Doom
Recensie

Doom (2005)

Biedt bijna niets van de zaken die de game zo populair maken.

in Recensies
Leestijd: 5 min 11 sec
Regie: Andrzej Bartkowiak | Cast: The Rock (Sarge), Karl Urban (John 'Reaper' Grimm), Rosamund Pike (Samantha Grimm), Dexter Fletcher (Pinky) e.a | Speelduur: 105 min.

Doom is niet de eerste, en zeker niet de laatste, verfilming van een populaire game. Naast bekende en minder bekende boeken zijn computerspelletjes steeds vaker een bron van inspiratie voor scriptschrijvers (en de hoop op een kaskraker voor studiobazen). Wat de ervaring met deze verfilmde games ons tot nu toe vooral heeft geleerd is dat het, veel meer dan bij verfilmde boeken, van wezenlijk belang is of je enigszins bekend bent met het origineel. En juist die vraag blijkt funest voor Doom.

In het jaar 2046 ontstaat er een crisis in een onderzoeksstation op Mars waar vreemde wezens en zeldzaam DNA worden onderzocht. Het centrum wordt onder quarantaine gebracht en in de laatste berichten die de aarde nog bereiken klinken afgrijselijke kreten en monsterlijk gebrul. Een speciale eenheid van de US Marines moet orde op zaken gaan stellen.

Voor de mensen die de game nooit gespeeld hebben is Doom niet meer dan de zoveelste SF-horror-actiefilm, waarin een groep stoere Marines, tot de tanden bewapend, in een claustrofobische setting, de mensheid moet redden van een horde aliens, mutanten of hellegebroed. Dat kennen de meeste mensen inmiddels wel, na Alien, Starship Troopers en Resident Evil. Voor die mensen is het dus interessant om te weten of de film iets extra's te bieden heeft, of in ieder geval genoeg van hetzelfde. En in dat opzicht heeft 'Doom' als game natuurlijk al weinig om het lijf: er is amper sprake van karakters, laat staan van karakterontwikkeling, het verhaal is flinterdun, en de tekst bestaat voor het grootste gedeelte uit zinloze one-liners.

De film voegt daar in ieder geval niet erg veel aan toe. De cast bestaat uit een onderling inwisselbare groep space-marines die in de eerste minuten worden geïntroduceerd en vervolgens één voor één het loodje leggen, en het verhaal draait feitelijk om drie figuren. Dwayne Johnson is beter bekend onder zijn artiestennaam 'The Rock', en zo acteert hij ook. Hij speelt Sarge, een bikkelharde militair met een onwrikbaar vertrouwen in zijn training, zijn mannen en zijn wapen. Karl Urban komt nog het dichtst in de buurt van echt acteerwerk. Dat hij dat aankan liet hij al zien in zijn vertolking van Eomer in The Lord of the Rings. In de rol van John Grimm speelt hij nu een soldaat die, getraumatiseerd door eerdere ervaringen, niet zit te juichen om deze missie naar Mars. Daar komt nog bij dat hij te maken krijgt met zijn zus Samantha, gespeeld door Rosamund Pike, één van de wetenschappers op het research-lab. Haar functie in de film is drieledig: in de eerste plaats zorgt ze voor de noodzakelijke portie eye-candy (en loopt ze als enige in een lab-jas tussen de zwaar bepantserde marines), daarnaast zorgt haar aanwezigheid voor een aantal broer-zus-confrontaties die op zich wel weer eens een welkome afwisseling zijn op de gebruikelijke 'love-interest', en haar derde bijdrage is het uiten van quasi-wetenschappelijk gebrabbel waarmee de gaten tussen de actiescènes worden gevuld. Op deze manier creëert zij het excuus dat de plot nodig heeft om een hoop monsters rond te laten lopen, die vervolgens door de soldaten kunnen worden afgeknald. In eerste instantie mag ze uiteraard niets verklappen, maar dan blijkt dat er sprake is van een uit de hand gelopen experiment met genetische manipulatie. Nee, enige originaliteit zal de makers van Doom nooit verweten kunnen worden.

Maar dat zijn natuurlijk allemaal zaken waar de echte fan absoluut geen boodschap aan heeft. De game is niet meer dan hersenloos knallen op monsters die je van alle kanten bespringen en beschieten, en dat willen we in de film dan ook zien! Helaas voldoet Doom ook in dit opzicht niet aan de verwachtingen. Waarom zijn de oorspronkelijke demonische monsters nu ineens vervangen door moordlustige mutanten? Die hadden we in Resident Evil toch al? Gelukkig lijken ze wel op de gedrochten uit de game, dus daarin zit nog enig genoegen voor de fans.
Wat de game echter zo bijzonder maakt is de aanhoudende stroom vijanden die op uiterst bloederige wijze aan stukken worden geschoten met steeds krachtigere, spectaculaire wapens. Dit alles gebeurt bovendien in de befaamde 'First Person'-mode, waarbij je als het ware met eigen ogen de verrichtingen van de schutter volgt. De film biedt van dit alles veel en veel te weinig. Het duurt een eeuwigheid voordat de eerste echte monsters aanvallen, en dat doen ze dan meestal ook nog in hun eentje. Toegegeven: áls ze dan neergeschoten worden, gaat dit ook gepaard met de nodige 'gore'. Jammer genoeg gebeurt dat schieten dan weer voornamelijk met redelijk conventionele wapens. Sarge haalt uiteindelijk dan wel de BFG (de 'Bio Force Gun', maar voor de kenners toch de 'Big Fucking Gun') tevoorschijn, waarmee hij twee keer bijzonder indrukwekkende gaten in monsters en muren schiet, maar daar blijft het dan ook bij.

En alsof dat nog niet voldoende teleurstellend was, komt ook de 'First Person'-mode er bijzonder karig vanaf. Slechts een minuutje of vijf, en dan nog zo'n beetje tegen het einde van de film, kijken we mee door de ogen van John Grimm. Dan krijgen we ook een indicatie van hoe Doom had kunnen, of eigenlijk had moéten zijn. Schuifelend door nauwe gangen, zonder mogelijkheid om voorbij de volgende hoek te kunnen kijken, baant Grimm zich een weg door een horde monsters die, net als in de game, even bereidwillig opduiken als dat ze zich door Grimm laten afknallen. Hij schiet koppen er af, blaast monsters op door op explosieve vaten te schieten, en zelfs de kettingzaag wordt gehanteerd. In deze vijf minuten wordt duidelijk waarom 'Doom' als spel de trendsetter is geworden van de 'First Person shooters'; het is een absolute blunder dat daar in de film niet veel meer mee gedaan is.

Uiteindelijk is Doom niets meer en niets minder dan een computerspelletje waar een actiefilm van gemaakt is. Liefhebbers van menselijke interacties, van karakterontwikkelingen en plotwendingen moeten deze film niet eens willen zien. Hij is gemaakt voor liefhebbers van het genre, en dan speciaal voor de horde fans van het populaire spelletje. En juist voor hen biedt Doom vrijwel niets van de zaken die het spel zo populair hebben gemaakt.