Al vanaf de betoverende openingsminuten belooft Geographies of Solitude een bijzondere reis te worden. Een fonkelende sterrenhemel verlicht een bastion van wilde natuur in de Atlantische Oceaan, honderdtachtig kilometer verwijderd van de Canadese kunst. Sable-eiland, een door wind gegeselde strook zand van maar veertig kilometer lang en twee kilometer breed, is al ruim veertig jaar de thuisbasis van Zoe Lucas. Haar status als enige permanente menselijke bewoner, in gezelschap van honderden wilde paarden en een enorme zeehondenkolonie, is maar moeilijk te bevatten.
Zoe onderhoudt een innige relatie met haar Excel spreadsheets. Eerbiedig verzamelt ze paardenschedels op het eiland en knipt al vijftien jaar de lipjes van aangespoelde ballonnen om te meten hoe groot ons afvalprobleem is. Het visuele antwoord is een duizelingwekkend shot. Aan de kleuren kan ze precies zien wat voor feestdag het op het vasteland is. Alleen al het ballonlint van een jaar levert een paar goed gevulde vuilniszakken op. Een gevonden heliumballon met beterschap erop is dan ook pijnlijk tekenend voor de huidige staat van onze planeet.
Onderzoeker, verzamelaar, natuurbeschermer, kunstenaar, kluizenaar, de onbaatzuchtige Zoe is het allemaal. Mills brengt het mooi samen en manoeuvreert vakkundig om het clichébeeld van doorgedraaide einzelgänger heen. We dringen het leven van Zoe binnen zonder ons een onwelkome gast te voelen en leren haar kennen aan de hand van conversaties tussen haar en de regisseur, waarbij Zoe maar zelden volledig in beeld wordt gebracht. De nadruk ligt op haar omgeving en het vangen van de tand des tijds.
Door de natuur indrukwekkend tastbaar te maken, overstijgt Mills met haar meditatieve verkenning van Sable-eiland de rechttoe-rechtane wildlife-documentaires. Een contactmicrofoon stelt haar in staat om de trillingen van een voortglijdende slak te registreren en deze vervolgens om te zetten in minimalistische klanken die de serene beelden perfect complementeren. Ook liet Mills haar 16mm-film tijdens het ontwikkelen herhaaldelijk in aanraking komen met de elementen om zo de Atlantische Oceaan effectief in het DNA van haar film te weven.
Mills' melancholische portret roept uiteindelijk meer vragen op dan het beantwoordt, maar het werkt. Zoe Lucas blijft een enigma. Niet alleen voor de kijker, maar ook voor haarzelf. Met ontwapenende eerlijkheid blikt ze terug op veertig jaar isolatie en concludeert dat er geen weg terug is. Ze heeft haar leven gegeven aan Sable-eiland en de wetenschap, maar die dienstbaarheid komt met een prijs. Reflecterend op eenzaamheid en vergankelijkheid weet Zoe een diepe snaar te raken.
Met Geographies of Solitude geeft Mills een nieuwe dimensie aan het levenswerk van Zoe en archiveert ze een uniek ecosysteem dat wordt bedreigd in haar voortbestaan. Want wat de met plastic gevulde vogelkarkassen en aangespoelde kabels die zich als buitenaardse sculpturen in het eiland hebben geworteld vertellen, is dat de impact van de mens enorm is. Een weemoedige film over en met de natuur. Een wonderschone symbiose tussen kunst en wetenschap, die ons leert dat de voetstappen die we achterlaten in het zand van tijdelijke aard zijn. Althans, zo zou het moeten zijn.
