38 Témoins
Recensie

38 Témoins (2012)

Frans drama stelt interessante vragen, maar dringt niet door tot de kern.

in Recensies
Leestijd: 2 min 48 sec
Regie: Lucas Belvaux | Cast: Yvan Attal (Pierre Morvand), Sophie Quinton (Louise Morvand), Nicole Garcia (Sylvie Loriot), François Feroleto (Kapitein Léonard) e.a. | Speelduur: 99 minuten | Jaar: 2012

38 Témoins is gebaseerd op het boek Est-ce Ainsi que les Femmes Meurent? (Is dit hoe vrouwen sterven?). Dit boek is op zijn beurt weer gebaseerd op de moord op Kitty Genovese in de New Yorkse wijk Queens in 1964. Genovese werd onder het oog van achtendertig buurtbewoners neergestoken, waarbij zij niet of nauwelijks ingrepen. Voor zijn boek verplaatste schrijver Didier Decoin de setting naar de Franse havenstad Le Havre, waar ook de film zich afspeelt.

Als Louise thuiskomt van een zakenreis hoort ze dat er een gruwelijke moord in haar straat is gepleegd. Haar buren beweren niets gehoord of gezien te hebben en ook haar man Pierre beweert dat hij die avond niet thuis was. Beetje bij beetje komt Louise er achter dat achtendertig mensen wel degelijk iets gemerkt hebben en dat Pierre er daar één van zou kunnen zijn.

Het interessante aan films als 38 Témoins is dat je als kijker bijna niet anders kan dan je afvragen wat je zelf in zo’n situatie zou doen. Dat van achtendertig getuigen van een moord niemand ingrijpt lijkt onvoorstelbaar. De film probeert deze collectieve nalatigheid – het omstandereffect genoemd – dan ook niet te verklaren. Het is een kwestie waar de personages de hele film mee worstelen.

De film richt zich meer op de gevolgen van de nalatigheid van de getuigen. Zodra journaliste Sylvie Loriot zich met de zaak gaat bemoeien begint ook Louise zich dingen af te vragen. In een mooie scène valt het haar op hoeveel geluid er op de straat en appartementen om haar heen gemaakt wordt, en daagt het besef dat haar buren wel iets gehoord móéten hebben. Met Sylvie en Louises zoektocht naar antwoorden stelt de film interessante vragen over onder andere de maatschappelijke verantwoordelijkheid van het individu en de relatie van Pierre en Louise.

Maar juist doordat 38 Témoins zoveel verschillende onderwerpen aansnijdt, verliest de film zijn focus. Geen van deze verhaallijnen wordt helemaal uitgediept. Vooral een nergens toe leidend subplot over de zoektocht naar de moordenaar past thematisch niet in de film en had net zo goed achterwege gelaten kunnen worden om meer ruimte te maken voor de karakterontwikkeling.

De personages in 38 Témoins zijn ondanks de complexe emoties waar zij mee worstelen niet zo interessant. In de verhaallijn rondom Sylvie hangt een moraliserende toon, en doordat er geen beeld is van de personen die Pierre en Louise waren voor de moord, is er in hun karakters en relatie weinig ontwikkeling zichtbaar. Doordat de film niet ingaat op de redenen voor het gebrek aan handelen van Pierre – de voor de hand liggende vraag ‘waarom?’ wordt nooit gesteld – is het moeilijk om je in hem te verplaatsen en te makkelijk om hem en de rest van de getuigen te veroordelen. Ook de acteurs bieden niet veel inzicht in hun personages. Het acteerwerk is matig en de acteurs worden gedwarsboomd door de houterige dialogen.

Ondanks de goed verzorgde cinematografie, die een mooi sfeerbeeld van Le Havre neerzet, is 38 Témoins een wat onevenwichtige film geworden. Vooral de uitstekende slotscène is hier een jammerlijk voorbeeld van. De reconstructie van de moord, waarbij de getuigen moeten meespelen, laat niet de indruk achter die men voor ogen moet hebben gehad.