Live by Night
Recensie

Live by Night (2016)

Ben Afflecks vierde regieproject draait om de maffiawereld in Boston en Florida. Hij excelleert in de actie in een bomvol scenario.

in Recensies
Leestijd: 3 min 6 sec
Regie: Ben Affleck | Cast: Ben Affleck (Joe Coughlin), Elle Fanning (Loretta Figgis), Brendan Gleeson (Thomas Coughlin), Robert Glenister (Albert White), Sienna Miller (Emma Gould), Zoe Saldana (Graciela), Chris Cooper (Chief Figgis), e.a. | Speelduur: 129 minuten | Jaar: 2016

Ben Affleck regisseerde tot nu toe drie speelfilms, waarin hij tweemaal een hoofdrol vertolkte. Het bracht de acteur meer lof dan hij ooit voor zijn acteerwerk had gekregen. Gone Baby Gone, The Town en Argo waren stuk voor stuk projecten met een rauw realistisch randje, vaak gebaseerd op waargebeurde feiten. De titels toonden ons een regisseur met oog voor zijn spelers, een redelijk bescheiden opstelling zonder al te veel fratsen en een solide scenario waar Affleck ook nog eens zelf de hand in had. Dit alles deed de hoop vestigen dat de opvolger, de boekverfilming Live by Night een sterk staaltje gangstercinema zou opleveren. Helaas. Er spreekt veel voor de complexe maffiaoorlog die Affleck ons voorschotelt, maar plotmatig en op het dramatische vlak laat hij flink wat steken vallen.

In de vroege jaren twintig van de vorige eeuw is de Ierse Joe Coughlin getekend door zijn bijdrage in de Eerste Wereldoorlog. Hij besluit de heraldiek van het leger te verruilen voor de criminaliteit en gaat aan de slag voor een Ierse gangsterbaas. Coughlins eigen vader bekleedt nota bene een hoge positie bij de politie in Boston en waarschuwt zijn zoon voor zijn gedrag. Al helemaal geen slimme zet was de liefdesrelatie die Joe is begonnen met het liefje van zijn baas Albert White. Als de leider van de rivaliserende Italiaanse maffiabende achter de affaire komt, is dit het ultieme middel om Joe te chanteren en zo White om te kunnen leggen. Joe weigert aan deze praktijken mee te werken en zet het op een vluchten. Om dit te bekostigen pleegt hij een bankoverval. Het is het begin van een complex kat-en-muisspel waarbij Joe liefjes inwisselt, van opdrachtgever verandert en ook nog eens de Ku Klux Klan als tegenstander tegenover zich vindt. Om de chaos compleet te maken sluit de gangster een vriendschap met een sheriff wiens dochter compleet de weg kwijtraakt en van de regen in de drup belandt.

Er is dus een boel aan de hand in het oorspronkelijke boek van Dennis Lehane, die ook verantwoordelijk was voor het bronmateriaal van Afflecks regiedebuut Gone Baby Gone. De roman vormt het middelste deel in een trilogie en waarom Affleck uitgerekend halverwege de reeks is begonnen is niet helemaal helder. Het lukt Affleck maar niet om de vele verhaallijntjes lekker met elkaar te versmelten. Als periodeschets komt de film nog wel aardig uit de verf, maar er gebeurt simpelweg te veel om in twee uur te proppen. Rustmomenten zijn welkom, maar schaars. Affleck benut het gevoel van wanorde nog het best tijdens wervelende actiescènes, zoals bij een autoachtervolging die van de buitenwijken van Boston tot diep in de bossen voert of een uitermate complexe schietsequentie in een riant huis in Florida. Hier pakt de onrust die het scenario herbergt positief uit voor Affleck en zijn acteurs, maar hij weet er niet mee te maskeren dat er qua plot een boel afgeraffeld en onafgemaakt is.

Misschien komt dit laatste wel vooral doordat Afflecks eigen hoofdfiguur het centrum van alles is. Er worden ons maar weinig momenten gegund waarin Joe Coughlin niet het moment overheerst. We krijgen weinig mee van het gekonkel of de strubbelingen van andere personages, waardoor Affleck zowel als filmmaker en als scenarist aan tunnelvisie lijdt. Hoe hij opereert binnen een groter geheel blijft hierdoor onderbelicht. Dit degradeert met name de vrouwen rondom Joe tot simpele aangevers. Van de vier films die Ben Affleck tot nu toe regisseerde is Live by Night veruit het meest teleurstellend, het hoge productiebudget en de uitstekende cast ten spijt.