Het opvoeren van Hamlet in Grand Theft Auto Online. Een gestoord idee, en toch voltooiden twee werkloze acteurs dit helse werkje gedurende de lockdown in het Verenigd Koninkrijk. Nu brengen ze een documentaire uit over het tergende proces, dat zich volledig voltrekt in de virtuele Rockstar-game. Maar wat is het nou precies waar je naar zit te kijken? Grand Theft Hamlet presenteert zichzelf als een overtuigd experiment over wat kunst en solidariteit is ten tijde van quarantaine, maar overstijgt maar zelden het niveau van een zelfingenomen livestream.
Is Grand Theft Hamlet een tijdscapsule van de covid-lockdown? Inderdaad, de documentaire start in juni 2021 gedurende de derde lockdown in het Verenigd Koninkrijk. Acteur Sam Crane, bekend van zijn rol als Harry Potter op de planken in Harry Potter and the Cursed Child, en collega Mark Oosterveen simuleren hun echte leven in een online videospel: ze gokken, maken een tripje naar het strand en schieten voorbijgangers overhoop. De normale gang van zaken ging tenminste wel door in Grand Theft Auto.
In een leeg amfitheater komt het duo op het idee om voor de eerste keer ooit een opvoering van Hamlet te realiseren binnen GTA. Ze verspreiden een oproep naar al hun medespelers om naar de Vinewood Bowl te komen en deelgenoot te worden van dit unieke moment in de wereldgeschiedenis. Deze oproep mondt natuurlijk uit in een schietpartij en maakt een vroegtijdig einde aan het stuk. Wat volgt is een lange zoektocht naar acteurs, locaties en motivatie om deze uit de hand gelopen grap uit te spelen.
Tussen alle ongein en geweldsuitbarstingen door tonen sommige spelers meer van zichzelf en delen hun sores uit het echte leven. Overleden familieleden, verloren banen en uitzichtloze eenzaamheid komen allemaal langs. Voor de betrokkenen maakt het de game tot een fopmasker om op te zetten en eventjes de harde realiteit te vergeten. Helaas voelen veel van deze dialogen erg houterig aan. Net als verschillende passages uit het stuk van Shakespeare lijken ze in de film geforceerd om enige diepgang te geven aan de verder monotone gameregistratie.
Moeten we Grand Theft Hamlet zien als vormexperiment? Een grootse poging om het medium van de game te omarmen als een theaterruimte? Daar hebben de makers volstrekt geen interesse in. Het Hamlet-stuk in GTA wordt als revolutionair geïntroduceerd, maar ontkent een lange traditie van machinima-series waarin gamers al video's in elkaar zetten binnen een computerspel. Het is eerder teleurstellend hoe onbekwaam de makers zijn in het benaderen van een videogame als mogelijk kunstobject. Geen wonder dat er zo lang is gedaan over het monteren sinds de finale opvoering in 2022: er is ronduit weinig interessants om te laten zien.
Kan het dan een unieke herziening zijn van Hamlet? Verschillende scènes benadrukken de paralellen tussen de wereld van Hamlet en de covid-periode, doorspekt met pompeuze citaten uit het stuk. Maar nergens is er enige liefde voor het originele werk te vinden. Net als de andere spelers in GTA lijken ook de hoofdrolspelers hun teksten niet serieus te kunnen nemen. Het opvoeren van Hamlet in een actiespel blijkt parels voor de zwijnen, en dat wist iedereen allang voordat ze aan dit project begonnen. Vervolgens blijven benadrukken hoe bijster kunstminnend hun medespelers zijn, is een zwaktebod. Dat ook nog eens tot vervelens toe wordt herhaald.
Grand Theft Hamlet doet zich voor als een boegbeeld voor solidariteit gedurende duistere tijden, maar achter de opgeblazen pretentie is het weinig meer dan een amateuristisch verknipte livestream. We Met in Virtual Reality toont in schril contrast aan hoeveel beter een documentaire het sentiment van covid kan pakken, terwijl Grand Theft Hamlet diens gedoemde droom wanhopig aan de beademing houdt voor anderhalf uur. Voor mensen onbekend met de wereld van GTA biedt de film misschien een wondere reis door een bizarre gamecultuur. Maar wie ooit Twitch heeft geopend weet: er is zoveel beters te vinden.
Grand Theft Hamlet is te zien bij MUBI.
