dakota Fanning (Merry Levov), Peter Riegert (Lou Levov), Rupert Evans (Jerry Levov), Uzo Aduba (Vicky), David Strathairn (Nathan Zuckerman), e.a. | Speelduur: 108 minuten | Jaar: 2016

In 1997 schreef de vermaarde Amerikaanse schrijver Philip Roth zichzelf naar een Pulitzer Prize met de in de jaren zestig gesitueerde roman American Pastoral. De sixties onder president Lyndon B. Johnson, die de twijfelachtige eer had om de vermoorde John F. Kennedy op te volgen en de corrupte Richard Nixon voor te gaan, waren een turbulente periode in de Verenigde Staten van Amerika. De ongelijkheid die een groot deel van de Amerikaanse bevolking trof, uitte zich in rassenrellen die het hele land ontregelden. Tegelijkertijd woedde ver weg de Vietnamoorlog, waar Amerika een dubieuze rol in speelde. In Roths roman, die zich afspeelt in een klein stadje vlakbij Newark in New Jersey, ballen al deze twijfels, onrust en onmacht zich samen in het lijf van de zestienjarige Merry Levov. Anders dan haar voornaam doet vermoeden, voelt de puber zich allesbehalve gelukkig en wil ze opstaan tegen het onrecht en de ongelijkheid in haar land. Maar ze gaat verder dan de gebruikelijke rebellie tegen haar ouders. Merry wordt politiek actief in het verderop gelegen New York en rukt zich los van haar beschermde omgeving.

Vader Seymour was een topatleet in zijn highschooljaren die er niet onder te krijgen was en bekend stond onder de bijnaam 'The Swede'. Hij is van Joodse komaf en heeft de handschoenenfabriek van zijn vader overgenomen. Moeder Dawn is voormalig Miss Jersey, is zorgzaam, maar moet ook vechten tegen de vooroordelen die aan het etiket schoonheidskoningin kleven. Maar ze heeft ook een grote overtuigingskracht wat blijkt als ze aanstaande schoonvader weet te overtuigen dat Seymour niet per se een Joodse vrouw hoeft te trouwen. Dochter Merry is zeer gewenst maar ook een einzelgänger die weinig vrienden heeft op school en stottert. De gezinspsycholoog heeft allerlei verklaringen voor het stottergedrag van het meisje en haar oedipuscomplex. Als Merry op een avond beelden op de televisie ziet van een Indische man die zichzelf in brand steekt knapt er wat in het meisje. Ze wordt politiek bewust, wat zich na een sprong in de tijd nog sterker manifesteert als ze zestien jaar oud is. Haar moeder is de grote boosdoener geworden en ook Seymour krijgt maar lastig vat op zijn dochter. Dan verdwijnt Merry na een serie rellen van het toneel en alle contact tussen ouders en dochter wordt verbroken.

American Pastoral bedient zich van een overbodige raamvertellingstructuur, waarin één van Roths vaste personages, Nathan Zuckerman, die vaak optreedt als verteller en alter ego van de schrijver, een reünie van de middelbare school bezoekt. Zuckerman heeft zich altijd afgevraagd wat er van The Swede geworden is en moet van diens broer horen dat hij pas overleden is. Vervolgens wordt in een grote flashback de levensgeschiedenis van de Levovs uit de doeken gedaan. De enige functie van deze gekunstelde benadering die te bedenken valt, is dat het de legendestatus van Seymour nog wat meer opkrikt. Hetzelfde zien we terug in de haast mythische benadering die Merry krijgt zodra ze uit het zicht van haar liefhebbende ouders verdwenen is. In zijn debuut als filmregisseur houdt hoofdrolspeler Ewan McGregor zich keurig aan de wetten voor het maken van een eerste film. Met een ijzersterke roman en de bewerking van tv-schrijver John Romano als solide basis kan er heel weinig misgaan. McGregor weet dit nog eens extra te versterken door een cast die uit grote namen bestaat zoals Jennifer Connelly, Dakota Fanning (die zich sterk ontwikkelt als volwassen actrice), David Strathairn en natuurlijk McGregor zelf. Maar McGregors regiekunsten zijn erg veilig en netjes. Hij richt zich sterk op zijn medespelers en permitteert zich geen experimentele fratsen.

Voor dit laatste was wel degelijk ruimte en McGregor had de kans kunnen grijpen zodra Merry weer opduikt in het leven van Seymour. Deze laatste ontwikkeling is overigens nauwelijks verrassend, omdat er overduidelijk wordt toegewerkt naar een ontmoeting. Dit zorgt voor het sterkste emotionele moment in McGregors boekverfilming. Er valt een boel af te dingen op dit overmatig keurige regiedebuut, maar het diepgaande doorleefde spel van het acteursensemble strijkt de nodige plooien glad.