Er klonk her en der lichte teleurstelling toen bekend werd dat de zesde Mission: Impossible geregisseerd zou worden door Christopher McQuarrie, die ook het voorgaande deel voor zijn rekening had genomen. Niet omdat dit een ondermaatse film was (in tegendeel, Rogue Nation wordt alom beschouwd als een van de betere delen), maar vooral omdat de filmreeks charme zou ontlenen uit het gegeven dat ieder deel door een andere regisseur wordt gemaakt. Daar is zeker iets voor te zeggen, maar we hoeven deze constante wisseling van de wacht niet noodzakelijkerwijs te beschouwen als een teken van kwaliteit. Het kan ook een symptoom van de constante zoektocht naar verbetering zijn. Een zoektocht die langzaam maar zeker zijn vruchten afwerpt.
Want laten we wel zijn, de eerste delen zijn lang niet zo geslaagd als de latere. Het inmiddels tweeëntwintigjarige origineel heeft de tand des tijds niet bijster goed doorstaan (zelfs de befaamde inbraakscène niet) en deel twee is na een saaie eerste helft hooguit genietbaar als guilty pleasure. Hoewel het logisch leek na de verbetering die het derde deel bracht de halfgeslaagde trilogie af te ronden, kwam er toch een vierde deel en dat bleek zowaar een flinke sprong voorwaarts. Het vijfde deel pakte daar netjes op door, wat de indruk wekte dat men eindelijk doorhad hoe deze films gemaakt moeten worden. Wie daar nog altijd niet van overtuigd is, mag zich vergapen aan Mission: Impossible - Fallout, dat als zesde deel zowaar het hoogtepunt in de reeks blijkt. Hoe vaak maak je dat mee?
De angst voor stagnering door opnieuw Christopher McQuarrie op te trommelen, had mogelijk iets te maken met zijn imago als yes-man voor Tom Cruise. Die scepsis is niet geheel ongefundeerd. Cruise werkt de laatste jaren namelijk niet meer met auteurscineasten (zoals in het verleden Martin Scorsese, Oliver Stone, Paul Thomas Anderson, Stanley Kubrick en Michael Mann), maar beperkt zich tot enkele capabele regisseurs die qua machtsstatus niet aan de filmster kunnen tippen (Doug Liman, Joseph Kisinski, Edward Zwick). McQuarrie, die een handvol Cruise-films schreef, produceerde of regisseerde, behoort overduidelijk tot dat selecte gezelschap. Door zijn huidige werkwijze krijgt Cruise weinig tegengas, maar zijn methode heeft een onvermoede positieve keerzijde: de regisseurs hoeven zich geen zorgen te maken over studiobemoeienis. Als oppermachtige producent houdt Cruise ze namelijk de hand boven het hoofd. Dat betaalt zich dubbel en dwars uit in deze heerlijk compromisloze actiefilm.
Verwacht dus geen Chinese popsterren om Aziatische afzetmarkten te bekoren, geen opzetjes voor toekomstige delen, geen schaamteloze productplacement en vooral geen CGI ter vervanging van wat ook gewoon op een ouderwetse manier kan worden bereikt. Dat klinkt mogelijk als loze lof, maar in het huidige blockbusterlandschap zijn maar weinig films te vinden waarvan dit kan worden gezegd. Fallout mag gerust worden beschouwd als lichtend voorbeeld voor grote publieksfilms door spektakel van de bovenste plank te bieden zonder mee te gaan in huidige trends. Die aanpak kan makkelijk voor lief worden genomen, maar zet de film tegenover een typische 2018-blockbuster als Skyscraper en de kwaliteitsverschillen zijn haast overweldigend.
Want uiteraard is het moeilijker, gevaarlijker en duurder om op locatie een krankzinnige stunt uit te voeren, maar dat is nu eenmaal waar kwaliteit ontstaat. Daarbij helpt het uiteraard dat Tom Cruise er met de jaren niet bepaald terughoudender of voorzichtiger op is geworden. Maar voor een geslaagde actiefilm is het niet genoeg simpelweg de studio te verlaten; de grootste kunst is de spectaculaire taferelen zodanig in beeld te brengen dat de kijker er volledig in op kan gaan. En daarin excelleert Fallout. Nooit is er een shot waarin het overzicht verloren gaat en geen enkele keer wordt er te snel weggeknipt. Dat laatste kan zelfs zeer letterlijk worden opgevat bij een parachutesprong boven Parijs, waarbij Tom Cruise vanaf de sprong uit een vliegtuig tot zijn harde landing consequent in beeld wordt gehouden. Daartussen zit overigens een stukje actie om je adem bij in te houden.
Daarmee is de film gelukkig nog lang niet over zijn hoogtepunt heen. Eenmaal in Parijs krijgen we niet alleen een sterk gechoreografeerde gevechtsscène voorgeschoteld, maar ook een uitgebreide auto- en motorachtervolging die niet onderdoet voor het betere scheurwerk uit Bullitt, The French Connection en Ronin. McQuarrie bedient zich op liefdevolle wijze van een klassieke stijl, vrij van metatekstuele knipogen om te benadrukken hoe absurd het allemaal wel niet is. Zelfs het vaste segment waarin Tom Cruise uitgebreid mag etaleren hoe hard hij nog altijd kan rennen, is geen kolderiek gebeuren, maar een oprecht spannende scène die eindigt met een van de mooiste shots van de film. Dit alles wordt voorzien van flink opzwepende muziek met veel Zimmeriaanse percussie die weliswaar bombastisch is, maar nooit de actie overschreeuwt.
Als actiefilm zal Fallout dit jaar waarschijnlijk niet overtroffen worden, maar gelukkig heeft McQuarrie meer te bieden dan alleen spektakel. Zo bevat het middenstuk een aantal sterk uitgevoerde scènes met het gebruikelijke theater en dubbelspel. De ervaren kijker zal hierbij de ontmaskeringen (zowel letterlijke als figuurlijke) kunnen zien aankomen, maar het acteerwerk is er niet minder om. Rogue Nation-toevoegingen Alec Baldwin, Rebecca Furguson en Sean Harris keren terug en krijgen zowaar allemaal een volwaardige rol in het verhaal toebedeeld, die voor hun personages uiterst organisch aanvoelt. Fallout haakt sowieso behoorlijk in op zijn voorganger, dus voor eenieder bij wie het vijfde deel niet al te vers meer in het geheugen ligt, is een herkijkbeurt aan te raden.
Mission: Impossible - Fallout is niet de revolutionaire vernieuwer (daarvoor zijn de vaste elementen inmiddels net iets te vertrouwd) of het deel dat alle voorgaande overbodig maakt, maar wel de film die laat zien dat in deze reeks een nog hoger niveau te behalen was. Want hoewel er inhoudelijk niet bijster diep gegraven wordt, zorgt de imponerende wijze van film maken ervoor dat dat wel degelijk zo voelt en de tijd voorbijvliegt. Het is een blockbuster van de hoogste klasse, die zoals The Dark Knight en Mad Max: Fury Road zelfs voor degenen die niet bijster veel op hebben met de filmreeks als verplicht kijkvoer mag worden beschouwd.
