Detachment
Recensie

Detachment (2011)

Adrien Brody excelleert als getergde leraar in sterk, maar gitzwart drama van Tony Kaye, de regisseur van American History X.

in Recensies
Leestijd: 2 min 39 sec
Regie: Tony Kaye | Cast: Adrien Brody (Henry Barthes), Marcia Gay Harden (Carol Dearden), Christina Hendricks (Sarah Madison), James Caan (Charles Seaboldt), Lucy Liu (Doris Parker), Sami Gayle (Erica), e.a. | Speelduur: 97 minuten | Jaar: 2011

Regisseur Tony Kaye is niet de persoon die zware thematiek uit de weg gaat. Dit bewees hij al in 1998 met zijn filmdebuut American History X, een film over rechts-extremisten en de gevolgen daarvan voor families en gemeenschappen. Het duurde acht jaar voor hij met een opvolger kwam (het met mysterie omhulde Snowblind niet meegerekend), hoewel in een heel andere vorm. De documentaire Lake of Fire wordt door velen gezien als de definitieve documentaire over het abortiedebat. Nu komt Kaye met een fictiefilm waarin hij de problematiek in het Amerikaanse onderwijs, en dan vooral bij scholen in achterstandsbuurten, aan de kaak stelt.

Adrien Brody speelt Henry Barthes, een gedesillusioneerde invaldocent die van school naar school trekt om tijdelijk afwezige leraren te vervangen. Het baantje bevalt hem omdat hij zich op deze manier nergens aan hoeft te binden, en ook geen diepere relaties met leerlingen of collega's hoeft aan te gaan. Dit zijn namelijk zaken die voor Barthes te moeilijk en confronterend zijn, omdat hij in zijn leven te veel ellendige dingen heeft meegemaakt. Bij zijn nieuwste aanstelling ontstaan er echter binnen korte tijd een aantal relaties die zijn wereld op zijn kop zetten. Zo wordt een leerlinge verliefd op hem nadat hij haar verdedigt tegenover een aantal pestkoppen en geeft hij uit medelijden onderdak aan een jonge prostituee. De relaties bevestigen enerzijds zijn idee dat de wereld een door en door verrotte plek is, maar anderzijds maken ze ook gevoelens van genegenheid in hem los waarvan hij dacht dat hij ze niet meer bezat.

Kaye maakt in Detachment gebruik van documentaireachtige technieken om de toon van de film realistischer te maken. Interviews met leraren worden tussen de rest van de meer gangbare filmbeelden gemonteerd. Kaye probeert hiermee duidelijk te maken dat de film weliswaar fictief is, maar dat alles ook in werkelijkheid gebeurt. Met het overvloedige fysieke en verbale geweld op de school geeft hij sociaal commentaar op de staat van het onderwijs in de Verenigde Staten.

Detachment zit stilistisch perfect in elkaar. Geen beeld is te veel en de film weet altijd het juiste tempo te behouden. De animaties die worden gebruikt zijn prachtig en de kleurcontrasten en montage zetten de sfeer voortreffelijk neer. Ook de acteurs doen het erg goed. Vooral hoofdrolspeler Adrien Brody en Sami Gayle, die prostituee Erica speelt, spelen hun rol bijna levensecht. Soms weet je inderdaad niet meer of je nu naar een fictiefilm of een documentaire zit te kijken. Nadeel hiervan is dat alle ellende wel erg levensecht en confronterend wordt. Detachment is verre van een feelgoodmovie, maar een opeenstapeling van narigheid. Voor het publiek is dat geen prettige ervaring. Sommigen zullen hem zelfs als onkijkbaar bestempelen.

Met Detachment bewijst Kaye dat hij een perfectionist is. Het publiek heeft lang moeten wachten, maar op de kwaliteit is niets af te dingen. Toch is de film wel érg grimmig en deprimerend. Detachment is drama met een hoofdletter D. Degenen die bereid zijn dit te trotseren, worden beloond met een dijk van een film.