Pianist Francisco Tenório Júnior is in 1976 op tournee in Argentinië. Kort daarvoor heeft het leger de macht gegrepen. De sfeer in het land is uiterst gespannen. Toch besluit Tenório Júnior om in het holst van de nacht wat sigaretten te halen bij een apotheek die twee straten is verwijderd van het hotel. Na drie uur is Francisco nog steeds nergens te bekennen. Zijn vriendin en bandleden beginnen zich zorgen te maken. Waar blijft Francisco? Uiteindelijk kwam hij nooit meer terug.
De documentaire draait om de fictieve journalist Jeff Harris die op zoek gaat naar het antwoord op de vraag wat er met Francisco Tenório Júnior is gebeurd. Hij was al bezig met het schrijven van een boek over de bossanova, een muziekgenre dat tijdens de jaren zestig en zeventig populair was in Zuid-Amerika en waar Francisco een belangrijke vertegenwoordiger van was. Harris is echter zo geraakt door de muziek van Francisco Tenório Júnior, dat hij besluit om zijn verhaal vast te leggen om zo het verdwijnen van de pianist uit de muziekgeschiedenis tegen te gaan.
De structuur van de film is warrig. Meerdere verhaallijnen lopen door elkaar en de film kan niet kiezen tussen de bossanova-beweging of de verdwijning van Francisco als hoofdonderwerp. Een duidelijke chronologische volgorde van gebeurtenissen ontbreekt, waardoor nooit een goed overzicht van het mysterie ontstaat.
De nieuwe informatie die Harris ontdekt komt vaak uit de lucht vallen. Pas een paar scènes later wordt duidelijk wat zijn bron is. They Shot the Piano Player is daarom een verwarrende en meanderende film die vooral uit anekdotes over de muziekstroming bestaat. Daarmee is het echt een documentaire voor de liefhebbers, want veel achtergrondinformatie over de stroming en de muzikanten die aan het woord komen krijg je niet.
Het verhaal is niet alleen verwarrend, Harris vertelt het verhaal ook op een droge, levenloze manier. De voice-over zit vol met zinnen zoals: "En toen ging ik naar deze plek en interviewde ik deze persoon. En toen ontdekte ik dit." Bovendien verstoort Harris meerdere interviews door via voice-over te vertellen wat de geïnterviewde aan het zeggen is. Dit is bijzonder irritant, vooral omdat het geluid van het interview nog te horen is door Harris' voice-over heen.
De keuze voor een geanimeerde documentaire is een goede. De animatie brengt de film tot leven door middel van prachtige gelinieerde figuren en felle kleuren. Heel bijzonder is dat sommige shots bestaan uit één kleur in verschillende tinten met als resultaat dieppaarse avonden en nachtclubs in sensueel en vurig rood waar mensen dansen alsof hun leven ervan af hangt.
Deze felle kleuren verbeelden de bossanovamuziek perfect. De kleuren lijken mee te swingen op de muziek en zuigen je de muziekwereld in. Je kunt niet anders dan verliefd worden op de muziek van Francisco Tenório Júnior en op hemzelf als persoon. Dit komt vooral door interviews met zijn vrienden en fans die vol liefde over hem vertellen, vaak met tranen in hun ogen.
Het is daarom extra spijtig dat de animatie niet helemaal vloeiend is. Vooral als de personages lopen of handgebaren maken tijdens het praten gaat dit vaak met horten en stoten. De monden lijken ook niet altijd gelijk te lopen met het geluid. Dit geeft het gevoel dat de documentaire haastig is gemaakt.
They Shot the Piano Player is een portret van twee bewegingen: de bossanova-stroming en het tijdperk waarin Zuid-Amerika werd geteisterd door dictaturen waardoor honderden, zo niet duizenden mensen zoals Francisco Tenório Júnior verdwenen zonder enig spoor achter te laten. Gelukkig worden de verhalen van deze mensen steeds vaker verteld. Zoals dat van pianist Francisco Tenório Júnior die nog zo veel moois ten gehore had kunnen brengen.
