Les Héritiers
Recensie

Les Héritiers (2014)

Een op ware gebeurtenissen gestoeld drama over een onhandelbare schoolklas die gefascineerd raakt door de persoonlijke verhalen van slachtoffers van de nazi’s.

in Recensies
Leestijd: 3 min 25 sec
Regie: Marie-Castille Mention-Schaar | Cast: Ariane Ascaride (Anne Gueguen), Ahmed Dramé (Malik), Noémie Merlant (Mélanie), Geneviève Mnich (Yvette), Stéphane Bak (Max), Adrien Hurdubae (Théo), e.a. | Speelduur: 105 minuten | Jaar: 2014

Elk jaar rond Dodenherdenking laait de discussie weer op of we de vele miljoenen slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog wel moeten blijven herdenken. De generatie die de oorlog heeft meegemaakt wordt immers steeds kleiner en is straks niet langer meer onder ons. Anderen vinden juist dat de herdenking moet gaan om alle oorlogsslachtoffers en niet alleen die van de Tweede Wereldoorlog. Het is een vrij zinloos debat, want de sporen en gevolgen van het wrede naziregime zijn nog steeds overal in onze maatschappij waar te nemen. Daar komt bij dat een nieuwe generatie wellicht geen directe gevolgen van de oorlog meer ondervindt maar wel bewust moet worden gemaakt van de gruwelen uit '40-'45. Een dappere maar zeer veilige poging om deze missie uit te dragen komt naar voren in het Franse drama Les Héritiers (De Erfgenamen).

Vooropgesteld moet worden dat dit aan ware gebeurtenissen ontleende drama niet de emotionele en psychologische impact heeft van dé Amerikaanse klassieker op dit vlak: de televisiefilm The Wave. Filmmaakster Marie-Castille Mention-Schaar zoekt indirect en daardoor een stuk minder de confrontatie op met de misdaden van Adolf Hitler. Bij The Wave draaide het immers om het geleidelijk indoctrineren van een groep leerlingen tot er eigenlijk geen weg terug meer was. Les Héritiers draait om een op hol geslagen zooitje ongeregeld dat door de tomeloze inzet van hun leerkracht inzicht krijgt in het lot van de Joodse gevangenen van de concentratiekampen. Door middel van deelname aan een wedstrijd van de Franse overheid probeert Madame Gueguen haar pupillen te bewegen om zich in de geschiedenis te verdiepen. Door de persoonlijke verhalen van overlevenden en ook vermoorde Joden weet de lerares de onderlinge (religieuze) verschillen die in de klas heersen uit te wissen en alle neuzen dezelfde kant op te krijgen.

Toch zijn de vergelijkingen met The Wave voor de hand liggend. Het gaat in dit geval ook om een schoolklas die doordrongen wordt van de Tweede Wereldoorlog. Waar Mention-Schaar minder goed in slaagt is het realistisch portretteren van de klas in kwestie. Op de middelbare school in Créteil, een voorstad van Parijs, is de klas waarover mevrouw Gueguen zich moet ontfermen gevreesd en berucht. Voordat Mention-Schaar tot de kern komt wordt in een aantal korte scènes de dynamiek van de klas geschetst die doet denken aan het als documentaire aandoende, maar volledige gescripte Entre les Mûrs. Leerlingen van diverse pluimage zetten de boel op stelten, maar staan wel voor hun culturele en religieuze identiteit als deze getart wordt. Een nieuwe invalster wier naam de Franse vertaling van ‘vlieg’ is, belandt in een regelrechte hel als ze de klas in het gareel moet zien te houden. De extremen van deze groep zorgen voor een voorspelbaar verloop: de incidentele horde die genomen moet worden, een tranentrekkend maar oprecht relaas van een kampoverlever, tegenwerking van de einzelgänger en het uitzicht naar saamhorigheid en eensgezindheid. Les Héritiers biedt plotmatig weinig verrassing, maar Mention-Schaar kan zich er ook moeilijk een buil aan vallen omdat haar intenties oprecht en legitiem zijn.

Voor schoolklassen die zich kunnen identificeren met de Parijse leerlingenclub is dit uitstekend educatief materiaal. Het uitgangspunt dat zelfs van totaal verpeste jeugd zonder enig toekomstperspectief met de juiste aanpak nog wat te maken valt, is behoorlijk afgezaagd. Ondanks de vele plotmatige missers en de voorspelbare verhaalboog valt er thematisch weinig op dit sympathieke drama af te dingen. Het is een project uit het hart. De inspiratie werd geput uit de ervaringen van Ahmed Dramé die in de bewuste schoolklas zat en de regisseur een zelfgeschreven script mailde. Dramé tekent voor één van de voornaamste jeugdrollen. Hij bediende zich net als zijn talrijke medeacteurs van veel improvisatie, een artistieke keuze die geslaagd uitpakt omdat het afleidt van de reeds gebaande paden. Les Héritiers is op zijn sterkst als de dynamiek van de groep prevaleert, zelfs als dit betekent dat de individuele rollen wat wegvallen.