Recensie

Disobedience (2017)

Dit romantische drama bewijst maar weer eens hoe ver je kunt komen door twee actrices op de toppen van hun kunnen te laten acteren.

in Recensies
Leestijd: 3 min 30 sec
Regie: Sebastián Lelio | Cast: Rachel Weisz (Ronit Krushka), Rachel McAdams (Esti Kuperman), Alessandro Nivola (Dovid Kuperman), Nicholas Woodeson (Rabbi Goldfarb), Liza Sadovy (Rebbetzin Goldfarb) e.a.| Speelduur: 114 minuten | Jaar: 2017

Een jaar of vijf geleden leek het erop dat Rachel Weisz haar status als serieus drama-actrice even had gepauzeerd door rollen aan te nemen in blockbusters als Oz the Great and Powerful en The Bourne Legacy, die respectievelijk de opzet en de doorstart van filmreeksen moesten worden. Helaas voor de Britse actrice liep het anders: de Bourne-reeks ging uiteindelijk gewoon weer verder met Matt Damon en een Oz-vervolg werd wel aangekondigd maar kwam nooit van de grond. De stevige cheques die haar waarschijnlijk werden voorgehouden mits ze zou komen opdraven in potentiële vervolgfilms, heeft ze aldus moeten missen, maar gelukkig is daarvoor in de plaats een indrukwekkende reeks sterke vertolkingen in kwaliteitsfilms gekomen.

Een groot geluk voor de kijker, want Weisz is een te goed actrice om te verspillen aan simpel blockbusterwerk en veel beter op haar plek in films als Youth, The Lobster, Denial en My Cousin Rachel. Haar hoofdrol in Disobedience sluit daar netjes op aan en kan gerust worden beschouwd als een poging een tweede Oscar binnen te hengelen. Het valt te bezien of dat gaat lukken, al was het maar omdat Weisz in dit door haarzelf geproduceerde drama behoorlijk dicht bij zichzelf blijft: een in New York woonachtige vrouw, afkomstig uit een Joods gezin in Londen. Waarin haar personage wel afwijkt, is in haar seksuele voorkeur. Dat de door haar vertolkte Ronit ooit volledig heeft gebroken met haar strikt gelovige familie en sociale omgeving, is vanwege een lesbische relatie met iemand uit hetzelfde wereldje. Toen deze verhouding aan het licht kwam, is ze Londen ontvlucht en nooit teruggekeerd.

Dat ze dit bij aanvang van de film toch doet, is vanwege de dood van haar vader, die fungeerde als rabbijn van de lokale joods-orthodoxe gemeenschap. Maar wie hoopt dat het verstrijken van de jaren de gemoederen enigszins heeft bedaard, komt bedrogen uit. Zo blijkt haar vader haar te hebben onterfd, wordt ze door menigeen respectloos behandeld en blijkt tot overmaat van ramp dat Esti, de vrouw met wie ze ooit een gepassioneerde affaire beleefde, inmiddels is getrouwd met de man die Ronit voorheen als hun beste vriend beschouwde. En laat die man dan ook nog eens de benoemde opvolger van haar overleden vader zijn. Er is voor Ronit aldus weinig om voor te blijven, totdat blijkt dat oude liefde toch echt niet roest.

Disobedience lijkt in zijn openingsscènes aan te sturen op een traditionele raamvertelling, waarin de hedendaagse verwikkelingen worden afgewisseld met scènes waarmee Ronits verleden wordt ingevuld. Gelukkig blijft de film volledig in het heden en wordt de situatie tussen Ronit en Esti perfect geduid middels hun omgang. Die oogt aanvankelijk nog zeer afstandelijk, maar wanneer de twee alleen zijn, komt er bij de twee volwassen vrouwen al snel een jeugdige passie opborrelen. Dat resulteert in een behoorlijk intieme scène in een hotelkamer, waarbij niet bijster veel naakt te zien is, maar het er toch heel wat minder kuis aan toegaat dan in vergelijkbare films. De scène is echter allesbehalve gratuit, simpelweg omdat er op uiterst gedegen wijze naartoe is gewerkt door het sublieme acteren van Weisz en tegenspeelster Rachel McAdams.

Hoewel Disobedience niet bijster veel nieuw terrein verkent met betrekking tot niet-traditionele relaties, wordt er sterk ingezet op de onmogelijkheid hiervan in geïsoleerde gemeenschappen. Er is geen tolerantie voor homoseksualiteit in de omgeving waarin Ronit en Esti zijn opgegroeid, dus wanneer die zich openbaart zijn er slechts twee opties: conformeren of vluchten. Natuurlijk koos de sterk in haar schoenen staande Ronit voor dat laatste, maar van de muizige Esti is het volkomen begrijpelijk dat ze uit angst haar ware aard heeft onderdrukt met een schijnhuwelijk. Interessant is dat de verstikkende conservatieve opvattingen niet lijken te zijn ingegeven door het geloof (vrijwel niemand beroept zich daarop). Er lijkt vooral sprake te zijn van een diepgewortelde angst om maar niet uit de pas te lopen. Een wereldje dat zo gebrand is op het behoud van de status quo kan op termijn enkel leegloop verwachten en is aldus gebaat bij een gezonde dosis ongehoorzaamheid.