Manta Ray
Recensie

Manta Ray (2018)

Beeldschoon poëtisch Thais drama over een zwijgzame vluchteling die ten koste van alles een nieuw bestaan probeert op te bouwen.

in Recensies
Leestijd: 2 min 23 sec
Regie: Phuttipong Aroonpheng | Cast: Wanlop Rungkamjad (de visser), Aphisit Hama (Thongchai), Rasmee Wayrana (Saijai), e.a.| Speelduur: 105 minuten | Jaar: 2018

De Thaise filmmaker Phuttipong Aroonpheng had het plan om een tweeluik te maken over de migrantenproblematiek in Thailand. In 2015 verscheen zijn korte film Ferris Wheel die handelde over de onderdrukte Rohingya-bevolking die buurland Myanmar massaal ontvluchtte, opgejaagd door regeringstroepen. Het tweede deel werkte Aroonpheng uit tot zijn speelfilmdebuut en speelt zich niet af bij de grens, maar juist aan de kust.

Een naamloze visser vindt in de mangroves het haast levenloze lichaam van een onbekende man. Hij besluit het slachtoffer mee te nemen naar zijn woning en hem op te lappen. Er ontstaat een bijzondere vriendschap. De vreemdeling zegt geen woord en de visser besluit hem Thongchai te noemen naar een beroemde Thaise zanger. Tegenover hem vertelt de visser zijn levensverhaal. Zijn vrouw blijkt hem te hebben verlaten voor een andere, veel rijkere man. Als de visser vermist raakt op zee ziet Thongchai een nieuwe kans om diens leven over te nemen.

Manta Ray is een poëtisch debuut, waarbij de stilte net zo belangrijk is als de dialoog, of eigenlijk vooral de monoloog. Aroonpheng tovert beeldschone plaatjes op het witte doek waarbij een belangrijke rol is weggelegd voor veelkleurig neonlicht. Het komt naar voren bij een zoektocht in de bossen, in een discotheek waar Thongchai en de visser zwijgzaam dansen en in het water als de visser erin staart. Dit wisselt af met prachtige beelden van het Thaise kustgebied.

Met deze stiltes ontstaat veel ruimte tot overdenking. De beelden van de Thaise natuur doen denken aan het vroege werk van Aroonphengs Koreaanse collega Kim Ki-Duk. Over de achtergrond van Thongchai komen we weinig te weten. Zelfs de link met de Rohingya's kun je eigenlijk alleen leggen als je de culturele achtergronden en lokale problematiek goed kent. Wel duidelijk is dat het een gebied betreft waar veel Rohingya's verdrinken in hun poging Myanmar te ontvluchten. De verhulde actuele context doet echter weinig af aan de impact die Manta Ray achterlaat. Want in de kern is het een driehoeksdrama over de zoektocht naar zingeving en een betere toekomst.

Als de ex van de visser terugkeert ontstaat een nieuwe en spannende dynamiek met Thongchai. Aroonpheng laat in het midden of de vreemdeling zich geraffineerd een nieuw leven probeert te verschaffen of dat hij zich laat meevoeren door de gebeurtenissen die hem overkomen. Onmiskenbaar daarentegen is het verlangen van alle personages op een beter leven en de gedachte dat het gras elders groener is.

Er zijn verschillende manieren waarop verlangens zich kunnen uiten. Je kunt er enkel bij wegdromen, maar je kunt ook in de actiemodus schieten om je dromen te verwezenlijken. Hoe de situaties van de drie personages in Manta Ray daadwerkelijk zijn, mag de toeschouwer zelf bepalen. De film werd met enthousiasme en een prijzenregen onthaald bij het filmfestival van Venetië.