Skyggen i Mit Øje [Netflix]
Recensie

Skyggen i Mit Øje [Netflix] (2021)

Deense oorlogsfilm zonder al te veel oorlog verhaalt over een gruwelijk incident uit de Tweede Wereldoorlog.

in Recensies
Leestijd: 2 min 38 sec
Regie: Ole Bornedal | Scenario: Ole Bornedal | Cast: Alex Høgh Andersen (Frederik), Fanny Bornedal (Teresa), Ester Birch (Rigmor), Ella Nilson (Eva), Bertram Bisgaard Enevoldsen (Henry), e.a. | Speelduur: 107 minuten | Jaar: 2021

Na Nederland met De Slag om de Schelde lijkt nu Denemarken aan de beurt met een eigen lokaal oorlogsverhaal, dat via Netflix een wereldpubliek kan bereiken. Er wordt verteld over Operatie Carthago, waarbij Britse vliegtuigen op 21 maart 1945 het hoofdkwartier van de Gestapo in Kopenhagen bombardeerden. Wat minder vaak wordt verteld is dat ook een schoolgebouw werd geraakt, waardoor meer dan tachtig kinderen overleden. Vanuit Brits, Deens en Duits perspectief wordt in Skyggen i Mit Øje getoond hoe dit heeft kunnen gebeuren en hoe het voor de schoolkinderen moet zijn geweest.

Skyggen i Mit Øje start als een onbeduidende geschiedenisles. Drie lachende vrouwen kibbelen over hun kleren, duidelijk afkomstig uit de jaren veertig. Een jongen fietst over het Deense Jutland met achterop een doos eieren. De dames maken met hun bejaarde chauffeur een autoritje. En plots rijt een kogelregen de auto open, samen met de inzittenden. Een Brits oorlogsvliegtuig vliegt weg van het verkeerde doelwit. De jongen, Henry, heeft de bloederige slachtpartij zien gebeuren. De rest van het verhaal kan hij geen woord meer over zijn lippen krijgen.

Dit ritme blijft gedurende de hele film intact: vele verhaallijnen en personages lopen kabbelend langs elkaar heen om elkaar soms te raken in een brute explosie van geweld. De historische situatie van de Duitse bezetting wordt toegankelijk geschetst en gevuld met stereotiepe personages: de verzetsheld, de Duitse officier en de collaborateur (in Denemarken had men de HIPO in plaats van de NSB). Gelukkig zijn ze gemakkelijk te herkennen uit oorlogsfilms met haast identieke rollen, zoals Bankier van het Verzet of Soldaat van Oranje.

De verhaallijn van de Britse vliegeniers die in de openingsscène de auto raakten, biedt duidelijkheid waar alle plotlijnen naartoe leiden. Operatie Carthago staat op het punt te beginnen, en al snel vliegen de Britten uit om hun volgende doelwit plat te gooien, en het is weer het verkeerde... Deze historische gebeurtenis biedt houvast, want vaak neemt regisseur Ole Bornedal de tijd om af te dwalen via de verschillende verhaallijnen. Dit vertraagt het verhaal soms wel heel erg en laat de kijker bijna reikhalzend uitkijken naar het moment dat de bommen vallen.

Het onontkoombare gebeurt en tijdens het bombardement komen vele verhaallijnen samen in een letterlijke explosie. Toch lijkt de schade al aangericht. Het gebrek aan een solide structuur en een goede spanningsopbouw maakt het moment suprême niet zo spectaculair als de filmmakers gewenst zouden hebben.

Het ensemble van meerdere gefictionaliseerde verhalen rondom Operatie Carthago maakt de gruwelijke gebeurtenis inzichtelijk en heel treurig, maar vaak is het ook onduidelijk waar de film heengaat. Soms is de film een historisch drama met alledaagse momenten van Deense burgers in oorlogstijd, dan weer een stevige oorlogsfilm gemixt met een rampenfilm. Skyggen i Mit Øje blijft een dappere poging om het stof van de geschiedenisboeken te slaan, maar het zou beter zijn geweest als er was gekozen voor minder details en meer structuur om dit verhaal op een spannende manier te vertellen.

Skyggen i Mit Øje is te zien op Netflix.